Voorstelling van de veldproef met GGO-aardappels begin mei in Wetteren (foto: Iorix)
Opinie, Nieuws, Economie, Milieu, België, Biodiversiteit, Ggo, ILVO, VIB, Wetteren, BASF -

De Field Liberation Movement: wie bedreigt wie?

Het is zover, afgelopen woensdag werden de ondertussen veelbesproken GGO-aardappelen geplant en het ILVO-veld aan de pers getoond. Helaas was het een besloten persconferentie, we hadden nochtans op voorhand met mensen van ILVO gesproken en zouden binnen mogen om te komen luisteren.

vrijdag 6 mei 2011 17:05
Spread the love

Politiemacht

Eens ter plekke stond er een enorme politiemacht die ons de toegang versperde en enkel mensen toeliet die op hun lijst stonden. De politieagenten wisten te vertellen dat ze opgeroepen werden “wegens de dreiging van de Field Liberation Movement die natuurlijke aardappelen willen beschermen tegen kruising met GGO’s waarvan de impact onmogelijk te voorspellen valt”. Nochtans zou dit pas op 29 mei gebeuren.

Enkel niet-kritische stemmen welkom

Naast pers, en de partners van het consortium (UGent, ILVO, Hogeschool Gent, VIB) stonden ook bevriende boeren op de lijst van genodigden en kregen enkele wagens met Duitse nummerplaten de toelating het terrein te betreden. BASF kwam hun proeflijn bekijken en toelichten.

Een lokale aardappelboer die ook graag kwam meeluisteren en kijken, werd wandelen gestuurd.

Persconferentie uitgebreid buiten de terreinen

Het proefveld is een klein veldje net achter een graasweide van een plaatselijke boer en grenzend aan de school Mariagaard. Omdat we niet binnen mochten, hebben we dan maar rond de terreinen gewandeld om foto’s te nemen van de opening van het proefveld. 

De persconferentie en de ontmoeting met ‘alle’ betrokken partijen werd uitgebreid buiten de terreinen van het ILVO. Als betrokken burgerpartij, hebben we aan de toegangspoort gewacht om iedereen die er voor open stond te woord te staan.

Eerst kwam AVS ons tegemoet, we konden vertellen dat er reeds aardappelvariëteiten bestaan die resistent zijn tegen de ziekte, zodat de vooropgestelde reden voor de proef een drogreden tegenover de landbouwers. 

Voorts benadrukten we dat er helemaal niets bekend is over de voedselveiligheid bij deze, op termijn, mogelijk voor consumptie bestemde synthetische variëteiten. De aardappelboeren in de buurt mogen eigenlijk hun oogst weggooien omdat niemand kan zeggen of ze al dan niet besmet zijn.

Ook Het Nieuwsblad, VILT en anderen kwamen ons tegemoet om te vragen waarom we buiten stonden te wachten. De VRT hebben we niet gesproken, dit verklaart waarom er geen enkele kritische stem te vinden was in het fragment dat in het Eén-journaal werd getoond.

Debat op straat

Na enkele uurtjes wachten, kwamen dan toch betrokken wetenschappers naar buiten om ons te woord te staan. Die wisten ons te vertellen dat enkel de pers en gebruikersgroepen, waaronder het VAC, uitgenodigd waren.

Het VAC als lid van de gebruikersgroep is weinig actief binnen de studie en was dan ook niet aanwezig. Zo werd het ons duidelijk dat enkel mensen uitgenodigd waren die niet kritisch staan t.o.v. de veldproef. En dat als er over ‘de boeren’ gesproken wordt, het dus enkel over “niet-kritische boeren” gaat die zogezegd vragende partij zijn voor de veldproef en de betrokkenheid van BASF.

Een kleine rondvraag in Wetteren leerde ons eerder al dat heel wat lokale boeren helemaal niet te vinden zijn voor de veldproef.

We kregen te horen dat het onderzoek ook voor de biologische teelt interessant is: omdat de eigenschappen van bepaalde genen en combinaties op deze manier veel sneller getest kunnen worden, alvorens ze op biologische manier tot nieuwe variëteiten te kruisen.

Dit veronderstelt dat bioboeren enkel commerciële efficiëntie centraal stellen, wat meestal niet het geval is, en ook sluit men zo toevallige ontdekkingen uit (serendipiteit) die gepaard gaan met een zaadteeltmethode in symbiose met de natuur.

Ook het feit dat deze synthetische veredelingsmethode een geknipt en geplakt stukje DNA voorziet van een virusachtig of bacterieel stukje DNA en daardoor het vreemde DNA veel mobieler maakt, werd afgedaan als onbelangrijk.

