De Portugese minister van Financiën Vítor Gaspar gaf dinsdagavond in Lissabon toelichting bij de evaluatiemissie van de trojka. Tevens kondigde hij extra besparingen aan (foto: Público.pt)
Nieuws, Europa, Economie, Politiek, Vakbonden, Privatisering, Portugal, Ambtenaren, Europese Commissie, Imf, Begrotingstekort, Sociale zekerheid, Schuldenlast, PS, Eurocrisis, ECB, Bezuinigingsbeleid, PCP, Bloco de Esquerda, Economische recessie, Openbare sector, Jerónimo de Sousa, Trojka, Belastinghervorming, Pedro Passos Coelho, Gepensioneerden, Vítor Gaspar, Analyse, CGTP, Besparingsprogramma, TAP, UGT, Arménio Carlos, Europese Stabiliseringsmechanisme (ESM), Duits grondwettelijk hof, Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares, ANA, João Proença -

Trojka aanvaardt Portugees begrotingstekort van 5%, bezuinigingen gaan voort

Dinsdagavond kondigde de Portugese minister van Financiën Vítor Gaspar aan dat zijn regering een akkoord heeft bereikt met de trojka. Die voerde de voorbije dagen een vijfde evaluatiemissie uit in Lissabon. Door de tegenvallende belastinginkomsten als gevolg van de recessie van drie procent zal het begrotingstekort hoger uitvallen dan voorzien en afgesproken. Besparingen gaan voort.

woensdag 12 september 2012 21:40
Spread the love

Sinds 28 augustus was een delegatie van de trojka, bestaande uit de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Muntfonds, op bezoek in Lissabon om het besparingsplan van de centrumrechtse regering-Passos Coelho te evalueren. Dinsdag 11 september kwam ze met haar aanbevelingen en opmerkingen naar buiten.

Globaal genomen vindt de trojka dat de Portugese regering “op goede weg is en fundamentele hervormingen heeft doorgevoerd”, maar “nog extra inspanningen moet leveren om de economie weer aan te zwengelen zodat ook de inkomsten uit belastingen weer gaan stijgen”. Alleszins ging de trojka akkoord om de vooruitzichten voor 2013 naar beneden bij te stellen “aangezien alle landen van de eurozone af te rekenen krijgen met tegenwind als gevolg van de wereldwijde crisis”.

Recessie zal zich ook in 2013 laten voelen

Door de recessie die momenteel 3 procent bedraagt, houdt de regering er rekening mee dat ook volgend jaar de economie nog verder zal krimpen met gemiddeld één procent. De werkloosheid zal volgend jaar naar alle waarschijnlijkheid stijgen tot 16 procent. Pas vanaf het tweede trimester van 2013 zou de economie opnieuw lichtjes moeten gaan groeien (0,2 procent). Portugal wil vooral meer exporteren en veel minder importeren.

De trojka gaat er ook van uit dat de staatsschuld nog meer zal oplopen: “tot meer dan 120 procent van het BBP (bruto binnenlands product)”. Dit jaar bedraagt de schuldratio (de verhouding tussen de schuld en het BBP) nog 114,4 procent, volgend jaar zou die stijgen tot 118,6 procent, om vanaf 2014 te dalen tot 117,7 procent.

Nu zegt de trojka dat de staatsschuld een maximum van 124 procent zal bereiken in 2014 om pas daarna duurzaam te dalen. Dat zou geen probleem zijn als de regering zich rigoureus houdt aan het afgesproken besparingsprogramma.

Portugal krijgt extra jaar om begrotingstekort terug te dringen

De geldschieters die Portugal in mei 2011 een hulppakket toekenden van 78 miljard euro (52 miljard van de ECB en 26 miljard van het IMF), in ruil voor een rigoureus besparingsplan waarbij het land feitelijk onder curatele van de trojka kwam te staan, laten Portugal dit jaar toe een begrotingstekort van 5 procent van het BBP te hebben, in plaats van het eerder vooropgestelde 4,5 procent.

