STELLING I: De lekken gaan niet over ‘klokkenluiden’, maar over geweldloze, burgerlijke ongehoorzaamheid tegen de grote sociale duivels.

Klokkenluiden veronderstelt dat iemand kan gewaarschuwd worden, effectief wil gewaarschuwd worden en in een positie is om er iets aan te doen.

Het is duidelijk dat degenen die iets kunnen doen aan de Amerikaanse buitenlandse politiek, degenen die de macht hebben, perfect weten wat er aan de gang is – op wetgevend niveau is dat het Amerikaans Congres, voornamelijk de Senaat; op uitvoerend niveau de Amerikaanse ministeries van buitenlandse zaken en van defensie en het Witte Huis; op rechterlijk niveau het Amerikaanse Hooggerechtshof; op economisch niveau de gigantische banken; op cultureel niveau de mainstreammedia: dit (de repressie van klokkenluiders, nvdr) zijn allemaal pogingen om vast te houden aan de imperialistische economische, militaire, politieke en culturele macht.

Die krachten willen geen verandering. Zij die wel een verandering willen – een overgroot deel van de Amerikaanse bevolking, de bevolking in de landen van de Amerikaanse bondgenoten en het merendeel van de rest van de wereld – werden gewaarschuwd, maar zijn voor het merendeel machteloos. Dat denken ze toch, dat is echter niet zo (zie daarover stelling V).

STELLING II: Het voornaamste is niet de media/politieke focus op de personen Assange-Manning-Snowden, maar wat zij juist hebben onthuld.

• Manning onthulde de video van de helikopteraanval in Irak op voornamelijk ongewapende niet-strijdende burgers, waaronder twee journalisten van het persagentschap Reuters. Resultaat: het Iraakse parlement zei neen tegen de wens van de regering van George W. Bush om een basis te behouden in het land (het Amerikaanse leger trok zich terug op 31 december 2011).
• Manning onthulde de volledige omvang van de corruptie van de Tunesische dictator Ben Ali, wat olie op het vuur gooide bij de jongerenrevolutie.
• Manning onthulde dat de dictator van Jemen, Ali Abdullah Saleh, instemde met de drone-aanvallen door de VS in Jemen, een factor die mee leidde tot zijn afzetting.
• Manning onthulde dat de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, verschillende Amerikaanse VN-diplomaten het bevel gaf hun VN-tegenhangers te bespioneren, om gedetailleerde inlichtingen van hun leiders te bemachtigen, samen met paswoorden en encryptiesleutels.
• Manning onthulde dat John Kerry druk zette op Israël om open te staan voor de teruggave van de Golanhoogten aan Syrië als een onderdeel van vredesonderhandelingen.
• Manning onthulde dat de corruptie van de Afghaanse regering “overweldigend” was.
• Manning onthulde de autoritaire, corrupte aard van het regime van Hosni Moebarak in Egypte.
• Manning onthulde dat de Amerikaanse defensieminister Robert Gates tegen een aanval op de Iraanse nucleaire installaties is, met als argument dat het contraproductief zou zijn.
• Manning onthulde het Israëlische beleid van “het behouden van de economie van Gaza op het laagst mogelijk niveau dat een humanitaire crisis vermijdt”.
• Manning onthulde dat Bashar Assad van Syrië en zijn vrouw juwelen kochten en een vergulde levensstijl hadden terwijl zijn artillerie mensen doodde in Homs.

Neem nu Snowden, als een ander voorbeeld: zijn onthullingen – de VS die hun bondgenoten evenveel bespioneren als Afghanistan – bedreigen de plannen van de VS voor het oprichten van twee grote handelsblokken om de BRICS-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) buiten spel te zetten, namelijk het Trans-Pacific-handelsblok met de landen aan beide zijden van de Stille Oceaan en het Trans-Atlantic-handelsblok (het handelsverdrag met de EU waarover de onderhandelingen recent zijn begonnen, zie ‘Vrijhandelsakkoord EU/VS: voorkomen is beter dan genezen’, nvdr). Mocht het lukken (om die plannen te voorkomen), dan is dit inderdaad wereldgeschiedenis – met de VS die nu poogt tijd te winnen.

STELLING III: Het is diplomatie wereldwijd die werd onthuld, niet alleen die van de V.S.

Toen de eerste WikiLeaks van Assange gepubliceerd werden, schreef ik dit:

“De keizer is ontmaskerd, maar niet alleen de Amerikaanse keizer, ook de ‘keizer’ van de internationale diplomatie^[1]. Wat een belachelijke discours is dit, zo gefocust op het negatieve, op de pionnen, meestal elitaire mensen, in elitaire landen? Roddel, kinderachtige karakteriseringen, het soort van ‘analyse’ van macht dat typerend is voor onvolwassenheid. Waar is de analyse van de cultuur en structuur, lichtjaren meer belangrijk dan de pionnen die komen en gaan?”

Wat Manning en Snowden onthulden zijn de laatste stuiptrekking van het Amerikaanse imperium … vergis u niet: Manning, Assange en Snowden hebben geschiedenis geschreven.

