FAO: 1 op de 8 mensen ondervoed

Volgens cijfers van de Food and Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties is 1 op de 8 mensen momenteel ondervoed. Hoewel 842 miljoen hongerige mensen op zich al een schrikbarend aantal is, vallen de mensen die sporadisch honger lijden of te eenzijdig eten hier nog buiten.

Een ruime meerderheid van de hongerigen bestaat uit vrouwen en meisjes. “Armoede heeft nog steeds een heel vrouwelijk gezicht”, aldus Bogdan Vanden Berghe, directeur van 11.11.11.

Opmerkelijk is dat de helft van de mensen met honger nota bene bestaat uit diegenen die het voedsel produceren. Boeren met beperkte grond en hulpbronnen oogsten te weinig om zich te voeden en verdienen te weinig om voldoende zaad aan te kopen: hierdoor komen zij in een vicieuze cirkel terecht.

Alleen armoede aanpakken volstaat niet

Vanden Berghe: “Sinds de jaren zestig ziet men vooral het verhogen van de voedselproductie als oplossing voor de hongerproblematiek. Inmiddels zijn we erachter dat het probleem vooral is dat het voedsel niet alle mensen bereikt: er is immers anderhalf keer meer voedsel dan de wereld nodig heeft.”

Bovendien kan men het hongerprobleem volgens 11.11.11 niet effectief bestrijden door uitsluitend de armoede aan te pakken. Met de campagne Ik kook van woede willen de Noord-Zuidorganisaties ook de aandacht vestigen op een viertal andere oorzaken: de klimaatverandering, de productie van biobrandstoffen, voedselspeculatie en landroof.

Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) verwacht dat tegen 2030 75 miljoen mensen honger zullen lijden ten gevolge van de klimaatverandering. Vooral in het Zuiden is de impact van de klimaatverandering op de oogsten desastreus.

De productie van biobrandstoffen leidt tot een verhoging van de CO2-uitstoot, maar ook tot een afname van de hoeveelheid grond die voor de voedselproductie kan worden ingezet. Uit een enquête onder bijna 500 respondenten die 11.11.11 liet uitvoeren, blijkt echter dat 2 op de 3 Vlamingen denkt dat biobrandstoffen juist bijdragen tot een oplossing van het klimaatprobleem.

Om biobrandstoffen te kunnen verbouwen, roven bedrijven en regeringen enorme stukken land, zonder de lokale boeren hiervoor te compenseren. Maar ook multinationals uit de voedingsindustrie doen aan landroof. Zo bleek onlangs dat Coca-Cola en PepsiCo op grote schaal inheemse volkeren uit hun woongebieden verjagen om plaats te maken voor de suikerindustrie.

Het probleem van voedselspeculatie is vooral in opkomst sinds de ineenstorting van de financiële markten: sindsdien zijn speculanten erachter gekomen dat er op de voedselmarkten nog veel winst te behalen valt. De prijsschommelingen die als gevolg hiervan ontstaan, kunnen enorme onrust teweeg brengen in arme gebieden.

Dit bleek onder andere uit de voedselrellen in Tunesië van januari 2011, die tevens een belangrijke drijvende kracht achter de Arabische Lente vormden. Oxfam, Fairfin en 11.11.11 schatten afgelopen zomer in dat Belgische banken 3,8 tot 4,7 miljard euro investeren in voedselspeculatie.

11.11.11 wil ministers confronteren met honger

Om aandacht te vragen voor de oorzaken van het hongerprobleem heeft 11.11.11 een grootschalige sensibiliseringscampagne opgezet die maar liefst twee jaar zal duren. Om te beginnen kunnen Vlamingen in het weekend van 18, 19 en 20 oktober letterlijk koken van woede.

Inmiddels hebben ruim 230 groepen, 130 scholen en 90 bedrijven aangegeven gratis soep uit te zullen delen om hun omgeving bewust te maken van het hongerprobleem en zijn oorzaken.

Deze acties moeten leiden tot een bespreking van de hongerproblematiek tijdens een bijzondere ministerraad in november. “Het voedselprobleem beslaat immers veel meer terreinen dan alleen ontwikkelingssamenwerking. Alle ministers horen een visie te hebben op dit probleem: de minister van Ontwikkelingssamenwerking mag niet als ‘excuustruus’ worden gebruikt”, aldus Vanden Berghe.