In 2008 kenden zowel Tunesië als Egypte grote opstanden die wekenlang aansleepten en met veel politiegeweld onderdrukt werden. In Tunesië speelde de opstand zich af in de mijnstreek, die wekenlang ‘bevrijd gebied’ werd tot het leger en de oproerpolitie van Ben Ali de opstand gewelddadig onderdrukten. In Egypte waren het textielarbeiders die in staking gingen en weerstand boden aan de politie van Moebarak. 

De jongeren die aan de basis lagen van deze opstanden gaven het echter niet op. Ze begonnen zich voor te bereiden op een nieuwe revolte en wilden zich daarvoor beter gaan organiseren. Ze gingen te rade bij heel wat bewegingen in het buitenland, van Servië (OKTPOR) via de andersglobalisten tot in Palestina. Ze organiseerden workshops, gingen op bezoek bij buitenlandse bewegingen, en organiseerden veel, heel veel vergaderingen met medestanders over het hele land.

In Tunesië zijn de vakbonden een van de weinige plekken waar nog enige democratische ruimte is en waar zich de kern van de opstand zich kan organiseren. In Egypte ontstaat er een bonte verzameling van verzetsbewegingen die elkaar vinden via socialenetwerksites als Facebook, Twitter en allerlei blogs, …  Ze willen het deze keer zo aanpakken dat ze kunnen winnen en dat hun opstand niet nog eens in het bloed gesmoord kan worden.

Op 17 december 2010 steekt de Tunesische groenteverkoper en academicus Mohammed Bouazizi zichzelf uit wanhoop in brand in het Centraal-Tunesische stadje Sidi Bouzid nadat de politie hem weer eens had vernederd door zijn koopwaar af te pakken omdat hij geen officiële vergunning zou hebben. Het is de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen en al snel slaat het vuur in de pan.

Het Tunesische regime-Ben Ali probeert, zoals in 2008, de opstandige streek te isoleren van de rest van het land en er heerst een volledige informatiestop.  Volgens de staatszenders en de commerciële media is er dan ook niets aan de hand.

De opstandelingen hebben echter hun lesje geleerd en vertellen het verhaal van Mohammed Bouazizi door aan de rest van de wereld via blogs, Facebook, Twitter, sms, …  Dag na dag, uur na uur, soms van minuut tot minuut kon je de acties en betogingen in de straten van Sidi Bouzid en andere Tunesische steden volgen. De politie greep hardhandig in, maar deze keer wordt het optreden van de oproerpolitie allemaal vastgelegd in beelden en die verspreiden zich razendsnel over het hele land.

De Tunesiërs slaan massaal aan het internetten en plotseling weet heel het land dat er een opstand aan de gang is, waarom mensen in opstand komen en hoe ze zelf deel kunnen nemen aan de massale protesten. En dan zijn er natuurlijk ook nog de pan-Arabische nieuwszenders Al Jazeera en Al Arabiya, die in de hele regio via de  satelliet te ontvangen zijn. Zij nemen de beelden van op het internet over, lezen Twitterstromen voor waardoor het nieuws zich nog sneller gaat verspreiden en het Tunesische volk massaal mee in opstand komt, even later sturen ze TV-ploegen ter plaatse, de rest is geschiedenis in de maak.

In Egypte hadden de verschillende oppositiegroepen al afspraak gegeven om eind januari massaal de straat op te trekken. Deze keer zouden ze niet afspreken op het centrale Tahrir-plein in Caïro, waar ze normaal steeds door de politie worden opgewacht en uiteengeslagen. Ze leerden van de Palestijnen en de andersglobalisten dat je soms beter kunt afspreken in de woonwijken, aan bedrijven, scholen, universiteiten of de uitgang van een moskee om van daaruit in tientallen optochten op te trekken naar een centraal punt. Alles wordt georganiseerd en gecoördineerd via Facebook, Twitter, sms, flyers, muurkranten, oproepen in de moskee en ook soms gewoon via vergaderingen.

Aangemoedigd door de geslaagde opstand in Tunesië trekken de Egyptenaren massaal de straat op. De Egyptische oproerpolitie, die normaal elk protest met knuppel en traangas onderdrukt, wordt volledig overrompeld en letterlijk weggeveegd door de massale opkomst.

Het Tahrir-plein wordt gedurende twee weken het hoofdkwartier van de opstand, en haast helemaal in het midden is er het mediacentrum van waaruit de opstandelingen van minuut tot minuut berichten de wereld insturen en de opstand organiseren en coördineren.

Wat volgt zal wellicht de geschiedenisboeken ingaan als de ‘democratische revolutie’ van Egypte, al is er nog een lange weg te gaan.