In 2013 moet het begrotingstekort worden teruggedrongen tot 4,5 procent (tegenover 3 procent eerder voorzien), in 2014 mag het tekort nog maximum 2,5 procent bedragen, minder dan de Europese norm van 3 procent.

De trojka geeft Portugal dus een extra ademruimte van een jaar om zijn begrotingstekort weg te werken, maar het harde besparingsprogramma gaat gewoon door. Minister Gaspar toonde zich op een persconferentie in Lissabon alvast verheugd dat Portugal geen tweede hulppakket nodig heeft “en zeker geen Grieks scenario moet vrezen”.

Hij zei wel dat de toestand ernstig blijft en dat van iedereen inspanningen worden verwacht om uit deze crisis te geraken. Het gematigd positieve rapport van de trojka betekent dat het land normaal in oktober de volgende schijf van 4,3 miljard euro krijgt in het kader van het vorig jaar toegekende hulppakket. In november komt de trojka alweer op bezoek om de genomen maatregelen te evalueren en desnoods bij te sturen. Veel bewegingsruimte heeft de regering niet.

Duits grondwettelijk hof maakt redding eurozone via ESM mogelijk

Donderdag kondigde de Europese Centrale Bank aan dat ze ‘ongelimiteerde’ maatregelen zal nemen om de eurocrisis te lijf te gaan. Dat lijkt in de eerste plaats bedoeld te zijn om de grote eurolanden Italië en Spanje bij te springen.

Woensdagmorgen 12 september deden de acht rechters van het Duitse grondwettelijk hof in Karlsruhe een belangrijke uitspraak in de stabilisatie van de eurocrisis. Het hof verwierp de zes klachten die waren ingediend tegen de ratificatie door Duitsland van het Europese Stabiliseringsmechanisme (ESM).

Het ESM is erop gericht om de 17 eurolanden financieel bij te springen als ze niet meer op de commerciële markten tegen ‘normale’ rentevoeten geld kunnen lenen of hun banken in de problemen dreigen te komen.

Duitsland is veruit de grootste geldschieter van het ESM. Het verdrag dat het ESM opricht, was al in juli door de Bundestag goedgekeurd, maar de ratificatie ervan hing af van de uitspraak van het grondwettelijk hof. De rechters hebben wel een voorwaarde verbonden aan hun goedkeuring: de Duitse bijdrage mag niet hoger zijn dan 190 miljard euro.

Het ESM voorziet in een fonds van 500 miljard euro, dat zou moeten volstaan om grote eurolanden als Spanje en Italië bij te springen indien nodig.

Extra pakket besparingsmaatregelen

Vrijdagavond had premier Passos Coelho al een extra pakket besparingsmaatregelen aangekondigd om de tegenvallende belastinginkomsten te compenseren en de economie weer te stimuleren.

Bedrijven zullen minder moeten bijdragen aan de sociale zekerheid. Van de privésector wordt dan wel verwacht dat ze 50.000 extra banen creëert de volgende twee jaar. Dit zou het BBP met één procent doen toenemen en de export zelfs met 2 procent. Daar staat tegenover dat de werknemers méér zullen moeten bijdragen tot de sociale zekerheid, een gemiddelde stijging van zeven procent (van 11 naar 18 procent), wat dus neerkomt op een loonsvermindering.

Er komt ook een grondige hervorming (‘vereenvoudiging’ noemt de regering dat) van de inkomstenbelasting van de burgers (IRS: Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares). Van de bestaande acht belastingschalen zouden er maar vier of vijf overblijven. De hoogste belastingvoet komt op 46,5 procent. De laagste schaal zou gelden voor de 2,6 miljoen Portugezen met de laagste inkomens en de werklozen.

Een nieuwe BTW-verhoging is niet voorzien, wel een extra belasting van 26,5 procent op luxe goederen, zoals jachten, sportwagens, juwelen en dure horloges. Ook op onroerend goed met een waarde van meer dan 1 miljoen euro komt er een extra heffing, net als op inkomsten uit dividenden en beursaandelen.

