Een nieuw aangelegde omheining beschermt hun stad, maar een verre explosie herinnert eraan dat de burgeroorlog in hun thuisland niet ver weg is. De Syrische Druzen wonen al zo’n vijftig jaar afgescheiden van Syrië op de door Israël bezette Golanhoogvlakte. Ze zijn recent gewend geraakt aan de relatieve veiligheid die voortvloeit uit hun neutraliteit in het Syrische conflict.

In Madj e-Shams, een stad met 11.000 inwoners, zijn de grotendeels seculiere Druzen bang voor de invloed van jihadistische rebellen in Syrië. “Ik sta met heel mijn hart achter president Bashar Assad, omdat ik Syriër ben”, zegt Hassan Fakr-Eddin, een van de leden van de hechte gemeenschap. “Die buitenlandse opstandelingen willen van het seculiere Syrië een islamitische staat maken.”

Hoewel de Druzen duidelijk zijn over hun trouw aan Syrië, wordt die trouw uitgedaagd door de burgeroorlog. Aan het begin van de oorlog leidde die tot verdeeldheid onder de anders eendrachtige en patriottische gemeenschap. Sommigen steunden Assad, anderen de oppositie, met ruzies tot gevolg.

“Er zijn spanningen in gezinnen en tussen vrienden. Ik praat niet met mensen die tegen Assad zijn. Ik heb ze uit mijn leven verbannen”, zegt Ghandi Kahlouni, de plaatselijke apotheker. “Ik ben tegen dictatuur, maar ook tegen elke poging om Syrië kapot te maken”, zegt hij. “Het is inmiddels duidelijk: je bent voor Assad of je steunt de rebellen en dan ben je een verrader.”

Weinig hoop

Terwijl Syrië steeds dieper in het moeras zinkt, sluiten de Druzen op de Golan de rijen. Ontmoedigde voorstanders van democratische hervorming vinden dat geen enkele revolutie het bloed waard is dat al vergoten is in Syrië.

“Natuurlijk ben ik teleurgesteld. Dit is niet waar ik op gehoopt had”, erkent Salim Safadi uit de nabijgelegen Druzenstad Mas’ade. “Toen de revolutie begon, hebben we gedemonstreerd voor democratische verandering in Syrië en dat is legitiem. Daarna gingen jihadistische terroristen echter inspelen op de hoop bij het volk. Dus is het nu tijd alles weer eens op een rijtje te zetten. Momenteel biedt het alternatief voor Assad weinig hoop.”

Oorlog is hier op de Golanhoogvlakte een verre herinnering. In 1967 veroverde Israël de Golanhoogte tijdens de Zesdaagse Oorlog op Syrië. Zes jaar later probeerde Syrië het gebied tevergeefs terug te veroveren. Ruïnes herinneren nog aan de hevigheid van die strijd. Ongeveer 100.000 Druzen ontvluchtten het gebied of raakten ontheemd en gezinnen vielen uiteen. Veel Druzen konden niet meer terugkeren. Slechts 22.000 van hen wonen nog in een cluster van vier steden, tussen de nederzettingen van 22.000 Israëlische kolonisten.

Druzische kleuren

Op de bergrug die de stad Majd e-Shams domineert, staan Israëlische uitkijkposten gericht op Syrië. Op het stadhuis in het centrum van de stad wappert de Israëlische vlag. Het is het enige gebouw dat een vlag met een Davidster heeft. Op andere gebouwen wapperen vlaggen in Druzische kleuren. De Syrische vlag is nergens te zien. Om Israëlische toeristen niet af te schrikken, zeggen de inwoners.

Dolan Abu-Saleh is burgemeester van Majd e-Shams. Hij is benoemd door het Israëlische ministerie van Binnenlandse Zaken en adviseert de bewoners geen partij te kiezen in het Syrische conflict. “Ons hart gaat uit naar het Syrische volk. We voelen ons met hen verbonden omdat we ons verbonden voelen met ons land en onze familie daar, maar niet noodzakelijk met het regime”, zegt Abu-Saleh.

In 1981 annexeerde Israël de Golan officieel. Sindsdien geldt er de Israëlische wetgeving. Samen met de internationale gemeenschap, verwerpen de Druzen die annexatie van Syrisch grondgebied. Negentig procent van de Druzen heeft het Israëlische burgerschap geweigerd.

Abu-Saleh is zelf een Israëli van de tweede generatie. Hij zegt dat de jonge generatie, met de onzekerheid over Syrië, liever in een sterk en veilig Israël woont. “Jongeren hebben een toekomst waar het veilig is. Als ze de explosies over de grens horen, zitten ze liever hier.”

Studie

Voor de burgeroorlog konden honderden Druzen uit de Golan, zonder collegegeld te betalen, aan Syrische universiteiten studeren. Nu is het aantal Druzische studenten daar op de vingers van twee handen te tellen. “De economie op de Golan bloeide door de terugkeer van professionals uit Syrië”, zegt Hamad Aweida, een tv-producent die zelf in Damascus studeerde. “Nu blijven veel jongeren thuis, zonder werk. Een enkeling gaat in Duitsland studeren. Ik ben bang dat er binnen een paar jaar veel minder goed opgeleide jongeren hierheen zullen komen.”

Marah Sabra (17) uit Mas’ade, wil in de voetsporen van haar zus treden, die in de nederzetting Katsrin een opleiding tot kleuterleidster volgt. “Ik hou van Syrië en ik wens het vrede toe”, zegt Sabra. “Maar ik ben bang voor de oorlog. Mijn toekomst ligt hier in Israël.”

De landbouw op de Golanhoogvlakte merkt ook de gevolgen van de oorlog. Appels zijn het belangrijkste exportproduct van Druzische boeren. In maart wisten ze nog 18.000 ton naar Syrië te exporteren – oogst uit het najaar daarvoor. Maar het is de vraag of de export binnenkort hervat kan worden.

“Voor de oorlog kregen we twee tot drie keer zoveel voor onze appels”, zegt Tawfiq Mustafa, die op de Al-Ya’afuri-markt appels verkoop aan Israëli’s. De pakhuizen, waar voorheen het fruit werd klaargemaakt voor export, liggen vol met 50.000 ton, de volledige jaarproductie.