“Waar zijn de positieve ideeën? Waar zijn de ideeën over hoe men de uitdagingen van de klimaatverandering kan omzetten in een samenwerking voor gemeenschappelijk en gelijk voordeel? Zoals  waterdestillatieprojecten aan de grenzen van Israël met Libanon en Palestina, gevoed door parabolische spiegels? Zoals een positieve VS-Iran samenwerking voor alternatieve energie?

“Democratie sterft achter gesloten deuren. WikiLeaks opende deze deuren, een enorme dienst aan de democratie.”

Wat Manning en Snowden onthulden zijn de laatste stuiptrekking van het Amerikaanse imperium. Wat Assange en anderen onthulden zijn de laatste stuiptrekkingen van het staatsbestel zoals we het kennen. Beide processen zullen tijd nemen, de eerste minder lang dan de laatste. Maar vergis u niet: deze drie personen hebben geschiedenis geschreven.

Dit zijn drie namen die herinnerd zullen worden nadat een aantal Amerikaanse presidenten zich teruggetrokken hebben in hun zo welverdiende vergetelheid. Wie kent de Engelse elite in India, zoals de onderkoningen en hun misdaden – koningen van ondeugd^[2]? Het is niet zij maar Mahatma Gandhi die iedereen zich herinnert. Wie kent de namen van de Engelsen die geprobeerd hebben om de ‘Atlantische Kust’ te behouden^[3]? George Washington, Thomas Jefferson, Benjamin Franklin overschaduwen hen allemaal.

Deze drie klokkenluiders kunnen zelfs bijdragen tot de vermindering van de bestaande legers en, indien de VS verandert, de verstandhouding tussen landen. Een gedeelde Nobelprijs voor de Vrede aan alle drie? (Niet erg waarschijnlijk, Noorwegen is een Amerikaanse satellietstaat^[4]).

STELLING IV: De bondgenoten van de V.S. gehoorzamen uit angst, niet uit instemming.

Heel concreet: zij gehoorzamen om te voorkomen dat op een dag de Amerikaanse luchtmacht zou landen op de vele bases waarover ze daarvoor beschikken “als de plaatselijke overheid niet in staat is om zijn eigen bevolking te beschermen”.

De Amerikanen zijn aan het komen, niet de Russen, niet de moslims. Hoe waarschijnlijker dat wordt, hoe verder de V.S. afglijdt van de glibberige helling naar totalitarisme met als volgende stap, waarschijnlijk FEMA-kampen^[5] voor verdachten – opgedeeld in categorieën op basis van de gegevens die door de NSA-spionage zijn verzameld – zoals de concentratiekampen voor Japans-Amerikanen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

STELLING V: Iedereen, en de media, kan dit proces versnellen. Rotte appels moeten uit de mand, een kleine sortering kan het verschil maken.

De belangrijkste media, met de Anglo-Amerikaanse kranten Guardian en Washington Post die hierin een belangrijke rol spelen, verdienen onze lof. Laat vervolgens miljoenen de ministeries van buitenlandse zaken en de ambassades omsingelen, een einde aan het spioneren eisen, de internetservers van de Grote Verraders in de V.S. verwijderen, elke verdere samenwerking opschorsen, diplomatieke relaties verminderen en dit tot een geloofwaardige ‘ontspionage’ – het equivalent van ‘ontwapening’ – heeft plaats gehad.

Johan Galtung

Professor vredestudies, rector van de TRANSCEND Peace University, auteur van meer dan 150 boeken over vrede en aanverwante zaken, waaronder “50 Years-100 Peace and Conflict Perspectives“.

Vertaald Bavo Vanoost

© IPS van de oorspronkelijke Engelse tekst. De Nederlandse vertaling door DeWereldMorgen.be kan vrij worden overgenomen voor niet-commercieel gebruik mits attributie naar zowel IPS als DeWereldMorgen.be.

Voetnoten

• [1]Galtung alludeert op de ontelbare, door WikiLeaks uitgebrachte mails, waarin diplomaten de problemen herleiden tot de karakters van despoten, tot faits divers, tot roddels, terwijl de diepere sociale oorzaken nauwelijks of niet worden geanalyseerd.
• [2]Engelse woordspeling. De Britse kolonisator gebruikte doelbewust een verdeel-en-heersstrategie in India, door een deel van de lokale elite hoge posten te geven in het koloniale bestuur, waar ze zich concentreerden op interne strijd in plaats van verzet tegen de kolonisatoren. Die personen hadden de titel van ‘viceroy’ (onderkoning onder de Britse koning George). ‘vice’ betekent in het Engels ook ‘ondeugd’.
• [3]De Britse koloniale heersers, die poogden de Atlantische OCeaan aan beide zijden Brits te houden.
• [4]Galtung is Noors.
• [5]Federal Ememergency Management Agency (FEMA), wat hier de Civiele Bescherming heet, de overheidsdienst die speciaal uitgerust is voor noodsituaties zoals natuurrampen. FEMA is sinds W. Bush en nog meer onder Obama verworden tot een politiek instrument dat o.a. plannen heeft klaarliggen om bepaalde geselecteerde bevolkingsgroepen en personen te ‘concentreren’ in tijden van oorlog.