Argument dat hiertegen werd aangehaald: voorbeelden van zulk een genconstructie die zich zelf als een soort virus gaan gedragen en wordt opgenomen door spijsverterings- of bodembacteriën werden enkel nog maar in laboratoriumcondities aangetoond.

Op onze vraag waarom deze testen dan niet in hermetisch afgesloten serres kunnen gebeuren, werd geantwoord dat de representativiteit van een serreproef lager ligt dan die van een veldproef.

Ook dit is een non-argument, aangezien de variabiliteit tussen twee velden zo groot is dat het verschil in representativiteit slechts zeer klein kan zijn.

Om te handelen conform het voorzorgsbeginsel zouden de klimatologische omstandigheden in een hermetisch afgesloten serre zodanig ingesteld moeten worden dat het verschil in representativiteit miniem is in plaats van deze synthetische gewassen zomaar aan onze biosfeer bloot te stellen.

Automatisch rees de vraag welke testen er in welke volgorde zullen gebeuren: eerst wordt onderzocht welke genen of genencombinaties tot welke resistenties of andere eigenschappen leiden, in tweede instantie welke variëteiten voor commercialisering in aanmerking komen en pas in laatste instantie de potentiële milieu- en gezondheidseffecten.

Hier geeft men letterlijk toe dat de proef in strijd is met het voorzorgsbeginsel: indien er milieurisico’s zijn aan de introductie, zullen die blijkbaar pas na de introductie getest worden, en dit terwijl GGO-afval zichzelf voortplant (en dus om de vergelijking te maken met bv. kernafval, geen halfwaardetijd heeft, integendeel).

Voorts kregen we te horen dat er enkel economische risico’s zouden zijn aan de technologie, dat het een demonstratieproef (en dus reclame voor GGO’s) is, dat de FLM-actie zelf een overtreding is van het voorzorgsbeginsel, terwijl we helemaal niet van plan zijn om de aardappelen aan onze biosfeer bloot te stellen. Wel om de bestaande aardappelvariëteiten en de biodiversiteit in het algemeen te beschermen.

Professor BASF en sluikreclame

We vroegen ons ook af waarom BASF er een lijn aardappelen tussen mag zetten en of zo het ILVO en de VIB geen sluikreclame toelaten.

We kregen te horen dat BASF voor het wetenschappelijke deel van de proefopzet louter een controlelijn is omdat de variëteit in kwestie reeds grondig getest zou zijn. Voorts werd ze mee opgenomen omdat ‘de boeren’ hierom gevraagd hadden. De BASF-aardappel wordt immers al snel op de markt verwacht, in tegenstelling tot de geteste DuRPh-aardappelen.

BASF kwam ook de methodes die ze gebruiken ter evaluatie toelichten en trainingen geven aan de technici aan het werk op het ILVO-terrein. Alweer een duidelijk signaal dat een buitenlands bedrijf meer invloed heeft op ons hoger onderwijs dan de Vlamingen zelf. Wie de Bologna-hervorming een beetje begrepen heeft, wist dit eigenlijk al.

Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek en transparantie

Een van de grootste voorwaarden voor onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is transparantie, en het is pijnlijk duidelijk geworden dat hiervan geen sprake is: de bedoeling is en blijft om de GGO-technologie zo snel mogelijk te commercialiseren en er patenten op te heffen. Terwijl onze wetenschappers argumenteren dat ze juist samenwerken met multinationale machtsgroepen om deze transparantie te bereiken.

Het debat wordt achter gesloten deuren gevoerd en kritische vragen worden met intimidatie geweerd. Van wetenschappelijke integriteit is nauwelijks nog sprake sinds de commercialisering van ons hoger onderwijs. Durf denken over geld, maar zwijg over risico’s blijft de hoofdtoon van deze belangrijke maatschappelijke kwestie.

Op een moment dat er reeds een jaar geen regering is, wordt almaar pijnlijk duidelijk dat onze rechtstaat wel in staat is om multinationale bedrijven hun macht en greep te laten versterken, maar allesbehalve om ons volk en de toekomstige generaties te beschermen. Waar is dan nog de legitimiteit van dit deel van onze rechtstaat?

Openbaar debat georganiseerd door de Field Liberation Movement

Op zaterdag 7 mei strijkt een eerste groepje ‘veldbevrijders’ neer in Wetteren, om een inspectiewandeling te maken tot aan het aardappelveld, en in gesprek te treden met de bevolking.

Na het veldonderzoek wordt nog een informatie- en debatvergadering gehouden, waarbij iedereen welkom is.

Iorix (Joris Heylen)

Joris Heylen is bio-ingenieur land- en bosbeheer.

take down
the paywall
steun ons nu!