Er is wel degelijk een verschil met de voorgangers: terwijl Delisle in Shenzhen, Pyongyang en Birma een soort indringer was in gebieden waar nauwelijks een toerist doordringt, staat de stad Jeruzalem te blinken als een smeltkroes van huidskleuren en nationaliteiten, zowel wat de inwoners als bezoekers betreft.
De auteur verbleef gedurende een jaar in het heilige land waar zijn vrouw, die werkzaam is bij Artsen zonder grenzen, gedurende die periode gestationeerd werd. Als expat zonder vaste job beschikt hij er over zeeën van tijd, en wanneer hij zich niet bekommert om de kinderen, vult hij die tijd met het schetsen van zijn omgeving en het in stripvorm gieten van dagdagelijkse ervaringen.
Omringd door alle mogelijke uitwassen van religieus fanatisme, legt de Canadese tekenaar het accent pertinent op zijn eigen no-nonsense levensfilosofie. Gaandeweg groeit zijn eenvoudige manier van leven, die balanceert op het randje van de banaliteit, uit tot een soort van statement, een pleidooi voor verdraagzaamheid en gezond verstand. Hij hoeft geen betoog te houden voor atheïsme. De nu eens kinderachtig kortzichtige, dan weer brutaal gewelddadige excessen van de verschillende religies om hem heen, bieden intrinsiek en ongewild de sterkste argumenten om afstand te nemen van eender welke vorm van geloof.
Door de onbenulligheid van zijn persoontje – nu eens op zoek naar speeltuinen voor zijn kindjes, dan weer naar charmante stranden of terrasjes om de zondag door te brengen – in de verf te zetten, benadrukt hij subtiel de absurditeit van de hem omringende paranoia: mensen maken uitstapjes met het gezin met geweren op de rug en gaan naar trouwfeesten waar enkel mannen toegelaten worden en waar ze voortdurend hun dansen moeten onderbreken om te bidden.
Grimmiger wordt het wanneer hij een grens wil oversteken of zich op een plaats bevindt die politiek gecontesteerd is. De arrogantie en het superioriteitsgevoel van de Israëli’s kent geen grenzen. Grove vernederingen ten aanzien van de Palestijnen zijn schering en inslag. De minimalistische, bijna kinderlijk eenvoudige stijl van Delisle blijkt uitstekend geschikt om de zwaarte van sommige thema’s aan te kaarten.
Met drie pennentrekken vat hij moeiteloos de immense somberheid van de muur die de Israëli’s bouwen om zich te ‘beschermen’ tegen de Palestijnen. Als de anekdotische en lichtvoetige auteur zich teneergeslagen en machteloos voelt door de onrechtvaardigheid die hij ontmoet, dan wijzigt de impact die zijn verhalen op je hebben meteen. Klasse.
Pyongyang blijft het hoogtepunt uit Delisles neerslag van zijn omzwervingen. De cultuurclash die hij beleefde in Noord-Korea, wist hij moeiteloos over te dragen op de verbijsterde lezer. Aangezien hij er zelf aan het werk was (voor een animatie-productie voor de Franse televisie), drong hij (soms tegen wil en dank) dieper door in de dagelijkse levensomstandigheden van het communistische land dan als hij huisman speelt tijdens de missies van zijn vrouw.
Maar net dat maakt Jeruzalem zo interessant. Stel dat zijn vrouw een dergelijk verslag had gemaakt over haar verblijf, zou het zonder twijfel een hartstochtelijk manifest voor verdraagzaamheid geworden zijn met veel politieke uitvallen. Als arts maakt zij alle ellende van nabij mee. Delisle bewaart de afstand van een observator, een lichtjes misplaatste bezoeker die kennis maakt met supermarkten, speeltuinen, toeristische attracties en vooral met de manier waarop de absurde oorlogssituatie zich nestelt in het dagelijkse leven van de mensen.
Hij houdt bewust afstand van de werkwijze van bijvoorbeeld Joe Sacco, die in Onder Palestijnen veel feller uit de hoek komt en een radicaal journalistieke reportage in stripvorm neerzet. Nee, Delisle kent zijn sterktes en zijn zwaktes. Hij is de vlieg aan de muur, de nauwelijks geïnformeerde westerling die in zijn thuisland in slaap gewiegd wordt door de evidentie van de hem omringende luxe, maar tegelijk geïntrigeerd is door (wan)toestanden aan de andere kant van de aardbol en ermee meeleeft.
Al was het maar om te beseffen dat die roes van evidente luxe nog zo slecht niet is.
