Dat Marokko geassocieerd wordt met magie in de andere Arabische landen is geen geheim. Maar nu gebeuren er écht wel vreemde dingen in dat koninkrijk. Op 26 april stierven 5 leden van de 20 februari-beweging in Guercif toen ze onderweg waren naar een vergadering van die revolutionaire beweging in Rabat. Een ongeluk?

Op 28 april bliezen onbekenden een café op in één van de meest toeristische plekken van Marokko. De balans: 16 doden, bijna allemaal westerse toeristen. ‘Het werk van de geheime dienst!’, fluisteren vele Marokkanen. De vraag is nu: welk belang hebben ‘terroristen’ bij een aanslag op Marokko?

De enige die nu belang lijkt te hebben bij een destabilisatie van Marokko door terreur is de Marokkaanse staat zelf en buitenlandse contrarevolutionaire elementen. Die kunnen de schuld in de schoenen schuiven van de 20 februari-beweging omdat zij het land zouden hebben gedestabiliseerd met hun betogingen.

Vorige week, zondag 15 mei, werd Oussama el Khlifi brutaal aangepakt door ‘onbekenden’. Hij werd bewusteloos achtergelaten op de grond en foto’s van zijn bebloed gezicht gingen de wereld rond. El Khlifi is één van de gezichten van de 20 februari-beweging. Hij trad vaak op als spreekbuis voor de democratische revolutie in Marokko.

Ook nodigden de zes Golf-monarchieën Marokko uit om lid te worden van de GCC (Gulf Coorperation Council), een clubje van corrupte pro-Amerikaanse monarchieën die geobsedeerd zijn door de Iraanse dreiging. Deze koningen en emirs leiden aan chronische amnesie omdat ze vergeten zijn hoe ze de oorlog van Saddam Hoessein tegen Iran acht jaar lang financieel en diplomatisch hebben gesteund.
Een tweetal maanden geleden aborteerden deze Golf-landen de revolutie in Bahrein en bezetten ze dat eilandje.

Het is vreemd dat Marokko wordt uitgenodigd door een select clubje ultrarijke monarchieën dat zich op duizenden kilometers van Rabat bevindt. Marokko bedankte wel voor de eer, maar het laat wel zien hoe goed de relatie is met de Golf-landen. Het feit dat Qatar, waar de hoofdzetel van de Arabische zender Al Jazeera gevestigd is, één van die GCC-landen is, zal ongetwijfeld invloed hebben op de berichtgeving van Al-Jazeera.

Op naar een Marokkaans Tahrirplein

Bij vorige manifestaties in Marokko viel op hoe afwezig de ordetroepen waren. Dat was om aan te tonen hoe erg Marokko wel verschilde van de andere Arabische landen en dat het Marokkaanse regime alles behalve repressief was. Helemaal lukte dat niet. Ook de vorige betogingen waren verboden en er vielen telkens gewonden.
Maar deze keer trad de politie fors op en probeerde in alle grote steden van bij aanvang de betogers te verjagen en schrik aan te jagen.

In Rabat probeerden de democratische demonstranten van op verschillende plaatsen het plein voor het parlement te bereiken. De meeste betogers zijn nooit weggeraakt. De buurten werden omsingeld en de politie gebruikte geweld om de betogers tegen te houden en een herhaling van de bezetting van het Tahrirplein te vermijden.

Opgejaagde betogers zochten hun toevlucht in het gebouw van de UMT, de belangrijkste Marokkaanse vakbond. Ze probeerden daar zoveel mogelijk mensen samen te brengen door een sit-in, maar de omsingeling van de politie was te strak, zo vertelde een ooggetuige ons. Even probeerde de politie het gebouw ook binnen te vallen, maar dat is mislukt.

En ook andere betogingen werden volgens het traditionele draaiboek ontbonden. Rond kwart voor zes lokale tijd vielen de ordetroepen de demonstranten aan in de Sebata-wijk in Casablanca. In Tanger bezetten de ordetroepen het Mkaada-plein om te verhinderen dat de aangekondigde mars van daar zou beginnen.

Ook in andere steden zoals Tetouan, Fès, Oujda, Mohamadiyya, en Agadir werden de demonstraties op gewelddadige manier onderdrukt.

Verboden betogingen

Dat de Marokkaanse regering deze betogingen zo hard aanpakte is geen verrassing. Premier Abbas el Fessi had geen toestemming gegeven voor deze acties. Vóór 20 februari zei diezelfde el Fessi nochtans dat Marokko een democratie was. Hij voegde er zelfs aan toe dat het recht op betogen één van de verworvenheden is van een democratie. 

Het geduld raakt echter op bij de Marokkaanse elite. Ze hoopten door een passieve, haast ongeïnteresseerde houding, de 20 februari-beweging een stille dood te laten sterven. Dat is niet gebeurd en de boodschap van de revolutionaire jongeren wordt steeds populairder.

Daarna toonde men hoe barmhartig en goed de Marokkaanse monarch wel niet was. Hij zou de grondwet hervormen en hij liet tientallen politieke en andere gevangen vrij waaronder de bekende salafistische preker Mohamed al-Fizazi. Hij was één van de duizenden Marokkanen die gearresteerd werden na de aanslagen van Casablanca in 2003 en werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

Nu zijn vrijlating dankte al-Fizazi onmiddellijk de koning. Niet veel later raadde hij de Marokkanen aan om achter Benkiran te staan – ja, ja, ineens is democratie niet meer iets voor ongelovigen! -. Benkiran is de demagogische leider van de getolereerde islamistische pro-monarchie partij van Marokko, de PDJ.

De grootste islamistische partij, Adl wal Ihsan, is tegen de monarchie en wordt dus onderdrukt. Andere islamistische gevangen konden een filmpje uploaden via YouTube waarmee zij duidelijk maakten dat zij nog bestonden. In tegenstelling tot al-Fizazi hadden zij geen lovende woorden voor Mohamed VI. Is het verrassend dat zij niet zijn vrijgelaten?

Welke richting?

Het is duidelijk dat de Marokkaanse revolutie gisteren in een stroomversnelling is geraakt. De vakantieperiode nadert en met uitzondering van Libanon is het zomertoerisme voor geen ander Arabisch land zo belangrijk als Marokko. De Marokkaanse regering is doodsbang dat miljoenen Marokkanen – vaak in het bezit van een westers paspoort – zich wel eens zouden kunnen mengen in de revolutie.

Daarom dat de 20 februari-beweging kost wat kost monddood moet gemaakt worden en de koning zijn hervormingen zo snel mogelijk wil afronden. In ieder geval kwam gisteren aan het cliché dat Marokko een uniek land is een einde.

De reactie van de 20 februari-beweging zal nu van doorslaggevend belang zijn. Zullen zij zich laten intimideren door de talrijke orde- en geheime diensten? Of zullen zij blijven vechten voor een democratisch Marokko? De 20 februari-beweging lijkt voor de tweede optie te kiezen. Volgens de democratische beweging is de repressie olie op het vuur.

“Ondanks de intimidatie zetten bewoners hun deur open voor wegvluchtende betogers. De politie was nochtans vooraf langsgekomen om hen te vragen niet buiten te komen tijdens de betoging”, vertelde een ooggetuige ons.

De 20 februari-beweging hoopt nu nog meer bewegingen en partijen aan hun kant te krijgen en plannen nieuwe betogingeni.