Stel dat uw kind ziek is en na intensief onderzoek schrijft uw dokter een geneesmiddel voor. Maar de minister van gezondheid verbiedt uw geneesmiddel en belemmert daarmee zo de genezing van uw en vele andere kinderen. Tot uw grote frustratie wordt de beslissing dan ook nog met geen enkele wetenschappelijke argumentatie ondersteund. Wel, dat is nu exact wat Pascal Smet gedaan heeft door meertalig onderwijs projecten in Brussel (Foyer) stop te zetten. Daarmee brengt hij de sociale integratie en gelijke onderwijskansen ernstig in gevaar en bewijst hij alvast het gelijk van velen die zijn competenties in vraag stellen.
Het zit namelijk zo: er bestaat een quasi eensgezindheid onder sociologen, pedagogen, linguïsten en recentelijk ook neurologen dat meertalig onderwijs vele voordelen biedt ten opzichtte van eentalig onderwijs. Leerlingen in het meertalig onderwijs leren veel beter Nederlands en rekenen. Ook wat de sociale integratie betreft zijn de leerlingen beter af in het meertalig onderwijs. Dat is de eenduidige conclusie van letterlijk honderden studies over dit onderwerp. Ook voor het Foyer-project is dat niet anders: 90 procent van hun leerlingen haalt diploma secundair onderwijs, terwijl dat cijfer bij vergelijkbare leerlingen van het eentalig onderwijs beduidend lager ligt.
De minister stelt dat zijn beslissing genomen is ‘na grondige analyse door de administratie’. Blijkbaar verkiest Pascal Smet administratieve analyses boven wetenschappelijk onderzoek. Wij willen die zogenaamde administratieve analyses nog wel eens onder de loep nemen en we roepen de minister dan ook op om deze analyses zo snel mogelijk openbaar te maken en/of te laten bestuderen door wetenschappelijke instellingen. Een onderwijsbeleid, die naam waardig, dient immers gebaseerd te zijn op systematisch bestudeerde evidenties en niet op het werk van Jan-uit-zijn-Duim en Piet-uit-zijn-Mouw die toevallig ergens bij de administratie werken.
Het is wel duidelijk dat de minister niet tegen alle vormen van meertaligheid is. Anders zou hij nooit tolereren dat het Engels de instructietaal is in de internationale scholen, dat het hoger onderwijs steeds meer overstapt naar het Engels en dat er honderden cursussen bestaan voor het leren van vreemde talen. Dus voor de minister heeft meertaligheid in het onderwijs wel een meerwaarde, zolang het maar niet gaat over de thuistalen van de allochtone leerlingen. De boodschap die de minister nu geeft aan deze meertalige leerlingen en hun ouders is niet enkel ‘eigen taal eerst’, maar vooral ‘weg met jullie taal’.
Samengevat, de beslissing om meertalig onderwijs af te schaffen is niet alleen onwetenschappelijk, maar het getuigt regelrecht van taalracisme en valt aldus niet te verzoenen met het ideaal van gelijke onderwijskansen. Een harde schok van ongeziene omvang voor iedereen die zich inzet voor gelijke onderwijskansen
Orhan Agirdag
Wetenschappelijk Medewerker
