De tank die later de Polytechnio zou binnenrijden
Nieuws, Europa, Economie, Politiek, Griekenland, Economische crisis, Athene, George Papandreou, Loukas Papadimos, 17 november 1973, Kolonelsregime, Polytechnio -

Griekenland: de eerste test voor Papadimos

De nieuwe Griekse premier Loukas Papadimos wordt maandag bij Herman Van Rompuy en José Manuel Barroso verwacht. Waarschijnlijk zal daar de beslissing vallen of Griekenland de zesde schijf van de noodlening uitbetaald krijgt. Die is dringend nodig, anders krijgen de gepensioneerde Grieken hun pensioentje niet. Maar de eerste echt test voor de regering-Papadimos valt al op donderdag 17 november.

woensdag 16 november 2011 12:45
Spread the love

17 november is een belangrijke dag voor het moderne Griekenland. Op die dag in 1973 schrijven universiteitsstudenten geschiedenis door van de Atheense Polytechnio (de universiteit) het verzamelpunt te maken van een volksrevolutie tegen de regerende militaire junta.

Massa’s Grieken komen de straat op om te demonstreren, tot het oproer in de kiem wordt gesmoord. 10 tanks en 150 paracommando’s posteerden zich voor de poorten van de Polytechnio terwijl de studenten “wij zijn jullie broeders” naar de soldaten schreeuwden.

Om 2u30 ‘s ochtends reed een tank de Polytechnio binnen; een beeld dat voor altijd op het netvlies van vele Grieken gebrand zal blijven. Bij de actie van de militairen zouden verschillende studenten gedood zijn. De opstand wordt beschouwd als het begin van het einde van het Kolonelsregime dat Griekenland onder de knoet heeft gehouden van 1967 tot 1974.

17 november is een symbool. Het was ook niet voor niets de naam van de grootste terroristische organisatie die Griekenland heeft gekend, en die verschillende binnen- en buitenlandse politici en hoogwaardigheidsbekleders heeft vermoord. Tot ze op stuntelige wijze een fout maakte en toevallig net een paar maanden voor de Olympische Spelen van 2004 allemaal werden ingerekend.

Van militaire naar economische junta

Eén van de slogans die tijdens de opstand van 1973 te horen was, “????, ???????, ?????????” (‘brood, onderwijs en vrijheid’), horen we niet toevallig nu ook erg vaak op betogingen voor het Parlementsgebouw. Vele Grieken vinden dat ze van een militaire junta nu onder een economische junta zijn terecht gekomen.

En de ironie is dat een aantal van huidige politici die verantwoordelijk wordt geacht voor de belabberde toestand waarin Griekenland zich bevindt, studentenleiders waren op 17 november 1973. En laten we natuurlijk niet vergeten dat er sinds vorige week ook een extreemrechts partij in de Griekse regering zit. Een partij die het gedachtegoed van de Griekse kolonels hoog in het vaandel draagt.

Elk jaar op 17 november wordt de opstand herdacht en leggen de partijleiders (behalve die van extreemrechts om voor de hand liggende redenen) bloemen neer aan de platgereden poort die als een stille getuige van het drama nog steeds aan de ingang van de Polytechnio ligt.

Daarna volgt er een optocht van het universiteitsgebouw naar de Amerikaanse ambassade. Daar is een reden voor: de Verenigde Staten werden beschouwd als de schaakspeler die de junta steunde en zelfs in het zadel hielp om op de Balkan toch tenminste in één staat het oprukkende communisme tegen te houden.

Traditioneel eindigt de optocht steeds in rellen, die vaak worden aangewakkerd door de al even traditionele gemaskerden (zie het artikel: Griekse bekende onbekenden).

Bang afwachten

De angst zit er goed in. Al sinds dinsdag zijn de straten rond de Atheense universiteit en rond het Syntagmaplein afgesloten en kunnen er geen auto’s meer parkeren. Het centrum lijkt op een versterkte burcht en er is nu al een zeer grote politiemacht op de been. Waarschijnlijk zullen ook de vuilniscontainers worden weggehaald, zodat die niet in brand kunnen worden gestoken.

Wegens de herdenking van 17 november is overigens minister van ‘Bescherming van de Burger’ (Griekenland heeft een mooie naam bedacht voor ‘Openbare Orde’) Papoutsis op zijn plaats gebleven, ondanks het feit dat velen zijn aftreden hadden gevraagd.

Het is ook lang niet duidelijk of politici een groet zullen komen brengen aan de poort van universiteit. Behalve de politici van uiterst links durven weinigen zich nog op straat te vertonen uit vrees dat ze zullen worden uitgejouwd of dat ze projectielen naar hun hoofd zouden krijgen. (Zie nog de opstanden in heel Griekenland tijdens de herdenking van 28 oktober.)

Normaal gezien trekt 17 november altijd een hoop heethoofden aan, maar verwacht wordt dat er dit jaar heel wat gematigde burgers ook op straat zullen komen. Die zijn niet zozeer geïnteresseerd om slogans te gaan schreeuwen tegen de Verenigde Staten aan de ambassade.

De ergste vijanden zitten volgens hen veel dichter bij: in het Griekse parlement en in Berlijn. Ze hebben ondertussen wel gemerkt dat het vervangen van Jorgos Papandreou door Loukas Papadimos geen enkele verandering het beleid van de Griekse overheid brengt.

Afgelopen weekend gaf een enquête aan dat bijna 80 procent van de Grieken achter Papadimos stond. Op 17 november zullen we zien in hoeverre dat cijfer wel betrouwbaar is.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!