Noam Chomsky geeft commentaar bij onthullingen WikiLeaks
Interview, Nieuws, Wereld, Haïti, Klimaatverandering, China, VS, Tmd, WikiLeaks, President Obama, MIT, Amy Goodman, Democracy Now! -

Noam Chomsky over WikiLeaks

Dit is een uittreksel uit een gesprek dat Amy Goodman van de Amerikaanse onafhankelijke nieuwszender Democracy Now! had met linguïst en politiek dissident Noam Chomsky. Dit naar aanleiding van de publicatie van meer dan 250.000 geheime Amerikaanse staatsdocumenten door WikiLeaks.

woensdag 8 december 2010 17:55
Spread the love

In 1971 hielp Chomsky klokkenluider Daniel Ellsberg met het uitbrengen van de Pentagon papers, een geheim intern verslag over de Vietnamoorlog.

Volgend op de onthullingen dat verschillende Arabische leiders de Verenigde Staten vragen om Iran aan te vallen, stelt Chomsky dat de meest recente polls tonen dat “de Arabisch publieke opinie Israël als de grootste dreiging in de regio beschouwt (80 procent), gevolgd door de Verenigde Staten met 77 procent. Iran wordt door slechts 10 procent van de ondervraagden als een bedreiging gezien”.

Dit is misschien niet te lezen in de kranten, maar de Amerikaanse en Israëlische regeringen zijn er zeker van op de hoogte. Wat dit aantoont, is de diepe haat die onze politieke leiders koesteren voor de democratie. 

Amy Goodman: We hadden het daarstraks over het advies dat je vandaag aan president Obama zou geven. Welk advies?

Noam Chomsky: “Wel, de economie is een ramp. Volgens officiële cijfers bedraagt de werkloosheid 10 procent, maar hoogstwaarschijnlijk liggen deze cijfers in werkelijkheid twee keer zo hoog. Veel mensen zijn al jaren werkloos. Dit is een menselijke tragedie, maar ook een economische ramp. Dit zijn ongebruikte grondstoffen, die ingezet zouden kunnen worden om die dingen te produceren die ons land nodig heeft. De Verenigde Staten worden op dit moment een soort van derdewereldland.”

“Onlangs nam ik een trein van Boston naar New York. De reistijd was misschien 20 minuten korter dan 60 jaar geleden. In zowat elk Europees land zou de tijd gehalveerd zijn. En niet alleen in de meest geïndustrialiseerde landen. Neem nu Spanje. Dat is geen superrijk land. Maar de regering heeft er net een nieuw spoorsysteem geïntroduceerd waarmee snelheden van meer dan 300 km per uur kunnen worden gehaald.”

“Heel veel dingen zijn dringend nodig in de Verenigde Staten: een adequate infrastructuur, goed onderwijs met hoger loon en voldoende ondersteuning voor de leerkrachten, … Het beleid dat nu wordt gevoerd, verrijkt vooral de financiële instellingen. En we mogen niet vergeten dat grote ondernemingen, zoals General Motors en General Electric, ook financiële instellingen zijn. Het financiële vormt een niet onaanzienlijk onderdeel van hun activiteiten. Het valt sterk te betwijfelen of deze financiële trukendoos ook maar iets oplevert voor de economie. Eindelijk beginnen een aantal economen dit soort vragen te stellen.”

“Het alternatief is de economie stimuleren. De vraag is bijzonder laag. De ondernemingen zwemmen in het geld door de gigantische winsten van de laatste jaren. Maar ze willen dit niet gebruiken om te investeren, ze genieten liever zelf van de opbrengsten. Financiële instellingen produceren helemaal niets.”

“Zij verdienen aan het verschuiven van geld van de ene naar de andere plaats. De vraag van de consumenten blijft aan de beperkte kant. We mogen niet vergeten dat er een vastgoedzeepbel van zowat 8 biljoen dollar is gebarsten, waardoor heel veel mensen hun bezittingen zijn verloren.”

