Het lange interview kan men online herbeluisteren. Het werd afgenomen op donderdag 12 mei.

Eveneens aan tafel zit Jef Roos, oud-voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond, voorloper van VOKA. Roos kwam van een bijeenkomst van Vlaamse ondernemers, waar ook alle Vlaamse partijvoorzitters aanwezig waren, om te testen hoever deze laatsten willen gaan inzake hervormingen. Roos zegt: “SP-A leunt wat meer aan bij het zuiden van het land.”

In de samenvattende tekst van Kanaal Z zegt Bart De Wever:
” … Dan komt er een revolutionaire toestand, waarin Europa of het IMF het hier zal moeten overnemen”.

“Wat kunnen we doen zonder een staatshervorming? Besparen op het niveau van de federale overheid. Als je kijkt naar wat het planbureau als grote kostendrijvers aanduidt, dan kom je uit bij gezondheidszorg en de pensioenlasten die altijd verder toenemen.”

“Je zal dus moeten besparen in de Sociale Zekerheid. De enige andere uitweg is de belastingen verhogen, maar daar zijn wij niet voor te vinden. Je zal dus een aantal hervormingen moeten doorvoeren. Zo willen wij dat een burger uit die Sociale Zekerheid haalt, wat hij er zelf in legt. Om één voorbeeld te noemen: wij willen de afschaffing van de wachtuitkering.“

“Je hebt de rating van ons land, er moet nog 80 miljard geleend worden dit jaar. Je hebt de bankensector die zich in een precaire toestand bevindt, en die sector is heel groot.”

Uit de video citeren we:
Bart De Wever: “In Ludwigshafen, Duitsland, liggen de lonen 25 procent lager dan bij ons.”

Vraag: Maar de loonnorm wordt federaal onderhandeld.

BDW: “We moeten de publieke opinie ook een onaangename boodschap durven brengen”.

Vraag: Welke partijen zijn daartoe bereid?

BDW: “CD&V, Open VLD en N-VA vormen een cluster die akkoord gaat dat langer werken onvermijdelijk is, dat loonkosten gematigd worden, dat lasten rond arbeid fiscale hervormingen vereisen.”

“Indien we daarover een consensus zoeken, komen we uit bij deze partijen. Ons arbeidsrecht is te rigide, onze sociale zekerheid is niet activerend genoeg, onze loonkosten zijn te hoog.”

“Er gebeurt niets (op federaal niveau), geen beheersing van de loonkosten.”

“Zonder staatshervorming kunnen we besparen op de federale overheid, op de sociale zekerheid. Bijvoorbeeld de pensioenen: ons algemeen principe inzake sociale zekerheid is dat er méér connectie moet zijn tussen wat de mensen erin leggen en wat ze eruit halen. Wat men bijdraagt, moet zijn wat men eruit haalt.”

“Dat geldt bijvoorbeeld voor de pensioenen. Wie langer werkt, zou meer moeten krijgen, ook boven de 65, die moet meer krijgen. De hoogte van de werkloosheidsuitkering zou moeten afhangen van wat je hebt erin gestopt. Zo willen we de wachtuitkering (nvdr: voor werkzoekende afgestudeerden)  afschaffen, mensen horen het niet graag, maar het is ON-VER-MIJ-DE-LIJK. We moeten de lengte van de werkloosheiduitkering moduleren.”

“Over arbeidsmarktbeleid: Johan Vande Lanotte ging akkoord om ook de RVA te splitsen, jammer genoeg heeft SP.A dat voorstel weer ingetrokken”.

Jef Roos: “Responsabiliseren. N-VA heeft ondernemersvriendelijkheid.”

Kort commentaar

Voor wie vroeger de tijd nam zich te verdiepen in het programma van de N-VA is dit niet erg nieuw. Wat opvalt, is dat over BHV niet gesproken wordt, maar wel over sociaal-economische maatregelen zonder staatshervorming.

Ten tweede kiest Bart De Wever duidelijk welke coalitie-partners hij wil, dus SP.A en Groen! eruit. Deze keuze is sociaal-economisch gemotiveerd, iets wat de meeste Vlamingen nog niet schijnen begrepen te hebben, tenminste indien men de boodschappen in de commerciële media als maatstaf neemt.

Hoe gaan de ACW-vleugel van CD&V en Yves Leterme zelf reageren? (“federaal doet niets” – ondanks de bevindingen van het Planbureau nl. de gunstige evolutie tijdens de crisis dankzij de anticrisismaatregelen).

De essentie

Terugkrijgen wat men er zelf in gestoken heeft, wordt ook responsabilisering genoemd. Laat ons goed nadenken waar dat in de praktijk op neer komt. Iedere werknemer (of zelfstandige) moet zorgen (lees: geld opzij zetten) voor zijn/haar ziekteverzekering, voor zijn/haar pensioen, … Hoe meer men verzameld heeft, hoe meer recht men krijgt op een terugbetaling / pensioen / uitkering.

Voorbeeld van de wachtvergoeding: wie nog niet gewerkt heeft, heeft geen recht op uitkering. Wie weinig gewerkt heeft (of tegen een laag loon), krijgt weinig uitkering. Hoeveel euro’s ‘weinig’ en ‘meer’ zouden worden, staat er niet bij. Maar vermits de bedoeling is te besparen op deze uitgaven, zal het totaal naar beneden gaan. Nog meer onder de armoedegrens dus.

In feite betekent het principe van N-VA: ‘ieder voor zich’. Geen herverdeling meer van de hoge inkomens naar de lage, van de werkenden naar de werkzoekenden, de gezonden naar de zieken, de pensioenbijdragen van de rijken voor de pensioenen op de armoedegrens. In plaats van verzekering komt onzekerheid, want ieder moet het maar zelf oplossen.

Dat belet niet dat Bart De Wever herhaalt dat de N-VA voor solidariteit is. Woorden zijn goedkoop.

Frank Roels

Frank Roels is emeritus hoogleraar aan de UGent.