Beste Simon,

We kennen elkaar nog van vroeger. Ik heb je steeds beschouwd als iemand met een uitzonderlijke capaciteit tot evenwichtige meningsvorming. Met aandacht las ik je opiniestuk over de onveiligheid in Ronse (De Morgen, 22/09/2011), waar Alexander De Croo ondertussen al op heeft ingepikt.

In tegenstelling tot jou en De Croo ben ik niet opgegroeid in Ronse. Wel in Veurne. En net dat kleine feitje leidde bij mij tot de conclusie dat je stuk meer hitte dan licht werpt op een behoorlijk algemeen en onderschat probleem.

‘Small town krapuul‘, zo zou je veel van de elementen die een hoofdrol spelen in jouw verhaal kunnen noemen. Gasten die inderdaad vaak niks te verliezen lijken te hebben, en de rest van de lokale jeugd het leven zuur maken.

Ik prijs me gelukkig dat dergelijke toestanden in Veurne binnen de perken bleven toen ik er nog school liep en uitging. Toch moet ik zeggen dat ik in de Westhoek veel vaker dan in Gent in aanraking kwam met agressie, potentiële en niet zo potentiële vechtpartijen en intimidaties. Voor alle duidelijkheid: Veurne is nog een pak kleiner dan Ronse en heeft gemiddeld één van de oudste bevolkingsgroepen binnen alle Belgische gemeenten.

Armoede is er slechts in kleine mate (ook iets waarin Veurne helemaal niet lijkt op Ronse), en toch herken ik dus voor een groot stuk jouw verhaal. Waarom dan toch? Wel, het eerste dat ik vaststel, is het niet bestaan van een structurele jeugdwerking in Veurne.

Er waren weinig plaatsen om te ‘hangen’, en met het sluiten van het laatste ‘alternatieve’ café tegenwoordig zelfs geen meer. De nachtautomaat leegplunderen en wat zitten bij het ‘jagerspad’ nam bijgevolg de helft in van onze uitgaansactiviteit. Je snapt het al: Veurne is een saaie plek waar verveling snel toesloeg en er bijgevolg vaak een contextuele basis vormde voor ‘zinloos geweld’.

Iets anders

Maar Veurne is dus Ronse niet. De parallel die ik hierboven trek, is enkel een aanzet, om je te doen begrijpen dat Ronse niet de enige godvergeten plek is waar semi-kinderen elkaar wat aandoen en zorgen voor een onveiligheidsgevoel. Verveling en een gebrek aan ontplooiingsmogelijkheden zijn sowieso een deel van het verhaal, zoals je ongetwijfeld wel zal beamen.

Toch laat je in je ‘brandbrief’ ook doorschijnen dat er een meer diepgaande sociale basis is voor de problematiek: jongeren die niets te verliezen hebben. Ik denk dat we hierover hetzelde beeld zullen hebben, zijnde dat bepaalde tieners én in een uitzichtloze situatie zitten én het sociale weefsel missen dat bijvoorbeeld in Gent wél vaak is terug te vinden  (denk maar aan sommige allochtone gemeenschappen).

Sociaal weefsel, zei u? Ja, want daar gaat het ultiem toch over als mensen ‘niets te verliezen hebben’? Iets dat als opvangnet dient voor de uitzichtloosheid en heel wat frustraties en woede kan kanaliseren.

De ‘indignados’ in Spanje hebben ook niets te verliezen, maar je zal het met mij eens zijn dat de invulling van die verwoording compleet anders ligt in hun geval.

Alexander De Croo vond het nodig om tussen regeringsonderhandelingen door te reageren op je brief. Daarover wil ik kort zijn, want ik vind zijn – vermoedelijk door een medewerk(st)er geschreven – reactie zo oppervlakkig en hol dat het tenenkrommend wordt.

Zijn brief draagt een typisch discours uit dat goed zou passen bij de ‘voor wat, hoort wat’-politiek van Patrick Janssens: zorgen dat mensen verplicht worden om in de pas te lopen van de stadsvernieuwingspolitiek en in ruil krijgen ze bepaalde diensten en een zekere toegang tot ons welvaarts- en uitkeringssysteem. Dat verhaal kent ook verliezers, maar daarover wordt nooit met een woord gerept.

Vervolgens noemt De Croo Gent als voorbeeld van een stad die ooit hetzelfde probleem had. Zich schijnbaar niet bewust van de kromme vergelijking op vlak van schaal, negeert hij iets nog fundamentelers: Ronse zoals dat er vandaag uitziet, IS het gevolg van de politieke recepten die De Croo aanbeveelt als oplossing voor de huidige onveiligheid in Ronse.

Stadsvlucht is wel degelijk nog steeds reëel in Gent, en het resultaat daarvan is veelal zichtbaar in kleinere gemeenten rond de centrumstad.

Gentrificatie

Dit proces is al langer dan vandaag aan de gang, en zal niet gauw stoppen. De inkomensbalans tussen centrumsteden en randgemeenten raakt steeds meer uit evenwicht. Dit betekent ook dat verschillende sociale diensten – zoals een degelijke jeugdwerking – hoe langer hoe schaarser zullen worden in kleinere gemeenten. Nog voor de besparingsrondes waar ook Alexander De Croo gewillig co-architect van zal worden.

Dit is je sociale basis, Simon. En nu kan het erg goed zijn dat het voor jou niet daar om draait, maar dat het een persoonlijker verhaal is dat los staat van je eigen politieke overtuigingen en die van anderen. Daar heb ik respect voor.

En het is net daarom dat ik enigszins blij was dat je geen al te verregaande conclusies trok over wat nu de oplossing moet zijn voor Ronse. Jij wil sowieso geen politiegemeente. In wezen wil de meerderheid van de mensen – zeker de jeugd – dit ook niet. Dat is een ‘noodzakelijk kwaad’ als oplossing. Maar je wil het wel veiliger, en liever zie je de gemeente waarin je opgroeide niet compleet teloor gaan aan een negatieve spiraal.

Daarom stel ik het volgende voor: vergeet directe observatie in Ronse als vertrekpunt van je analyses en conclusies, en kijk in de eerste plaats naar wat er structureel gebeurt in Gent, je nieuwe vaste stek. Het staat namelijk in rechtsreeks verband met de reden dat je liever niet naar Ronse terug wil.

Neen, dit is geen flauwe oproep om ‘bij jezelf te beginnen’, maar wel een aanzet om je beter te laten begrijpen waarom zoveel fuiven en andere leuke momenten werden vergald tijdens je Ronsense jeugd. En om je daarbij ook conclusies te laten trekken die niet vakkundig misbruikt kunnen worden door actoren die hoe dan ook mede verantwoordelijk zijn voor deze problematiek.

Marc Puyol

Marc Puyol (°1987) is een muziekliefhebber. Hij is politiek actief bij de Linkse Socialistische Partij en Actief Linkse Studenten.