“Met de moed der wanhoop proberen ze nog iets te sparen. Enkel de overheid heeft op dit moment dus de mogelijkheden om de vraag te initiëren. Dit hoeft zelfs geen negatieve impact te hebben op het begrotingstekort. De overheid kan lenen van de Federal Reserve (de Amerikaanse centrale bank) waardoor de intrest terug naar de schatkist vloeit. Dit is de hoofdzaak. Het begrotingstekort is eigenlijk bijzaak.”

“Er zou massaal in infrastructuur geïnvesteerd moeten worden en in zaken die de gevolgen van de klimaatveranderingen kunnen keren, bijvoorbeeld om het effect van de opwarming van de aarde in te perken. Dit is jammer genoeg zeer onwaarschijnlijk met de nieuwe Republikeinse beleidsmakers. Zeker ook gezien de invloed van de, door grote ondernemingen gesponsorde, propaganda die de burgers ervan tracht te overtuigen dat het klimaatdebat linkse oplichterij is.”

“Volgens een recente opiniepeiling gelooft slechts een derde van de Amerikanen dat de mens mee verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. En dat terwijl dit echt een serieuze bedreiging vormt voor het voortbestaan van de mens als soort. Als de Verenigde Staten niks doen, dan zal ook niemand anders het doen.”

Wat is je mening over de VN-klimaattop in Cancun?

Noam Chomsky: “Wel, de top in Kopenhagen was een complete mislukking. Er is niets beslist. Voor Cancun zijn de verwachtingen iets lager, in de hoop toch nog iets binnen te halen. Maar zelfs als ze al hun doelstellingen behalen – wat zeer onwaarschijnlijk is – is het nog altijd maar een peulschil, gezien de omvang van de problemen.”

“We bevinden ons op dit moment in een situatie, waarin de relevante commissies in het Amerikaanse parlement (wetenschap, technologie, energie, …) gedomineerd worden door klimaatontkenners. Uit de mond van één van hen viel recent het volgende op te tekenen: ‘We moeten ons geen zorgen maken, want God zorgt wel dat alles in orde komt’. Het is ongelooflijk dat zoiets kan in het rijkste, machtigste land ter wereld. Alvast op dit vlak zijn substantiële veranderingen en verbeteringen noodzakelijk. Als dat niet gebeurt, hebben we binnen twee generaties niets meer om over te praten.”

“‘We moeten ons geen zorgen maken, want God zorgt wel dat alles in orde komt’. Het is ongelooflijk dat zoiets kan in het rijkste, machtigste land ter wereld”

Amy Goodman: Met betrekking tot het nieuwe Congres: Ik lees even voor uit de New Yorker, “Darrell Issa, een Republikeins congreslid uit Californië, is één van de rijkste mannen in het Huis van Afgevaardigden. Hij is rijk geworden door de verkoop van antidiefstal systemen voor auto’s. Hij is trouwens zelf twee keer beschuldigd geworden van autodiefstal. (Issa zelf beweert dat hij ‘een kleurrijke jeugd’ heeft gehad). Nu de Republikeinen opnieuw de controle hebben over het Huis van Afgevaardigden, is het mogelijk dat Issa de voorzitter van het ‘Oversight Committee’ wordt (nvdr: dit is de belangrijkste onderzoekscommissie van het Huis. Deze commissie heeft de bevoegdheid om alle federale programma’s en maatregelen met federale implicaties te onderzoeken).”

“De voorzitter heeft ruime mogelijkheden tot dagvaarding en Issa heeft al duidelijk gemaakt hoe hij deze bevoegdheid wil aanwenden. Zijn rijke vrienden heeft hij al gerustgesteld: hij is niet van plan om zaken te gaan uitspitten die hen in verlegenheid zouden kunnen brengen. Hij stelde: ‘Ondernemend Amerika moet niet bevreesd zijn’. Hij wil zich, in tegendeel, met de volgens hem echte misdrijven gaan bezighouden.”

