Honderden staatskwekerijen en particuliere bedrijven stortten zich op de vis. Khan Daraz, eigenaar van een viskwekerij in de Swatvallei in het noorden van de provincie Khyber Pakhtunkhwa, verdiende ooit meer dan 2000 euro per maand met visverkoop op de plaatselijke markt. Elke dag stond er thuis vis op tafel. Maar de sector kreeg zware klappen te verduren door de komst van militanten, die naar Khyber Pakhtunkhwa vluchtten na de Amerikaanse inval in Afghanistan in 2001.

Door het constante geweld van 2007 tot 2009 bleven toeristen weg en raakten de boeren een van hun belangrijkste consumentenmarkten kwijt. Ook raakten veel inwoners van de Swatvallei ontheemd door militaire operaties. Ze zagen zich gedwongen te vluchten naar regio’s als Peshawar en Mardan. Hun bedrijven lieten ze achter.

Overstromingen

Hevige overstromingen in Khyber Pakhtunkhwa in 2010 vernielden naar schatting 56.000 huizen. Er kwamen 344 mensen om en 1200 mensen raakten gewond. Ook de overgebleven visbedrijven kregen het zwaar te verduren.

Dankzij een donatie van 5,25 miljoen dollar van het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (Usaid) kan de bevolking de plaatselijke industrie weer opbouwen. “Ik dacht dat mijn bedrijf voorgoed verloren was”, zegt Daraz. “Maar ik ben nu weer op de goede weg.”

Hoewel de Europeanen de forel al veel eerder introduceerden in Kyber Pakhtunkhwa, ontwikkelde de forelvisserij zich pas in de jaren zeventig en tachtig, toen de overheid besloot erin te investeren, zegt Pervez Khan van het departement voor Visserij van KP.

Vóór 2007 bracht de verkoop van vis op de markt in de Swatvallei jaarlijks ongeveer 1,6 miljoen euro op. Uit een onderzoek naar particuliere bedrijven daar bleek dat in 2006, net voor de escalatie van extremistisch geweld, de jaarlijkse productie van regenboogforel was gedaald van 162 naar ongeveer 40 ton. Eind 2007 lag de productie vrijwel volledig stil.

Shah Rasool, een werknemer bij een plaatselijk visbedrijf, zegt dat zo’n 20.000 mensen hun werk zijn kwijtgeraakt door de ineenstorting van de industrie.

Langzaam herstel

In 2010 werden voor het eerst pogingen gedaan de industrie weer op de rails te krijgen, als onderdeel van het Pakistan Firms-project van Usaid. Dat project richtte zich vooral op particuliere bedrijven in politiek instabiele regio’s. Inmiddels is er weer volop vis op de markten te krijgen, tegen betaalbare prijzen.

Khursheed Alam, voorzitter van de Swat Fish Farms Association, zegt dat geld, training en technische steun in de vorm van materiaal hebben bijgedragen aan de heropleving van de sector. In juni 2012 was al voor 713.000 euro aan bouwmaterialen, visnetten, viseieren en andere zaken gedistribueerd onder boeren in de regio.

Aqeel Zaman, een viskweker die al tien jaar vis aan huis bezorgt bij zijn klanten in de Swatvallei, is blij met de verandering. “Twee jaar lang heb ik niet kunnen werken vanwege de militanten”, zegt hij. “Nu kunnen we weer aan de slag. En we verdienen meer dan vroeger, omdat we extra training hebben gekregen.” Maandelijks verdient hij zo’n 2000 euro per maand. “Dat is genoeg. Maar we hopen dat we aan het einde van dit jaar op ongeveer 3500 euro zitten.”