Juan Manuel Sánchez Gordillo
Nieuws, Wereld, Europa, Honger, India, Jeugdwerkloosheid, Vegetarisme, Eurocrisis, Spanje, eurocrisis, Portugal, eurocrisis, Herverdelen arbeid, Juan Manuel Sánchez, VS, honger -

Wist je dat Europa een hele generatie jongeren opoffert?

Europa veroordeelt tussen een kwart en de helft van alle jongeren tot werkloosheid, en dat lijkt nog maar een begin. In Spanje is een Robin Hood opgestaan die ten strijde trekt tegen de euro. In de VS wordt enorm veel voedsel verspild, maar heeft bijna een vijfde van de bevolking problemen om aan voldoende eten te geraken. En India wil naar Mars.

zondag 26 augustus 2012 09:54
Spread the love

Wist je dat werkloosheid in de Eurozone nog nooit zo hoog geweest is. In juni stond de teller op 17,8 miljoen, dat is 11,2 procent van de actieve bevolking. Sinds april 2011 is er een toename van liefst 2,2 miljoen. Koplopers zijn Spanje (25 procent) en Griekenland (23 procent).

Alleen al in Spanje zijn er sinds de crisis 3 miljoen mensen werkloos geworden. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie van de VN (ILO) zou de werkloosheid in de eurozone de komende vier jaar zelfs kunnen oplopen tot 22 miljoen als er niet dringend wordt ingegrepen. Werkloosheid is weliswaar nefast voor de staatskas, maar wist je dat ze ook zeer voordelig is voor de winsten van ondernemingen? Ze drukt namelijk de lonen omlaag. In Spanje zijn er tegenwoordig jongeren die bereid zijn om fulltime job aan te nemen voor 300 euro per maand. De een zijn dood …

Die werkloosheid treft vooral de jonge generatie bijzonder hard. De cijfers zijn onwaarschijnlijk: Spanje en Griekenland 52 procent, Portugal 37 procent, Italië 36 procent en de hele eurozone 22 procent. Wist je dat in Portugal de jeugdwerkloosheid verviervoudigd is sinds het begin van deze eeuw? De premier van dat land zegt vlakaf tegen zijn jongeren dat ze maar in het buitenland werk moeten gaan zoeken. Bol het m.a.w. af. Dat doen ze dan ook massaal. Vorig jaar hebben 120.000 Portugezen hun land verlaten, voor een groot deel geschoolde jongeren.

(Jeugd-)werkloosheid is niet alleen een ongelofelijke verspilling van talent en werkkracht, het grijpt ook diep in op een mensenleven. Vanaf zes maand is het blijkbaar moeilijk om het tij te keren. Mensen verliezen hun zelfvertrouwen, op sollicitatiegesprekken moeten ze uitleggen waarom ze reeds zo lang zonder werk zitten en hun marktwaarde verlaagt snel, omdat ze hun aangeleerde competenties verliezen. Ook het toekomstig salaris wordt er door bepaald. Wist je dat mensen die bij de start van hun carrière een tijdlang werkloos zijn, naderhand een pak minder verdienen?

Uitgerekend op het moment dat het aantal werklozen steeds verder blijft aanzwellen en dat zal blijven doen, verplicht men de actieve bevolking om langer te werken. Kan het nog absurder?

Zegt het gezonde verstand niet dat we beter het bestaande werk zouden verdelen en dus met zijn allen gemiddeld minder gaan werken? Minder of korter in de dubbele betekenis: over heel de carrière en/of wat betreft het aantal uren per week. Wist je dat een werknemer in 1830 gemiddeld 69 uren per week werkte? In 1890 was dat 60 uur, in 1920 50 uur en in 1950 nog 40 uur. (Het zijn cijfers van de VS, maar in Europa zijn die zeer gelijklopend, zie bron onderaan*.)

Het is onbegrijpelijk dat we nu al zestig jaar zijn blijven hangen rondom 40 uur, ondanks de enorme productiviteitsstijging sindsdien (zie uitleg onderaan*). Wist je dat niemand minder dan Keynes in 1930 berekende dat we met zijn allen nu nog slechts 15 uur per week zouden moeten werken om kunnen te voorzien in onze behoeften? Maar dat was natuurlijk buiten de winstlogica en (daarvan afgeleid) het consumentisme gerekend.

Op bevel van Europa zet de Spaanse regering de hakbijl in de welvaartstaat: besparen op publieke dienstverlening, lagere werkloosheidsuitkeringen, verhoging van de pensioenleeftijd en privatisering van spoorwegen, zeehavens en luchthavens.

Maar wist je dat er een Spaanse Robin Hood is opgestaan? Juan Manuel Sánchez steelt namelijk openlijk voedsel uit supermarkten en verdeelt het aan voedselbanken. Hij bezet banken om huisuitdrijvingen te doen stoppen. Sánchez is lid van Izquierda Unida. Hij is burgemeester en parlementslid en daarom immuun voor vervolging.

