Zes jaar geleden richtte regisseur Jaouad Essouani het gezelschap Dabateatr op. Samen met toneelschrijver/journalist Driss Ksikès bedacht hij het concept Dabateatr Citoyen.
Voor Dabateatr Citoyen kneden Essouani en Ksikes de actualiteit tot een theaterstuk. Vaak maakt dat hevige reacties los en rennen woedende toeschouwers de zaal uit. De herintroductie van politiek op de toneelplanken zorgde voor een breuk in de Marokkaanse theatergeschiedenis die de voorbije jaren gedomineerd werd door braaf en burgerlijk theater dat wel mag entertainen maar nooit bruskeren of verontrusten.
Na elke voorstelling volgt een discussie met het publiek. De regisseur en schrijver gaan op het podium zitten en gaan de confrontatie aan met het publiek.
Ongeveer in diezelfde periode begon Essouani ook bloggers uit te nodigen in zijn theater. “We ontdekten dat Marokkanen heel actieve bloggers zijn. Beetje contradictorisch: een land met heel veel analfabetisme staat dan wel helemaal bovenaan op vlak van bloggers.”
De bloggers konden in het theater hun publiek ontmoeten. Het gebeurde allemaal in de maanden voor een groentenverkoper in Tunesië zichzelf in brand stak en zo de Arabische lente ontketende.
Volgens Essouani speelden de bloggers van Dabateatr een actieve rol in de oprichting van de 20 februaribeweging, het Marokkaanse luik van de Arabische revoluties. “Wij zijn artiesten, geen revolutionairen, maar soms ontstaan revoluties op onverwachte plaatsen”, zegt Essouani.
Marokkanen die echt willen weten hoe het er in hun land aan toegaat, moeten niet op de officiële mediakanalen beroep doen. “Wie wil weten wat de koning vandaag at, moet de officiële media volgen. Wie meer wil weten, kan terecht bij een breed scala van alternatieve media en blogs”, zegt Yassine Channouf, arabist, blogger (onder meer bij DeWereldMorgen.be) en 20F-activist.
Het gaat om websites als Mamfakinch.com (zo’n beetje de officiële 20F-website), Hespress.com en Lakome.com.
Deze media, Facebook, Twitter en een resem bloggers kregen veel volk op straat voor betogingen tegen de dictatuur in Marokko. Alleen lukte het niet om de koning tot aftreden te dwingen zoals wel gebeurde met Ben Ali in Tunesië en Moebarak in Egypte. De mening over die mislukking lopen uit één. Repressie speelde een grote rol. Ruim tweehonderd kopstukken van de beweging werden opgepakt. Op dit moment zitten er nog zowat 70 in de gevangenis.
“De koning heeft na 400 jaar dynastie ook meer ervaring dan iemand als Khadaffi. De beweging heeft ook nooit klare eisen gesteld”, zegt Jaouad Essouani.
Yassine Channouf blijft optimistisch. “Het regime heeft de eerste ronde gewonnen. Door de islamisten de verkiezingen te laten winnen, speelde de koning meteen zijn laatste troef uit. Als die falen is er geen enkel schaamlapje meer.”
‘t Arsenaal zette daarna ook enkele jonge mensen die bloggen over België op de planken. Samira Azabar bijvoorbeeld die al jaren op mission impossible is tegen de negatieve beeldvorming in de media. “Door zelf te schrijven laat ik een andere stem horen. Als we het laten afhangen van VRT of VTM komen we nergens.”
Orlando Verde wist een tijd geleden schrijfster Saskia De Coster mee te lokken in een woord en wederwoord. “De houding is nog altijd dat wij dankbaar moeten zijn omdat we hier mogen zijn. Als we protesteren of onze ontevredenheid laten blijken over iets, tonen we eigenlijk onze ondankbaarheid”, aldus Orlando Verde die met zijn blogberichten die clichés probeert te doorbreken.
De avond over bloggen was een initiatief van ‘t Arsenaal/Gen2020, Moussem en DeWereldMorgen.be en werd in goede banen geleid door journaliste Keltoum Belorf.
LKHBAR F’LMASRAH, het nieuws in het theater is donderdag 1 november te zien in ‘t Arsenaal.
