(foto IPS/Alisa Hatfield)
Nieuws, Afrika, Samenleving, Zuid-Afrika -

Kwart Zuid-Afrikaanse zwangere vrouwen slachtoffer van partnergeweld

Ongeveer een kwart van de Zuid-Afrikaanse vrouwen is slachtoffer van partnergeweld tijdens de zwangerschap. Vaak doet de diagnose van een hiv-besmetting de emoties hoog oplaaien, in combinatie met de stress die eigen is aan een zwangerschapsperiode.

dinsdag 11 maart 2014 15:30
Spread the love

In augustus vorig jaar meldde Phumzile Khoza (schuilnaam) zich in een ziekenhuis in Johannesburg. Het was haar derde zwangerschap met hiv, en de eerste met een nieuwe partner voor wie ze haar besmetting al twee jaar verborgen hield. Het werd echter steeds moeilijker voor Khoza om haar dagelijkse medicatie te verstoppen.

Haar partner sloeg haar geregeld tijdens ruzies. Khoza vreesde dat het geweld nog zou toenemen als hij ontdekte dat ze hiv-positief is. Ze raapte al haar moed bijeen om met een verpleegster te praten. “Ik was gestresseerd door mijn leven, mijn verleden en mijn zwangerschap en ik had niemand om me te helpen”, vertelt ze.

Verplichte hiv-test

Khoza is niet alleen. Naar schatting een op de vier Zuid-Afrikaanse vrouwen hebben af te rekenen met partnergeweld in de laatste twaalf weken van hun zwangerschap. De gevolgen laten zich raden: miskramen, doodgeboren kinderen, meer postnatale depressies en baby’s met een zwakkere gezondheid.

Volgens Simukai Shamu, een expert van de Zuid-Afrikaanse Medical Research Council, is het geweld tegen zwangere vrouwen in Afrika bij de hoogste ter wereld. Bovendien is hiv-besmetting een belangrijke risicofactor.

Sinds 2013 ondervraagt een team van het Wits Reproductive Health and HIV Institute (RHI) vrouwen in Johannesburg die het slachtoffer zijn van geweld. Hoofdonderzoeker Nataly Woollett zegt dat veel vrouwen hun zwangerschap omschrijven als een periode van meer geweld.

“Deels omdat ze dan hun hiv-status moeten onthullen en deels omdat mannen het bezoek van hun vrouw aan de zwangerschapskliniek – waar het testen op hiv bijna verplicht is – gebruiken als indicatie voor hun eigen status. Ze zijn dan ook benieuwd naar de uitslag”, legt Woollett uit.

Rol van verpleegsters

Niemand weet precies wat het geweld uitlokt, maar vaak gaat het om een combinatie van de stress die met een zwangerschap gepaard gaat, de verschuiving in macht en controle, en een nieuwe hiv-diagnose.

Geweld tijdens de zwangerschap heeft een negatieve impact op de gezondheid van hiv-positieve vrouwen. Marieta Booysen, een verpleegster bij de onderzoeksorganisatie Aurum Institute in Johannesburg, verklaart dat bij zwangere vrouwen in gewelddadige relaties de kans groot is dat ze met hun antiretrovirale behandeling stoppen.

Weinig verpleegsters weten hoe ze daar mee om moeten springen. Dat valt deels te verklaren door een gebrek aan opleiding, maar mogelijk ook door het feit dat heel wat verpleegsters thuis zelf met geweld af te rekenen hebben.

Nicola Christofides, een specialist in de relatie tussen geweld en hiv-besmetting aan de Wits-universiteit, verklaart: “Verpleegsters die zelf onder partnergeweld te lijden hebben, zijn ofwel zeer open om erover te praten, of leven in ontkenning en klappen volledig dicht.” Uit onderzoek van het Wits RHI blijkt dat prenatale verpleegsters training willen om slachtoffers van partnergeweld te kunnen helpen.

Psychologische bijstand

Khoza is door een verpleegster van het Wits RHI naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis met psychologische bijstand verwezen. “Het is aangenaam om te praten over moeilijke dingen met iemand die de situatie begrijpt en je aanwijzingen geeft”, getuigt ze.

Enkele maanden later is ze gescheiden van haar partner en zoekt ze manieren om haar kinderen te onderhouden. “Ik heb nog altijd stress, maar laat het niet aan mijn hart komen. Ik vertel mezelf dat alles goed komt, ook al is het moeilijk.”

take down
the paywall
steun ons nu!