“Met echte misdadigers zoals klimaatwetenschappers. De onderzoekers, wier e-mail vorig jaar gehackt werd in het computersysteem van de Britse universiteit van East Anglia, staan bovenaan zijn lijst. Hoewel hun werk het voorwerp van drie verschillende ‘Climategate’-onderzoeken is geweest – waaruit telkens bleek dat de geuite beschuldigingen van datamanipulatie ongegrond waren – is Issa nog niet tevreden. Hij kondigde recent aan het nog eens allemaal te willen overdoen”.

Noam Chomsky: “Ja, dit is onderdeel van het indrukwekkende offensief vanuit de ondernemingswereld. En ze steken het niet onder stoelen of banken. De Kamer van Koophandel en het Amerikaanse Petroleuminstituut bijvoorbeeld hebben reeds verschillende keren publiek aangekondigd dat ze van plan zijn een gigantische ‘onderwijscampagne’ te lanceren om het publiek ervan te overtuigen dat er van klimaatopwarming geen sprake is. En het heeft effect. Je merkt het zelfs aan de manier waarop de media het thema voorstellen.”

“Stel, je leest een discussie over het klimaat in The New York Times. De journalisten moeten objectief zijn en de twee kanten van het verhaal brengen. Dus aan de ene kant heb je gekwalificeerde wetenschappers en aan de andere kant klimaatsceptici als Issa, senator Inhofe, … Merk op dat er eigenlijk ook een derde partij ontbreekt. Een aanzienlijk aantal toonaangevende wetenschappers beweert dat de huidige consensus niet alarmerend genoeg wordt voorgesteld en dat de reële situatie veel schrijnender is. De situatie in de Verenigde Staten wordt steeds erger.”

“Zo werd enkele dagen geleden een rapport over groene technologie gepubliceerd. China staat bovenaan, gevolgd door Duitsland. Ook Spanje scoort hoog. De Verenigde Staten staan bijna helemaal onderaan. China investeert bijna twee keer zoveel in groene technologie als de Verenigde Staten en Europa samen. Het beleid gaat hier dus totaal de verkeerde richting uit. Als de alternatieve wegen die er zijn, nu niet worden ingeslagen, dan komt er een ramp op ons af, en snel.”

“Het beleid gaat hier dus totaal de verkeerde richting uit. Als de alternatieve wegen die er zijn, nu niet worden ingeslagen, dan komt er een ramp op ons af, en snel”

Ik zou het nu graag even willen hebben over de verkiezingen in Haïti.

Noam Chomsky: “Het woord verkiezingen moet je hier eigenlijk tussen aanhalingstekens plaatsen. Mochten er in de Verenigde Staten verkiezingen plaats vinden, waarbij de Democratische en Republikeinse partij werden uitgesloten en hun politieke leiders verbannen naar Zuid-Afrika, dan zouden we dat geen echte verkiezingen noemen. Maar dat is precies wat er in Haïti is gebeurd. De belangrijkste politieke partij was uitgesloten van deelname aan de verkiezingen. Zoals we weten, zijn de Verenigde Staten en Frankrijk in 2004 feitelijk binnengevallen in Haïti, hebben ze de president ontvoerd en hem naar Centraal-Afrika gebracht. Zijn partij is nu verboden.”

“De meeste analisten gaan ervan uit, dat – moest hij aan de verkiezingen hebben kunnen deelnemen – hij gewonnen zou hebben. President – of voormalig president Aristide, is voor zover we dit kunnen inschatten, de populairste politieke figuur in Haïti. Niet alleen mag hij (van de Verenigde Staten) niet opkomen bij verkiezingen, hij mag zelfs niet terugkeren naar zijn land.”

“Ze proberen hem uit de ruime omgeving te houden. Het is een echte poppenkast. De Haïtianen proberen voor zichzelf op te komen. Dat moeten we respecteren. Maar de belangrijkste keuzes die ze zouden kunnen maken, worden onmogelijk gemaakt door buitenlandse beïnvloeding, vanuit de Verenigde Staten en vanuit Frankrijk, de tweede grootste historische folteraar van Haïti.”

Honduras dan. Uit wat via WikiLeaks is bekend geworden, blijkt precies wat de Amerikaanse regering nooit publiekelijk heeft willen toegeven, namelijk dat de coup tegen Manuel Zelaya gewoon illegaal was. Uw reactie?

