Het 89ste autosalon was, zoals altijd in de onpare jaren, een salon voor bedrijfswagens. Succes verzekerd, want wie wil er nu geen wagen van de firma?

In België, waar de lasten op arbeid hoog zijn, zoeken bedrijven steeds naar alternatieve manieren van verloning. Waar in andere landen een wagen van de firma vooral een werkinstrument is, maakt één op de drie firmawagens in België deel uit van de bezoldiging. Een gunstig fiscaal regime maakt dit mogelijk. Het resultaat: meer dan een miljoen bedrijfswagens malen elke werkdag miljoenen kilometers af.

Bedrijfswagens in de file

Nochtans zijn bedrijfswagens geen cadeau. Bedrijfswagens leveren een enorme bijdrage aan het dagelijkse fileleed. Deze files veroorzaken jaarlijks, door verlies aan uurlonen en vertraagd goederenvervoer, een half miljard euro aan directe economische schade. Bovendien komt de werknemer gestresseerd aan op het werk. En heeft hij minder vrije tijd om te ontstressen doordat hij ‘s avonds op zijn weg naar huis weer in dezelfde file kan gaan staan.

Bedrijfswagens mogen hun groei dan wel te danken hebben aan een fiscaal gunstig regime, maar je kan je afvragen voor wie dit regime gunstig is. De werknemer krijgt dan wel een ‘gratis’ wagen, maar hij laat er een hoger loon voor en de verloning via een bedrijfswagen telt niet mee voor zijn pensioenberekening. De overheid loopt door dit fiscale regime op haar beurt 4,1 miljard euro mis, maar liefst 1,2 procent van ons BBP! Geld dat in tijden van besparingen elders gezocht zal moeten worden.

Land van de autosector

Het is dus duidelijk dat werkgevers, werknemers en de overheid geen baat hebben bij het in stand houden van dit fiscale regime voor bedrijfswagens. En toch blijft het bestaan. Waarom? België is van oudsher een land van de autosector. Zowel de productie (Gent, Vorst, Antwerpen, …) als de logistiek (via de havens van Antwerpen en Zeebrugge) van auto’s dragen voor een belangrijk deel bij aan ons BBP. De sector zorgt voor groei en het is dat wat de financiële markten willen.

Greenpeace pleit voor de afschaffing van dit fiscaal regime (en ze zijn niet alleen; ook de Hoge Raad voor Financiën is deze regeling liever kwijt, aldus Greenpeace). Een slimme kilometerheffing en een mobiliteitsbudget (de vrijheid voor de werknemer om – op kosten van de werkgever – zijn vervoer te kiezen) zouden het fileleed moeten milderen, aldus Greenpeace.

Mijn wagen, mijn vrijheid, en persoonlijkheid …

De bezoekersaantallen op het jongste salon en de hoeveelheid opgemaakte offertes, maken alvast duidelijk dat deze evolutie nog niet voor morgen zal zijn. Mensen blijven hun wagen zien als een recht, als een vereiste voor individuele vrijheid, als een deel van hun persoonlijkheid zelfs. We vragen niet waar de wagen geparkeerd staat, maar waar jij geparkeerd staat, niet?

De Belg staat dus voorlopig liever collectief in de file, dan dat we afstand doen van onze (bedrijfs)wagen. Maar gaan we dit in de toekomst dan tenminste op een milieuvriendelijker manier doen?

Als je de slogans op het salon mag geloven, alvast wel. “100 % electrique, Electric Drive”, … elk merk pakte groots uit met nieuwe technologieën die – zo leek het wel – van de auto een instrument maken dat de natuur kan redden i.p.v. de natuur schade te berokkenen. Uiteraard moet ook deze evolutie aan een kritische kijk onderworpen worden.

Lobbyisten om de besluitvorming te beïnvloeden

Het is natuurlijk goed dat automerken werken aan minder vervuilende wagens. De EU-wetgeving verplicht hen daar ook toe. Alle modellen van een merk mogen samen gemiddeld slechts 130 gr CO2/km uitstoten. Dit lijkt streng, maar dit cijfer werd grotendeels bepaald door de honderden lobbyisten die de sector inzette om de besluitvorming in Brussel te beïnvloeden.

Het laat de merken toe om door enkele kleine, hybride of elektrische modellen in hun gamma op te nemen, door te gaan met het produceren van grote, krachtige en vervuilende wagens. De wetgeving is dus te laks.

CO2-uitstoot net onder de fiscale drempel

En ook de hybride of elektrische wagens in het gamma zijn niet altijd even milieuvriendelijk als door de producent beweerd wordt. De productie van deze wagens is energie-intensief en de onderdelen reizen de wereld rond alvorens geassembleerd te worden. Bovendien worden de wagens – om de CO2-uitstoot te bepalen – getest in ideale omstandigheden die niet overeenkomen met de realiteit. Het valt op het salon op hoeveel wagens er 99 gr of 114 gr CO2/km uitstoten, net onder de drempel voor een fiscale premie.

Greenpeace pleit dan ook voor een strengere wetgeving die producenten verplicht om nieuwe technologieën te gebruiken om de reële uitstoot terug te dringen. Nu is er geen sprake van absolute ontkoppeling tussen technologische vooruitgang en een verlaging van de totale milieuschade. Nieuwe motoren worden inderdaad zuiniger en schoner, maar ook steeds krachtiger (200 PK in een gezinswagen is geen uitzondering meer) en er worden steeds meer nieuwe wagens geproduceerd, o.a. door het feit dat een bedrijfswagen vaak al na 2 tot 3 jaar vervangen mag worden.

Maar hoe de technologie ook vooruit gaat, hoe schoon wagens ook worden, ook wagens die géén schade aan het milieu berokkenen, zullen in de file staan.