Een delicaat moment
Nieuws, Cultuur, Recensie, Boekrecensie, Een delicaat moment, Niccolò Ammaniti -

‘Een delicaat moment’: inlevingsvermogen ten top

Toen Niccolò Ammaniti jaren geleden naar zijn Italiaanse uitgever stapte met een verhalenbundel, sprak deze van "een delicaat moment"; hij kwam maar beter met een roman, want op een verhalenbundel zit niemand te wachten. En inderdaad, van Ammanitis hand zijn romans beter dan verhalen. Maar laat u hierdoor niet tegenhouden: het knappe inlevingsvermogen en de bizarre plotwendingen zijn en blijven absoluut de moeite waard.

donderdag 31 januari 2013 10:00
Spread the love

Wat onmiddelijk in het oog springt zijn de haast euforische commentaren die prominent op de kaft van het boek zijn geplaatst. Allerlei Nederlandse schrijvers – uitgeverij Lebowski is Nederlands – zijn erbij gehaald.

Kluun zegt dat er geen schrijver is van wiens werk hij zo geniet als dat van Niccolò Ammaniti, Herman Koch beweert het jammer te vinden dat hij elke keer weer een paar jaar moet wachten op een nieuw boek van Ammaniti en Saskia Noort jubelt zelfs dat Ammaniti haar idool is.

Zonde dat deze auteurs zich lenen voor deze nogal goedkope vorm van promotie (goedkoop in de zin van gemakkelijk, de schrijvers hebben zichzelf ongetwijfeld niet voor niets laten citeren), en nog meer zonde omdat de schreeuwerigheid van hun overdreven lovende reacties afbreuk doet aan de geloofwaardigheid van de kwaliteit van het boek.

Overigens is dit niet alleen bij ‘Een delicaat moment’ zo, ook de kaften van eerder verschenen boeken van Ammaniti zijn voorzien van dezelfde citaten.

Wie een boek in de winkel ziet liggen met dergelijke juichende commentaren op de kaft, zou juist eerder in de verleiding komen om het boek niet te kopen in plaats van wel.

Een gemiste kans, want de boeken van Niccolò Ammaniti zijn de moeite van het lezen meer dan waard.

Absurd

Buiten de citaten op de kaft is verhalenbundel ‘Een delicaat moment’ ook inhoudelijk onmiddelijk herkenbaar als een Ammaniti-boek: interessante personages en bizarre gebeurtenissen met een vaak tragische afloop.

Eerder verschenen romans als ‘Ik haal je op, ik neem je mee’ en ‘Ik ben niet bang’ toonden al aan dat Ammaniti over een bijzonder inlevingsvermogen beschikt.

De gedachtegang en handelingen van alle personages, jong en oud, man en vrouw, zijn zonder meer geloofwaardig, hoe absurd deze soms ook zijn.

Te absurd soms wel; details van ledematen die afgerukt worden, ingewanden die uit lichamen hangen en gigantische pratende sprinkhanen zijn de boeken niet vreemd.

Favoriet is dan ook een verhaal dat wat minder absurd is dan sommige andere van Ammanitis verhalen. Francesco is een veertienjarige jongen die maar een droom heeft: op een eigen motor kunnen rijden. Alle jongens uit het dorp hebben er al een, maar hij komt uit een arm gezin en zijn ouders willen hem pas een motor geven als hij zestien is.

Francesco heeft alvast een motor apart laten zetten bij de garage, een prachtige en supersnelle Aprilia GSW. Daarmee kan hij eindelijk gaan crossen met de grotere jongens. Ondanks dat de motor niet betaald is en hij erover moet liegen tegen Romano, de baas van de garage, besluit hij hem mee te nemen voor een ritje.

Hij heeft er niet zo’n goed gevoel over, maar de nieuwsgiergiheid wint en het is maar voor heel even. En dan gaat het – natuurlijk – mis.

Sympathie

Vaak storten de personages zich in iets waarvan ze eigenlijk zelf al weten dat het tot ongeluk gaat leiden, en dat doet het dan meestal ook. Als lezer voel je dit al van mijlenver aankomen, maar toch is er steeds weer een wending die niet te verwachten was, waardoor de verhalen geen moment saai of voorspelbaar worden.

Bovendien weet Ammaniti in elk van zijn boeken een grote sympathie voor zijn karakters bij de lezer op te wekken, een gave die lang niet alle schrijvers bezitten.

In de romans is vaak een mooie ontwikkeling in de karakters te zien, iets waar in korte verhalen zoals die in de bundel ‘Een delicaat moment’ helaas minder ruimte voor is.

Krachtsprinten

Zoals Ammaniti het in het voorwoord van het boek zelf zegt: “Misschien hou ik daarom wel van korte verhalen. Dat is rennen met je ogen dicht. Dat zijn krachtsprinten. Die hebben geen grote psychologische karakterontwikkelingen nodig, geen complexe architectuur, maar verrassende wendingen die de loop van de gebeurtenissen op zijn kop zetten”.

‘Een delicaat moment’ is precies zoals hierboven omschreven: geen grote psychologische karakterontwikkelingen, geen complexe architectuur, maar wel verrassende wendingen.

Is dat genoeg om het boek boeiend te maken? Jazeker, maar duidelijk in mindere mate dan Ammanitis romans.

De titel van de verhalenbundel is overigens te danken aan een uitspraak van de Italiaanse uitgever van Ammaniti. Die zei, vele jaren geleden, toen Ammaniti voor het eerst een verhalenbundel wilde uitbrengen: “Beste Ammaniti, laten we het vergeten, het is een delicaat moment”.

De uitgever zag liever een roman dan een verhalenbundel verschijnen. En hoewel zijn reden eerder van commerciële natuur is, heeft de uitgever in het geval van Niccolò Ammaniti gelijk.

Geïnteresseerd geraakt in het boek? Bestel ‘Een delicaat moment’ via deze link naar de webshop.

take down
the paywall
steun ons nu!