Noam Chomsky: “Dat klopt volledig. De Amerikaanse ambassade in de Hondurese hoofdstad Tegucigalpa heeft een analyse van de wettelijke en grondwettelijke achtergrondgegevens gemaakt en komt tot de conclusie dat er geen enkele twijfel bestaat over het illegale en ongrondwettelijke karakter van de coup. De regering in Washington wil dit inderdaad niet toegeven.”

“Nog sterker, na enige twijfel, heeft Obama de wettelijkheid van de coup erkend. Hij ondersteunde de verkiezingen die onder het regime van de coupplegers hebben plaatsgevonden. Het grootste deel van Latijns-Amerika en Europa weigerde deze verkiezingen te erkennen. Maar de Verenigde Staten dus wel.”

“De Amerikaanse ambassadeur heeft de Latijns-Amerikanen, die er niet mee akkoord gingen, er zelfs openlijk van beschuldigd bedwelmd te zijn door magisch realisme. Je weet wel, zoals in de boeken van Garcia Màrquez. Een totale blijk van minachting. Ze moeten ons en de militaire coup steunen, die illegaal en ongrondwettelijk is. En die heel wat gevolgen heeft. Eén daarvan is het feit dat we er een belangrijke luchtmachtbasis hebben en kunnen behouden, de Palmerola-luchtmachtbasis. Eén van de laatste in Latijns-Amerika, uit alle andere landen zijn we uitgeschopt.”

Volgens de WikiLeaks-documenten beweren Chinese diplomaten dat de Chinese bewindvoerders steeds meer het nut van de aanwezigheid van een bondgenoot als Noord-Korea in twijfel trekken en een eenmaking van het schiereiland zouden ondersteunen. Wat is de betekenis hiervan?

Noam Chomsky: “Ik heb mijn twijfels bij die uitspraken. Er is geen enkele aanwijzing dat China bereid zou zijn om Amerikaanse soldaten aan zijn grenzen te aanvaarden en dat is het meest waarschijnlijke gevolg van een verenigd Korea. Ze hebben zich heel sterk verzet tegen de Amerikaanse manoeuvres in de Gele Zee, niet ver van hun kust, wat zij hun economische territoriale wateren noemen.”

“Een uitbreiding van Amerikaanse troepenmachten in de buurt van hun grenzen is wel het laatste wat ze willen. Misschien vrezen ze – ik weet het niet – dat Noord-Korea niet langer kan overleven en dat het zal instorten. Dat zou een groot probleem zijn voor hen om verschillende redenen. Ik weet het niet. Maar ik sta bijzonder sceptisch tegenover dat specifieke lek.”

“Ik weet het niet. Maar ik sta bijzonder sceptisch tegenover dat specifieke lek”

Ten slotte, over je laatste boek ‘Hopes and Prospects’. Wat geeft je hoop?  

Noam Chomsky: “Wel, het ‘hoopvolle’ deel uit het boek is grotendeels gebaseerd op Latijns-Amerika waar zich het laatste decennium ingrijpende veranderingen hebben voorgedaan. Voor de eerste keer in 500 jaar bewegen de Zuid-Amerikaanse landen in de richting van integratie, wat een noodzakelijke voorwaarde is voor onafhankelijkheid.”

“Ze beginnen ook een aantal van hun grote interne problemen aan te pakken. De grote ongelijkheid tussen eilanden van ongelooflijke rijkdom en enorme armoede, begint eindelijk iets kleiner te worden – in een groot aantal landen, en ook in het grootste land, Brazilië.”

“En in Bolivia heeft de oorspronkelijke bevolking via democratische verkiezingen het heft in handen genomen. Dit zijn belangrijke feiten.”

Noam Chomsky, professor emeritus aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston en auteur van meer dan honderd boeken. Zijn laatste is getiteld ‘Hopes and Prospects’.

(nvdr: de Nederlandse vertaling ‘Hoop en Vooruitzicht’, verschijnt in januari 2011 bij uitgeverij EPO). 

(Vertaling uit het Engels door Ann Dejaeghere)

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!