De besparingsmaatregelen die al golden voor de gepensioneerden uit de openbare sector in 2011 en 2012 worden ook in 2013 en 2014 voortgezet. Bovendien zullen ook gepensioneerden, die meer dan 1.500 euro pensioen krijgen, 3,5 tot 10 procent moeten inleveren.

Al deze maatregelen worden voorgesteld om de economie weer aan te zwengelen en zo ook de belastinginkomsten te verhogen. Voorts zal de privatisering van enkele overheidsbedrijven versneld worden doorgevoerd, met name de nationale luchtvaartmaatschappij TAP en ANA, het agentschap dat de luchthavens beheert. De havens en de concessiehouders van de tolgelden op de snelwegen zullen een hogere competitiviteit moeten nastreven en scherpere concurrentie mogen verwachten.

Het aantal ambtenaren op alle niveaus zal verder blijven dalen zoals al in 2011 was afgesproken. Wie op pensioen gaat, wordt niet vervangen.

Begrotingsvoorstel 2013 krijgt veel tegenwind

In de loop van woensdag hebben zowat alle geledingen van de Portugese maatschappij gereageerd op de aangekondigde maatregelen en de evaluatie door de trojka. De belangenvereniging van de eigenaars vindt het “een onaanvaardbare aanslag op de vastgoedsector, die een drijfveer is van de economie”.

De confederatie van de industriesector (CIP) vreest dat de maatregelen de export veeleer zullen afremmen dan stimuleren, terwijl de gepensioneerdenbonden spreken van een “roofoverval op de pensioenrechten van ambtenaren”.

Een bijzonder scherpe reactie kwam er van de PS, de socialistische partij, die tot mei 2011 met een minderheidsregering aan de macht was in Lissabon en de eerste onderhandelingsrondes met de trojka heeft gevoerd. Partijvoorzitter António José Seguro zei dat zijn partij in het parlement tegen het begrotingsvoorstel zal stemmen. Hij vroeg zelfs een dringend onderhoud aan met de president.

“Deze besparingsplannen verzwakken de hele samenleving zonder dat er een consensus over bestaat”, zei Seguro tegen een journalist van de krant Público. Ook vreesde hij dat de aangekondigde ‘vereenvoudiging’ van de personenbelasting in werkelijkheid zal neerkomen op een verhoogde fiscale druk op arbeid. Volgens de PS weet zelfs niemand of het begrotingstekort dit jaar niet nog meer zal oplopen, “misschien zelfs tot meer dan 6 procent”.

Het linkse Bloco de Esquerda (BE) kondigde aan dat er alles aan zal doen om de besparingsdrift van de regering te stoppen, “die alleen meer lasten legt op de schouders van de werknemers en de werklozen, die geen schuld hebben aan deze crisis”. Volgens Jerónimo de Sousa, algemeen-secretaris van de communistische partij (PCP) “doet de regering een knieval voor het kapitaal”. De voorgestelde belastinghervorming zou alleen op maat van de bedrijven zijn geschreven.

Vakbonden beloven een ‘hete herfst’

Ondertussen zijn ook de vakbonden niet bij de pakken blijven zitten. De CGTP besliste vorige week al dat 1 oktober een ‘nationale dag van strijd’ wordt. Algemeen-secretaris Arménio Carlos hoopt dat de andere grote vakbondskoepel, UGT, zich bij de stakingsacties zal aansluiten. Ook hij riep de president op om het begrotingsvoorstel 2013 te verwerpen.

“Passos Coelho voert een neoliberaal beleid dat niets oplost: de economie geraakt niet uit het slop, de werkloosheid neemt hand over hand toe en de sociale afbraak stort mensen in armoede. Dit beleid moet stoppen!” Op 15 oktober zou het parlement stemmen over de begroting.

