Oost-Europese truckers werken hier enkele maanden voor drie of vier euro per uur en gaan dan pas terug naar huis. Ze overleven in hun vrachtwagen op een dieet van aardappelen en gebakken uien.

Soms – zoals in Wingene – krijgen ze ook een gammele loods toegewezen waar ze kunnen overnachten tijdens het weekend. Dat Poolse chauffeurs soms hun familie op bezoek krijgen, weten we ook door het transportbedrijf Krismar in Wingene. In augustus reed een Poolse chauffeur per ongeluk zijn eigen vrouw dood op het terrein van Krismar.

Er bestaan verschillende manieren om goedkope vrachtwagenchauffeurs aan het werk te zetten. De Europese cabotagerichtlijn laat toe dat vrachtwagenchauffeurs binnen de zeven dagen na een internationale rit drie binnenlandse ritten doen.

Belgische transportbedrijven richten een filiaal op in een Oost-Europees land. Vandaar worden de chauffeurs naar België gebracht met een busje. Ze werken hier enkele maanden en gaan dan terug naar huis.

Hoewel ze in België rondrijden in opdracht van Belgische bedrijven worden ze betaald aan Oost-Europese voorwaarden. Dat kan door die cabotagerichtlijn. Officieel hebben ze er een internationale rit opzitten en doen ze hier in afwachting van hun terugkeer drie binnenlandse ritten.

Om de cabotageregels te omzeilen wippen ze even de grens over of nemen ze de ferry ‘op papier’. Volgens Katrien Verwimp van ACV-Transcom doen veel bedrijven niet eens die moeite. “De controle is zo minimaal dat malafide bedrijven zich daar niks van aantrekken.”

Eind vorig jaar werd de Europese wetgeving op buitenlandse filialen verstrakt. Ondernemingen moet ook echt activiteiten ontplooien in het land waar ze een vestiging oprichten. Dat maakt postbusfirma’s de facto illegaal.

De socialistische vakbond BTB-ABVV bezocht in januari in de Slovaakse hoofdstad Bratislava 12 locaties waar Belgische transportbedrijven een filiaal hebben. “Op slechts één plaats troffen we effectief vrachtwagens aan en dan nog stellen we ons ernstige vragen of er wel effectief transporten in en rond Slowakije mee worden uitgevoerd”, aldus de vakbond.

De transportsector wordt ook geteisterd door schijnzelfstandigheid. “Chauffeurs worden gedwongen hun eigen vrachtwagen te kopen en rijden dan als zelfstandige rond voor hun werkgever. Het probleem is dat de rij- en rusttijden niet op dezelfde manier gecontroleerd worden”, zegt Katrien Verwimp van ACV-Transcom.

Na heel wat acties van de vakbonden kwam er eindelijk een Europese richtlijn die bepaalde dat de rij- en rusttijden ook door zelfstandige chauffeurs moeten gerespecteerd worden. De toenmalige regering van lopende zaken zette die richtlijn wel om in een koninklijk besluit maar volgens ACV-Transcom gebeurde dat niet correct. De vakbond denkt er over klacht in te dienen bij de Europese Commissie.

Een derde mogelijkheid om de Belgische loon- en arbeidsvoorwaarden te omzeilen is het derdelandvervoer: het vervoer van goederen tussen land A en land B door een chauffeur die geregistreerd is in land C. Een Pools filiaal kan zo perfect legaal de transport van België naar Frankrijk doen.

Meer controle, dat is de vraag van de vakbonden. “Ze zouden eens een reeks zware controles moeten doen. Mocht de overheid doortastender hebben opgetreden, zouden ze ook ontdekt hebben dat wat in Wingene gebeurt, niet volgens de regels is”, zegt Katrien Verwimp van Acv-Transcom.

De socialistisch vakbond eist onmiddellijke sancties voor bedrijven die de Europese richtlijn tegen postbusfirma’s aan hun laars lappen.