De gevangenzittende Egyptische pacifist en blogger, Maikel Nabil Sanad, is sinds 23 augustus in hongerstaking (foto: WRI)
Nieuws, Wereld, Afrika, Politiek, Hongerstaking, Mensenrechten, Dienstweigeraar, Repressie, Egypte, Vredesbeweging, Connection e.V., Caïro, Tahrirplein, Maikel Nabil Sanad, Pacifist, WRI, Supreme Council of the Armed Forces (SCAF), International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), DFG-VK, Militaire rechtbank, Hosni Moebarak, Blogger, VN-Mensenrechtencomité in Genève, Rol van het leger, El Marg-gevangenis, Kritiek op leger -

Egyptische pacifist en blogger in hongerstaking tegen repressie

Dinsdag 23 augustus is Maikel Nabil Sanad in een gevangenis van Caïro een hongerstaking begonnen om te protesteren tegen de aanhoudende repressie van de Egyptische overheid tegen kritische stemmen. Maikel Nabil is een 26-jarige Egyptische pacifist, dienstweigeraar en actieve blogger, die op 10 april door een militaire rechtbank in Caïro tot drie jaar gevangenisstraf werd veroordeeld.

woensdag 24 augustus 2011 18:50
Spread the love

Ondanks de vele beloftes van verandering en democratisering van de samenleving treedt de Egyptische militaire overheid nog altijd met harde hand op tegen mensen of bewegingen die al te openlijk kritiek durven te spuien.

Leger heeft touwtjes stevig in handen

Met het verdwijnen van de oude dictator, Hosni Moebarak, na de massale volksprotesten van januari dit jaar, is er nog geen eind gekomen aan de repressieve praktijken die tijdens de jarenlange dictatuur gebruikelijk waren. Het Egyptische leger heeft de touwtjes tijdens de overgangsperiode immers nog stevig in handen en de beloofde verkiezingen zijn al meermaals uitgesteld.

Maikel Nabil Sanad was al lang actief als kritische blogger nog voor de volksopstand van januari een einde maakte aan het tijdperk-Moebarak. In april 2009 lag hij aan de basis van de eerste Egyptische beweging die zich openlijk tegen de verplichte legerdienst afzette, een unicum in de Arabische wereld.

Hij was ook al enkele keren in aanvaring gekomen met de autoriteiten en zelfs gearresteerd wegens zijn controversiële stellingen en zijn aanvallen op de almacht van het Egyptische leger in alle sectoren van de samenleving, ook in de economie.

Het leger was de steunpilaar van het regime-Moebarak en kon steeds rekenen op heel veel steun van de VS, voor wie Egypte een bondgenoot van strategisch belang is in een woelige regio.

Tijdens het hoogtepunt van de volksprotesten op het centrale Tahrirplein, werd Maikel Nabil door de politie gearresteerd en in de gevangenis hard aangepakt en zelfs bedreigd met verkrachting als hij niet zou ophouden met “het verspreiden van foutieve informatie”.

Op 28 maart had de militaire politie Maikel Nabil thuis in Caïro gearresteerd omdat hij al enkele weken kritische teksten over het leger en over wanpraktijken in de militaire academies op zijn blog en op Facebook had geplaatst.

Blog als belediging aan het adres van het leger

Vooral zijn blog van 7 maart, getiteld ‘Het volk en het leger gaan niet hand in hand’, zette naar verluidt veel kwaad bloed in militaire kringen die het als een regelrechte belediging beschouwden. Hij had hierin heel minutieus en chronologisch een overzicht samengesteld van alle inbreuken tegen de meest fundamentele mensenrechten die door het leger werden begaan tegen leden van de civiele samenleving sinds de volksrevolte in januari losbarstte.

Informatie die de Supreme Council of the Armed Forces (SCAF), die momenteel Egypte bestuurt, liever niet zag verschijnen, zeker niet in het Engels.

In het grootste geheim, zonder dat zijn advocaat hem kon bijstaan of dat zijn familie op de hoogte was, werd hij op zondag 10 april tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld op basis van artikel 184 (“belediging van de staatsinstellingen en het leger”) en artikel 102 (“verspreiding van valse informatie”) van het Egyptische strafwetboek.

Vele activisten die in maart of april werden gearresteerd en door militaire rechtbanken veroordeeld, zijn intussen al weer vrijgelaten, vaak na druk van internationale mensenrechtenorganisaties. Op 18 augustus heeft een militaire rechtbank gelijkaardige aanklachten tegen activisten laten vallen.

Open brief aan legerchef en hongerstaking

Maar Maikel Nabil zit nog steeds in de El Marg-gevangenis van Caïro opgesloten. Op 1 augustus had hij een open brief (zie tekst hieronder) geschreven aan luitenant-generaal Sami Anan, de stafchef van het Egyptische leger, waarin hij een dialoog vroeg tussen de diverse strekkingen van de samenleving en het leger over de rol die het leger in de toekomst zou moeten spelen.

Om tegen zijn voortdurende opsluiting te protesteren, heeft hij in overleg met zijn advocaat, besloten om vanaf 23 augustus in hongerstaking te gaan. Herhaaldelijke verzoeken tot hoger beroep tegen het vonnis van de militaire rechtbank werden steeds weer afgewezen of om onduidelijke redenen uitgesteld. 

Volgens Andreas Speck, stafmedewerker bij het secretariaat van de War Resisters’ International (WRI) in Londen, die eerder al een petitie-actie opstartte om de vrijlating van Nabil te vragen, is de opsluiting van de blogger-activist een overduidelijke schending van de internationale akkoorden die de Egyptische overheid ondertekende.

Begin mei was Speck samen met zijn Servische collega Igor Seke naar Egypte gereisd om er workshops te geven voor activisten en er bij de autoriteiten aan te dringen op de vrijlating van Nabil. Zij kregen evenwel geen toestemming om hem in de gevangenis te bezoeken.

“Egypte heeft de International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) ondertekend. Artikel 18 erkent dienstweigering tegen verplichte legerdienst als een mensenrecht. Dit werd ook door het VN-comité voor Mensenrechten bevestigd. Bovendien heeft de nieuwe, voorlopige grondwet van Egypte de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid gegarandeerd. Er bestaat dus geen enkele juridische grond om Nabil tot zulke zware straf te veroordelen”, verklaarde Speck al in april 2011.

Recht op kritiek op het leger ook door VN-comité erkend

“In al zijn geschriften heeft Maikel Nabil Sanad de nadruk gelegd op geweldloosheid als actiemiddel en zijn fundamenteel recht op vrijheid van meningsuiting. Dat houdt ook in dat een burger het recht heeft om kritiek te hebben op de instellingen van de staat en dus ook op het leger”, zegt Andreas Speck van de WRI.

Op 21 juli 2011 heeft het Mensenrechtencomité van de VN nog een nieuw general comment goedgekeurd dat expliciet de vrijheid van meningsuiting uitbreidt tot kritiek op het leger: “States parties should not prohibit criticism of institutions, such as the army or the administration”.

Vorige week hadden War Resisters’ International, Connection e.V. en de Duitse vredesbeweging DFG-VK (Hessen) nog opgeroepen tot een internationale dag van solidariteit met Maikel Nabil Sanad op 9 september.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!