João Proença van de UGT vond dat de regering met de aangekondigde extra besparingsmaatregelen het sociaal akkoord dat werkgevers, vakbonden en regering in januari hadden afgesloten, verbreekt.

“Om de sociale zekerheid te redden, wordt de fiscale druk op de schouders van de werknemers afgewenteld. Wij zullen de komende weken duidelijk maken dat de Portugezen dit niet langer pikken. De regering mag een hete herfst van acties en stakingen verwachten”, aldus de vakbondsleider. 

Bijkomende bronnen:

Jerónimo de Sousa: Governo faz “cócegas” ao capital
http://economia.publico.pt/Noticia/jeronimo-de-sousa-governo-faz-cocegas-ao-capital_1562580

Avaliação da troika
Portas vai ouvir órgãos do CDS sobre austeridade
http://economia.publico.pt/Noticia/portas-vai-ouvir-orgaos-do-cds-sobre-austeridade_1562585

PS diz que défice real de Portugal em 2012 ronda os 6%
http://economia.publico.pt/Noticia/ps-diz-que-defice-real-de-portugal-em-2012-ronda-os-6-1562597

UGT e patrões pedem intervenção de Cavaco para tentar salvar acordo de concertação
http://economia.publico.pt/Noticia/ugt-e-patroes-pedem-intervencao-de-cavaco-para-tentar-salvar-acordo-de-concertacao-1562596

Reacção às declarações de Vítor Gaspar
Arménio Carlos: Governo anunciou austeridade com “pinceladas de cócegas” no capital
http://economia.publico.pt/Noticia/armenio-carlos-governo-anunciou-austeridade-com-pinceladas-de-cocegas-no-capital–1562613

Governo aumenta imposto sobre imóveis mais valiosos e sobre rendimentos de capital
http://economia.publico.pt/Noticia/governo-aumenta-imposto-sobre-imoveis-mais-valiosos-e-sobre-rendimentos-de-capital-1562565

Alteração dos escalões de IRS vai aumentar “taxas médias efectivas” do imposto
http://economia.publico.pt/Noticia/alteracao-dos-escaloes-de-irs-vai-aumentar-taxas-medias-efectivas-do-imposto–1562588

Governo quer acelerar redução de funcionários públicos em 2013
http://economia.publico.pt/Noticia/governo-quer-acelerar-reducao-de-funcionarios-publicos-em-2013–1562592

Avaliação ao plano de ajustamento
Troika prevê aumento da dívida pública para mais de 120% do PIB
http://economia.publico.pt/Noticia/troika-preve-aumento-da-divida-publica-para-mais-de-120-do-pib_1562600

PSD apoia convictamente agenda do Governo e afasta divergência com o CDS-PP
http://economia.publico.pt/Noticia/psd-apoia-convictamente-agenda-do-governo-e-afasta-divergencia-com-o-cdspp–1562620

UGT e confederações patronais vão pedir reunião a Cavaco
http://economia.publico.pt/Noticia/ugt-e-confederacoes-patronais-vao-pedir-reuniao-a-cavaco–1562618

Avaliação de Portugal
Metas do défice foram aliviadas mas Governo lança mais austeridade
http://economia.publico.pt/noticia/metas-do-defice-foram-aliviadas-mas-governo-lanca-mais-austeridade-1562662

Entrevista
“Portugueses estão dispostos a fazer sacrifícios”, diz Vítor Gaspar
http://economia.publico.pt/Noticia/portugueses-estao-dispostos-a-fazer-sacrificios-diz-vitor-gaspar-1562671

Austeridade
“Portugal não precisa” de uma crise política, diz Relvas
http://economia.publico.pt/Noticia/portugal-nao-precisa-de-uma-crise-politica-diz-relvas_1562661

Tribunal Constitucional alemão valida sob condições fundo de socorro do euro
http://economia.publico.pt/Noticia/alemanha-aprova-sob-condicoes-o-mecanismo-de-estabilidade-europeu-1562674

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!