Chávez en Castro op Havana's Revolution Square in februari 2006, waar Chávez de UNESCO José Martí award ontving (Foto: Jorge Luis Baños / IPS)
Nieuws, Politiek, Cuba, Venezuela, Fidel Castro, Hugo Chavez, Caracas energiesamenwerkingsovereenkomst -

Cuba verliest met Chávez een cruciale kameraad

In Cuba hangen de vlaggen halfstok na het overlijden van Hugo Chávez, president van Venezuela. Hij was er een belangrijke steunpilaar voor het regime, dat niet zonder zijn goedkope olie kan.

vrijdag 8 maart 2013 14:07
Spread the love

“Wat verdrietig”, zegt een vrouw, met de Granma van woensdag in de hand, de staatskrant die zes van de acht pagina’s aan Chávez wijdde. “Ik vraag me af hoe dit nieuws voor Fidel moet zijn.” “De eerste reactie is zeker verdriet”, zegt ook essayist en onderzoeker Carlos Alzugaray, “het gevoel van verlies van een groot Latijns-Amerikaans leider en een van Cuba’s beste vrienden in Venezuela.”

Volgens sommige deskundigen is de warme samenwerking tussen beide landen, met regeringen die zich volledig inzetten voor het wederzijds belang, een toonbeeld van een nieuwe stijl van internationale politiek. Volgens anderen was de regering-Chávez niet meer dan een substituut voor Moskou dat Cuba altijd van de noodzakelijke olie had voorzien tot de Sovjet-Unie in 1991 uiteenviel.

Goedkope olie

Cuba hoort sinds 2000 bij de Caracas Energiesamenwerkingsovereenkomst, waarbij landen in de regio goedkope olie uit Venezuela kunnen krijgen. Venezuela is een steunpilaar geworden van de Cubaanse economie, met de levering van 90.000 tot 100.000 vaten ruwe olie per dag. In ruil daarvoor werken er in Venezuela 50.000 Cubaanse deskundigen op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, sport, maar ook in sectoren als inlichtingen en het leger.

Venezuela is daarmee de grootste handelspartner van Cuba geworden, met een omvang van 3 miljard dollar (2,30 miljard euro) per jaar. Daarnaast heeft een honderdtal economische samenwerkingsprojecten een waarde van 1,3 miljard dollar (1 miljard euro).

Het is dus niet gek als bepaalde groepen in Cuba zich zorgen maken over de toekomst, denkt Alzugaray. “Toch is het zeer waarschijnlijk dat de opvolgers van Chávez aan de macht blijven, want onder zijn leiderschap is een krachtige massabeweging ontstaan.” Bovendien is de vriendschap tussen de leiders steeds meer geïnstitutionaliseerd. “Mocht de oppositie al aan de macht komen, op middellange of lange termijn, dan zullen ze niet zo onverantwoordelijk zijn om de relaties kapot te maken.”

Energiecrisis

Het effect van Chávez’ dood hangt helemaal af van de verkiezingen, zegt de Cubaanse journalist Boris Caro, die in Canada woont. Die moeten binnen dertig dagen worden gehouden. Als de oppositie wint, zal dat Cuba in een nieuwe energiecrisis brengen. “Maar de Cubaanse autoriteiten hebben twee jaar gehad om zich erop voor te bereiden. Hopelijk heeft deze situatie ze niet verrast.”

Castro and Chávez ontmoetten elkaar voor het eerst in Havana, in 1994. Chávez was dat jaar vrijgekomen uit de gevangenis, waar hij wegens een poging tot staatsgreep twee jaar had gezeten. Hij wilde een discreet bezoek brengen aan Cuba, maar Castro greep de kans en behandelde hem als staatshoofd.

Tussen 2006 en 2011 bracht Chávez veel bezoeken aan Cuba, privé maar ook officieel. “Diep, diep van binnen zijn we één regering”, verklaarde Chávez tijdens een van die bezoeken, in 2007. De beide landen gingen in de richting van een confederatie, zei hij, van Caribische en Zuid-Amerikaanse republieken.

Toen bij Chávez in 2011 kanker werd vastgesteld, koos hij ervoor behandeld te worden in Cuba. En toen Castro herstelde, nadat hij in 2006 ernstig ziek was geworden, trad Chávez op als zijn woordvoerder. Cuba riep woensdag en donderdag uit als dagen van officiële rouw, en vandaag als dag van nationale rouw.

take down
the paywall
steun ons nu!