En wat doen de werkgevers op vandaag, voeren zij een leeftijdsbewust personeelsbeleid of niet? Vanuit deze bezorgdheid organiseerde ABVV-Metaal een grootschalige enquête rond “Werkbaar werk”. Er werd gebruik gemaakt van een wetenschappelijke enquête opgesteld door de FOD werkgelegenheid en sociaal overleg. Ze werd verspreid in 52 West-Vlaamse metaalbedrijven, en meer dan 3.400 arbeiders hebben deelgenomen.

Uit onze analyse blijkt duidelijk dat het niet alleen oudere werknemers zijn die af te rekenen hebben met stress en gezondheidsproblemen die veroorzaakt worden door de fysieke omstandigheden en psychosociale factoren op hun werk. In de huidige arbeidsomstandigheden is werken tot 65 onmogelijk. Werkgevers moeten resoluut kiezen voor de duurzame inzetbaarheid van al hun werknemers (zowel jong als oud). Anders gaan werken is dringend nodig.

Te hoge werkdruk en fysiek zwaar belastend werk

“Chefs en leidinggevenden zijn vaak alleen maar bezig met hun productie en het halen van de doelstellingen. Meer aandacht voor de arbeider door chefs, en hun rol als coach ernstig nemen, zou nochtans een win-win kunnen worden. Arbeiders die op een positieve en ondersteunende manier behandeld worden, zullen ook ten goede komen aan de productiviteit van hun bedrijf.”

Vlaanderen is bekend voor zijn hoge productiviteit en zijn noeste werkers. Dit blijkt ook uit onze resultaten, maar liefst 85% van alle metaalarbeiders voelt zich na het werk uitgeput en heeft nood aan recuperatie. Bovendien is 68% van alle geënquêteerden in het afgelopen jaar al minstens 1 keer ziek gaan werken. Dus ja, onze productiviteit zal hoog zijn, maar dit alles heeft duidelijk ook invloed op de levenskwaliteit van onze arbeiders. 40% ervaart dagdagelijks stress, en meer dan de helft van alle arbeiders klaagt over nek-, schouder- en rugpijnen. Dergelijke resultaten tonen aan dat werken tot 65 op vandaag geen optie is. Anders gaan werken is dringend nodig.

Duurzaam werk(en)

“Wanneer werkgevers pleiten om ons langer aan het werk te houden, dan moeten ze ook de reflex hebben en aftoetsen of dit in hun eigen bedrijf ook effectief mogelijk is. Op vandaag is de arbeider meer en meer een wegwerpproduct die na jaren hard werken en inzet, respectloos aan de kant wordt geschoven bij chronische medische klachten. Anders gaan werken, moet langer werken mogelijk maken en hierin moet iedere individuele werkgever zijn verantwoordelijkheid opnemen.”

De afbouw van zowel (halftijds) brugpensioen als tijdskrediet door de overheid zijn wat ABVV-Metaal betreft een verkeerd signaal. Dergelijke systemen kunnen ouderen net de kans bieden om een gezondere balans te vinden tussen werk en privé. Zonder “werkbaar werk”, blijft brugpensioen (of volgens de nieuwe naam SWT) de enige correcte manier om de arbeidsmarkt te verlaten: de ex-werkgever neemt dan zijn verantwoordelijkheid en

betaalt maandelijks een aanvullende vergoeding. Dit is werknemers naar waarde schatten, en is een veel socialere maatregel dan mensen dumpen in de werkloosheid. Dit laatste is pure wegwerpmentaliteit. De citroen tot de laatste druppel uitpersen en daarna achteloos dumpen.

Maatregelen dringen zich op

ABVV-Metaal pleit voor “duurzame inzetbaarheid” en “werkbaar werk”. Werkgevers moeten dringend aandacht besteden aan, en durven kiezen voor verbeteringen in vier aandachtsdomeinen; het terugdringen van stress op de werkvloer, een betere ergonomie, zorgen voor uitdagende en motiverende jobs, en zorgen voor een betere balans werk/privé. Concrete maatregelen moeten werknemers de mogelijkheid bieden om langer aan het werk te blijven, en zullen er in de bedrijven voor zorgen dat onze arbeiders terug arbeidsvreugde ervaren. En neen, dit zal niet alleen de arbeiders ten goede komen, ook werkgevers zullen hiervan de vruchten plukken, en een positieve invloed hebben op onze maatschappij. Dit is anders gaan werken.

Geen oorlogsverklaring! Wel een uitdaging!

ABVV-Metaal wil samen met de werkgevers werken aan een betere werkomgeving en arbeidsomstandigheden. Als mogelijke opportuniteiten zien wij hier bv. betere opleiding van arbeiders (o.a. via Tofam (Tewerkstellings- en opleidingsfonds Metaal)), het opmaken van een grondige cao 104 (rond leeftijdsbewust personeelsbeleid), arbeiders meer inspraak geven en leidinggevenden coachende vaardigheden bijbrengen. Want het is vijf voor twaalf voor de industrie. Nochtans is en blijft de industrie voor ons een heel belangrijke welvaartspijler. Als sociale partners willen wij dan ook graag meebouwen aan een nieuw en positief imago voor de industrie in Vlaanderen. Pas dan zullen jongeren opnieuw bewust kiezen voor technische beroepen. Hopelijk weigert men de uitgestoken hand niet.