De Amerikaanse oliemultinational Chevron hervatte op 2 december onderzoek naar schaliegaswinning in Punge?ti, een arme gemeente in het district Vaslui in het oosten van Roemenië. Protest werd diezelfde dag door de Roemeense politie met geweld neergeslagen.

“Chevron ga naar huis!”

In reactie op het politiegeweld en de herstart van de schaliegaswinning, trokken op 7 december onder de noemer “Chevron ga naar huis!” 400 demonstranten naar Punge?ti om Chevron alsnog tegen te houden. Een deel van hen wist het terrein van de boorinstallatie op te komen.

Demonstranten trokken het hekwerk neer dat medewerkers van Chevron om de locatie geplaatst hadden en raakten wederom slaags met de oproerpolitie. Er werden enkele arrestaties verricht en zowel politieagenten als burgers werden met verwondingen afgevoerd.

De Roemeense politie benoemde het gebied rondom de boortoren tot een “speciale veiligheidszone” en installeerde check-points op alle wegen die leiden naar het nabijgelegen dorp Punge?ti na de protesten van zaterdag. Volgens lokale bronnen werd er voor elk huis in het dorp een politieagent geplaatst. 

“Politie-intimidatie een ernstige inbreuk op de vrijheid van meningsuiting”

Het protestkamp bevond zich op een veld tegenover de boorlocatie, waar demonstranten met instemming van de eigenaar hun intrek hadden genomen. Op zaterdag werd het kamp door de politie ontruimd en de toegang tot het veld verboden omdat er “illegale uitrusting werd gevonden”, aldus de politie.

Greenpeace bestempelde het politieoptreden als “een ernstige inbreuk op de vrijheid van meningsuiting”. Chevron bevestigde tegenover de aanwezige media dat het onmogelijk was de werkzaamheden voort te zetten.

Op 17 oktober kondigde Chevron ook al eens aan dat er voorlopig niet naar schaliegas zou worden gezocht in Punge?ti vanwege de aanhoudende protesten. In oktober gingen meer dan 2.000 mensen de straat op in de hoofdstad Boekarest om tegen de plannen van Chevron te protesteren. Chevron verzekert dat het slechts bodemonderzoek wil verrichten en het over alle benodigde vergunningen beschikt.

Nieuwe mijnbouwwet 

Vandaag wordt er in het Roemeense parlement gestemd over een nieuwe mijnbouwwet, die onder meer fracking en goudwinning in het land gemakkelijker moet maken. Tegenstanders werden pas 14 uur eerder op de hoogte gesteld van de stemming, maar wisten alsnog in heel het land mensen te mobiliseren tegen wat zij zien als de toenemende macht van multinationals in Roemenië. 

Het verzet tegen schaliegas in het land gaat samen met protest tegen plannen voor opening van de grootste goudmijn van Europa in het bergdorp Rosia Montana. Een Canadees-Roemeens bedrijf probeert daar al meer dan tien jaar voet aan de grond te krijgen. De Roemenen willen geen vervuilende mijnbouw met gebruik van cyanide en de plannen hebben gezorgd voor de eerste burgeropstand sinds de val van het communistische regime in het land. De nieuwe mijnbouwwet lijkt de deur voor de goudmijn opnieuw op een kier te zetten, tot frustratie van activisten. 

Chevron geeft niet op

Schaliegaswinning in Roemenië lijkt eenzelfde weg te gaan als het Rosia Montana mijnbouwproject. Overheid en multinationals maken zich sterk om de tegenstand onder de bevolking neer te slaan in een poging de grondstoffen te kunnen ontginnen. 

Ondanks aanhoudend protest blijft de Roemeense premier Ponta schaliegaswinning steunen, waardoor een groot deel van de Roemenen nu zijn aftreden eist. Ook Chevron geeft de strijd om de grondstoffen in het land niet op. In Polen is het bedrijf in een gelijksoortig conflict verwikkeld. Chevron heeft inmiddels Poolse activisten aangeklaagd in een poging het verzet tegen schaliegasboringen in dat land neer te slaan.