Roma- en chalga-zangeres Sofi Marinova vertegenwoordigt Bulgarije op het Eurovisie Songfestival 2012 in Bakoe, Azerbeidzjan (foto: Sunny Music).

Balkan Експрес: chalga-muziek beroert Bulgarije

Balkan Експрес informeert je wekelijks over markant nieuws uit dit deel van Europa. Vandaag: chalga, een razend populair en controversieel muziekgenre uit Bulgarije. Hier is chalga is bling bling en big business maar ook pro-Roma en binnenkort aanwezig op het Eurovisie Songfestival.

woensdag 4 april 2012 12:50
Spread the love

Electronische exotiek

Chalga is exotisch. Het is een bonte mix van traditionele Balkan-, Turkse, Griekse en Roma-muziek met Arabische, westerse en Bollywood-muziekinvloeden. Deze muziek is catchy en ritmisch, een groot festijn voor de één, een muzikale nachtmerrie voor de ander.

Chalga is elektronische muziek. Hoe natuurlijk de instrumenten soms ook mogen klinken, ze komen steeds uit een electrische piano – vaak van het merk Korg – en een dj-set. Klarinetten, trompetten of ritmische derbuka’s … het zijn allemaal elektronische klanken.

Chalga is eenvoudig. De teksten gaan over eenvoudige dingen, van de liefde tot VIP Brother, de Bulgaarse variant van Big Brother waar vooral chalga-artiesten aan deelnemen. Het taalgebruik in deze muziek wordt vaak als vulgair ervaren. Een vertaling uit ‘Bate Shefe’ van Sofi Marinova en Ustata over VIP Brother:

Big-bro-boss, laat ons zo leven!
Big-bro-boss, jij bent de grootste!
Liedjes, dansen, wauw!
Made, made in Bulgaria! (1)

Geld en Bollywood

Chalga is bling bling en Bollywood. In de clips dansen schaarsgeklede dames op hoge naaldhakken, gehuld in de meest uitdagende kleurrijke kleding. De mannen, die in deze clips dansen, hangen vol gouden kettingen. Iedere dame in bikini in de badplaats Sunny Beach (bestaat echt, bij Varna) inspecteren zij van top tot teen.

Chalga is ook big business. Quasi wekelijks verschijnt er in Bulgarije wel een nieuwe chalga met bijbehorende clip. Chalga-labels doen gouden zaken met de verkoop van cd’s of downloads. Toeristen bezoeken de chalga-clubs in de hoofdstad Sofia. Ze hebben er zelfs een lange autorit vanuit Roemenië, Servië, Griekenland of Turkije voor over. (2)

Balkan-succes en maatschappelijke controverse

Chalga kent geen grenzen. In de buurlanden Servië en Roemenie zijn vergelijkbare muziekgenres: turbofolk en manele. Zangers en zangeressen van turbofolk, manele en chalga beïnvloeden en coveren elkanders nummers. Soms maken zij samen muziek.

Chalga komt op voor homo’s. Zanger Azis is controversieel als openlijk homoseksueel. Hij kleedt zich vrouwelijk. Hij beweegt ook vrouwelijk. Zo probeert hij zijn geaardheid aanvaardbaar te maken, wat niet gemakkelijk is in Bulgarije, waar de machocultuur van de Balkan nog heerst. Azis heeft dan ook af te rekenen met een storm van kritiek. (2)

Chalga biedt toekomstkansen. Roma-zangeres Sofi Marinova kon vooral via de chalga-industrie internationaal doorbreken. Talloze keren trad zij samen met rapper Ustata op en stond zij in de hitlijsten. (3)

Internationale doorbraak …

Chalga haalt binnen kort het Eurovisie Songfestival. Sofi Marinova’s wonderschone stem liet de juryleden immers niet onberoerd. Dus mag Marinova met haar nummer “Love Unlimited” dit jaar Bulgarije vertegenwoordigen in Bakoe, Azerbeidzjan, weliswaar met een veel westers en braver nummer dan bovenstaande voorbeelden. (4)

Chalga is bovendien ook pro-Roma. Sofi Marinova reisde ter gelegenheid van International Roma Day vorige week naar het Europees Parlement in Brussel. Daar zong zij twee Roma-liederen voor de parlementsleden. Zo vroeg zij aandacht voor het lot van de Roma, Europa’s grootste minderheid. (5)

…maar controverse blijft

Chalga is controversieel. Op een Bulgaarse school in Bulgarije danste recent een groep kinderen op Internationale Vrouwendag voor hun moeders op een chalga-deuntje. Het YouTube-filmpje van de school werd landelijk nieuws. De schooldirecteur en de minister van onderwijs moesten zich zelfs in de pers verantwoorden voor de keuze voor een chalga-nummer. (6)

Chalga is dus het één of het ander. Je houdt er van of je gruwelt er van. Benieuwd naar meer? Geef ‘chalga’ op als zoekterm in YouTube en bouw een feestje! Ben je het nu al beu? Neem dan beter oordopjes mee voor je volgende bezoek aan Bulgarije!

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!