“De euro is een fraude die sommigen verrijkt en de rest verarmt. We voeren een oorlog voor de armen. Het kan me niet schelen dat ze me opsluiten”, aldus de strijdvaardige politicus. Nu nog wachten op een bestorming van de Carrefour door Wouter Beke, Bruno Tobback, Wouter Van Besien of Peter Mertens.

Zoals geweten gaan VS-burgers kwistig om met voedsel. Ze verkwisten gemiddeld tienmaal zoveel als in Zuidoost-Azië. Maar wist je dat ze zo’n 40 procent van hun eten verkwisten en 25 procent van het drinkbaar water? Omgerekend is dat 165 miljard dollar, of meer dan vijfmaal van wat nodig is om de honger in de wereld uit te roeien. Op onze planeet zijn er meer dan 900 miljoen chronische hongerlijders, nog eens een miljard zijn ondervoed en een ander miljard heeft obesitas. Welkom in absurdistan.

Bij honger denk je dan spontaan aan de Derde Wereld. Maar, wist je dat 18 procent van de VS-burgers het afgelopen jaar minstens eenmaal over onvoldoende geld beschikte om voedsel te kopen? En dat de Senaat van plan is om serieus te bezuinigen in de voedselhulp?

Nog over voedsel. Wist je dat de dieren die we opeten 4 tot 40 maal zoveel calorieën verbruiken (dierenvoeding) als wat ze zelf voortbrengen? Indien alle gewassen die vandaag gebruikt worden als dierenvoeding direct zouden opgegeten worden door de mens, dan zou dat een toename betekenen van twee miljard ton voedsel en zou het aantal calorieën met de helft toenemen.

Twee weken geleden landde Curiosity op mars. Maar wist je dat ook India een vlucht naar mars plant? U weet wel, het land met een totale onderinvestering op het vlak van elektriciteitsvoorziening, dat nog maar een tijdje geleden 600 miljoen onderdanen twee dagen zonder stroom zette. En er zijn nog andere urgente noden.

Wist je dat meer dan een half miljard Indiërs, of 42 procent van de bevolking, extreem arm is (minder dan 1,25 dollar per dag) en 44 procent van de kinderen aan ondergewicht lijdt? Er sterven driemaal zoveel kinderen als in China. Maar misschien brengt Mars de oplossing.

* Hoeveel uur er per week (en in een mensenleven) gemiddeld moet gewerkt worden staat in hoofdzaak in functie van de productiviteit, d.w.z. van de hoeveelheid waarde (goederen of diensten) die een arbeider of bediende gemiddeld per uur produceert. Dat het aantal uren per week vóór 1950 zakte van 69 naar 40 was mogelijk door een serieuze productiviteitsstijging. Die bedroeg in West-Europa in de periode 1870-1950 zo’n 1,5 procent per jaar. Ondanks de veel minder gepresteerde uren nam de levensstandaard sterk toe. Uitgedrukt in bnp per inwoner, werd die bijna 3,5 maal groter. Het minder aantal gepresteerde uren deed dus geen afbraak aan de welvaart, integendeel.

In de periode 1950-2000 steeg de productiviteit een flink stuk meer, namelijk 3,5 procent. Er was in die periode dus meer dan ruimte genoeg voor een fikse verdere daling van het aantal gepresteerde uren per week. Keynes zijn idee was niet utopisch, maar praktisch gesproken haalbaar. Maar het heeft niet mogen zijn.

(Bron: Maddison A., ‘The World Economy. A Millennial Perspective’, OESO, Parijs 2001, p. 265 en 351.)
Het grijsgedraaide argument van de vergrijzing om mensen nu opnieuw langer te doen werken gaat allerminst op. De vergrijzing (actieve bevolking t.o.v. gehele bevolking) zal jaarlijks stijgen met 0,5 procent, de productiviteit zal wellicht toenemen met 1,75 procent à 2,25 procent. Dat wil zeggen dat er zelfs met de vergrijzing ruimte is voor een daling van het aantal uren per week, zelfs als we de afschuwelijk ongelijke verdeling van de welvaart intact laten en het gemiddeld welvaartspeil willen behouden.

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen.

Leestip:

Safran Foer J., ‘Eating Animals’, Little, New York 2009.
Een ontluisterend boek over wat er achter onze vlees- en visconsumptie schuil gaat.

Citaat van de week:

“Je komt in een spiraal terecht: je hebt geen job, je bouwt geen ervaring op, je maakt jezelf ongeschikt, je hebt minder status. In de vele gesprekken die ik met onze klanten voer – veel multinationals – is de grootste bezorgdheid, the number one worry, sociale onrust. Het is eigenlijk verbazend dat het nog maar zo erg is, gezien de cijfers. Een op de twee jongeren werkloos, vroeg of laat moet dat toch barsten, nee? In Engeland, Griekenland waren er al onlusten. Kijk naar de Arabische Lente, dat is niets cultureels, hé. Dat zijn zoveel arme mensen die zeggen: het is genoeg.”

Patrick De Maeseneire, Belgische topman van uitzendconcern Adecco.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!