‘s Avonds voorstelling van het boek met de film van Ann Baccaert: ‘De donkere kant van groen’. Over de Guarani in Mato Grosso do Sul en het oprukken van suikerriet voor ethanol. De studenten zijn door deze aangrijpende film bijzonder geëmotioneerd. Er wordt heel wat geweend.
Onmacht alom. “Zijn in ons Brazilië zulke wreedheden tegen de inheemse bevolking mogelijk? En dàt voor de zogenaamde groene benzine van koning auto!”
Van palmhart naar juçara
In de coöperatie brengen enkele studenten een interessant initiatief binnen. De vrucht van de açai, een palmboom uit het Amazonegebied, is om zijn gezondheidskwaliteiten goed gekend en wordt duchtig gecommercialiseerd. Tot in Europa kan je tegenwoordig açai kopen.
Minder bekend is juçara, een palmboom uit de Mata Atlântica (het woud aan de Atlantische Oceaan of beter: wat er nog aan resten van overschiet). De boom is met uitsterven bedreigd, onder meer vanwege het oogsten van palmhart. Dat is nu illegaal, als het palmbomen in een woud betreft. In commerciële aanplantingen mag palmhart geoogst worden.
De jongeren (2) hebben nu een duurzaam alternatief, namelijk niet meer het palmhart wegsnijden (en dus de boom doden), maar de vruchten boven in de kruin plukken. In plaats van het eenmalig kappen van de boom, kan er jaarlijks geplukt worden. Het vraagt heel wat behendigheid en klimwerk, maar het loont de moeite. In vergelijking met açai komt juçara er soms zelfs beter uit.
In mei organiseerden ze het eerste feest van de juçara. Om de bevolking te informeren over de mogelijkheden van duurzaam gebruik van deze palmboom, tot welzijn van iedereen.
Ethanolduct
Aan de vooravond van Rio+20 was ‘duurzaam’ de term die overal op ieders lippen ligt. ‘s Anderendaags is er een hoorzitting met een volksvertegenwoordiger van de groenen. Ze wil inventariseren wat de problemen zijn aan de ‘litoral‘, het Braziliaanse kustgebied. En ja, het is de moeite wat hier op stapel staat.
Er zijn nu al twee havens (onder meer de sojauitvoerhaven Paranagua), maar er moeten er twee bijkomen. Dat maakt dat er vier grote havens zullen zijn op een kustlijn van 100 km. Omdat Brazilië zich niet alleen geroepen voelt om de wereld te voeden, maar ook de motors van auto’s, wordt er vanuit het binnenland tot de haven een ethanolduct aangelegd. Richting haven. Richting Europees wagenpark.
De Mata Atlântica mag dan al het best beschermde woud van Brazilië zijn, het kustgebied komt alleszins de volgende jaren serieus onder druk te staan. Laat de jonge boomklimmers met hun juçara maar een kleine bijdrage leveren om het gebied te beschermen. Tegen beter weten in?
Luc Vankrunkelsven
Luc Vankrunkelsven is medewerker bij Wervel vzw (Werkgroep voor een rechtvaardige en verantwoorde landbouw) en publiceerde zonet een nieuw boek ‘Legal! Optimisme-realiteit-hoop’ (ISBN 9-789081-486828), gebaseerd op zijn reizen en contacten in Brazilië, over de gevaren en uitdagingen van het heersende socio-economisch ontwikkelingsmodel dat steunt op agrobusiness.
(Matinhos, 26 april 2012)
(1) http://www.thedarksideofgreen-themovie.com
trailer in het Engels: http://vimeo.com/16868372
trailer in het Portugees: http://vimeo.com/22134567
http://www.facebook.com/pages/THE-DARK-SIDE-OF-GREEN/132106013477766?sk=wall
(2) Inlichtingen: coletivoprojucara@yahoo.com
