De onderhandelingen waren in het slop geraakt toen verscheidene VN-lidstaten het niet eens raakten over de geografische verdeling van de zitjes in de raad van bestuur en de manier waarop de nieuwe organisatie het beleid van individuele landen zal mogen opvolgen.

De raad van bestuur zal nu worden samengesteld volgens een totaal nieuw systeem, een hybride formule met enerzijds een geografische zetelverdeling en anderzijds een categorie voor donorlanden bestaande uit de vier donoren die het meeste bijdragen tot het budget en twee ontwikkelingslanden.

Het bestuur zal de volgende verdeling kennen: tien zitjes voor Afrika, tien voor Azië, vier voor Oost-Europa, zes voor Latijns-Amerika en de Caraïben, en vijf voor West-Europa en Andere Groepen (WEOG). Voor de donoren zijn er dus ook nog eens zes zetels.

VN Vrouwen

De nieuwe organisatie zal eenvoudigweg VN Vrouwen heten, met als ondertitel: VN-eenheid voor Gendergelijkheid en de Empowerment van Vrouwen.

De algemene vergadering van de VN zal secretaris-generaal Ban Ki-moon vandaag machtigen het nieuwe agentschap op te richten. Aan het hoofd komt een vice-secretaris-generaal.

De VN hebben al jaren gespecialiseerde organisaties voor kinderen, vluchtelingen, milieu, gezondheid, bevolkingsvraagstukken, toerisme en nog een hele lijst andere groepen en problemen, maar een agentschap dat zich specifiek op de maatschappelijke achterstelling van vrouwen toelegt, is er nog niet.

Hybride

De nieuwe entiteit is geen secretariaat noch een fonds of programma maar een hybride structuur waarin de vier bestaande genderentiteiten van de VN een plaats krijgen: het VN-ontwikkelingsfonds voor Vrouwen (Unifem), het Kantoor van de Speciale Adviseur voor Genderzaken, de VN-divisie voor de Vooruitgang van Vrouwen, en het Internationaal Onderzoeks- en Opleidingsinstituut voor de Vooruitgang van Vrouwen (Instraw).

Charlotte Bunch, directeur van het Center for Women’s Global Leadership van de Rutgers-universiteit, was een van de grote pleitbezorgers van de oprichting van een aparte VN-genderentiteit. “Ik ben tevreden over het resultaat want het probeert echt de hybride te zijn die we wilden.”

Een andere pleitbezorger, Paula Donovan, codirecteur van AIDS-Free World, is eveneens verheugd. “Vier jaar nadat we het idee gelanceerd hebben, hebben de lidstaten nu officieel de kleine, ongeschikte verzameling van VN-fondsen en kantoren die voor stukjes en beetjes van de vrouwenthema’s bevoegd waren, afgeschaft. In de plaats daarvan hebben ze het fundament gelegd voor een sterk, effectief, volwaardig vrouwenagentschap, eerder een eersterangs- dan een tweederangsburger onder de VN-entiteiten.”

Budget

De verwachting is dat VN Vrouwen een jaarbudget van 500 miljoen dollar zal hebben. Dat is meer dan het dubbele van het gezamenlijke budget van de vier huidige vrouwenentiteiten. Maar het is slechts de helft van wat gevraagd was door de international GEAR-coalitie van ruim driehonderd niet-gouvernementele organisaties die voor de oprichting van de entiteit hadden gepleit.

“De grootste obstakels voor de volledige implementatie zullen middelen en leiderschap zijn”, zegt Charlotte Bunch. Het is nu cruciaal een sterke vicesecretaris-generaal te krijgen die respect kan eisen van de andere VN-agentschappen en donoren, zegt ze. (RP)