De Standaard stemtest: politiek onverantwoord
Nieuws, Politiek, België -

De Standaard stemtest: politiek onverantwoord

Natuurlijk zijn stemtesten geen exacte wetenschap. De voorbije jaren echter kreeg 'de stemtest' een wetenschappelijk cachet door de medewerking van professoren politicologen. Deze keer is dat helemaal niet het geval en het is eraan te zien.

donderdag 10 juni 2010 11:50
Spread the love

Stemtesten zijn geen exacte wetenschap, zoveel is duidelijk. De voorbije jaren werkten De Standaard en VRT samen aan een stemtest die toch een beetje wetenschappelijk van karrakter was. Een schare politicologen werd immers aan het werk gezet om de verkiezingsprogramma’s uit te pluizen en op basis daarvan een vragenlijst op te stellen die aangaf welke partij het best aansluit bij het profiel van de geteste kiezer.

Stemtest zonder VRT en zonder professoren

De Stemtest van De Standaard en VRT heeft daardoor een goede reputatie en wordt bijvoorbeeld op heel wat scholen gebruikt in educatieve projecten rond de verkiezingen.
Deze keer echter doet de VRT niet mee, de professoren evenmin en dus werd de test uitsluitend samengesteld door de redactie van de krant. Dat wordt wel vermeld als je aan de stemtest van De Standaard meedoet, maar dan wel in kleine lettertjes.

Welke partijen wel en welke niet?

Bij de vorige edities van de stemtest was er al heel wat discussie over het aantal partijen dat werd opgenomen in de test. Volgens de makers van de test had de software beperkingen en konden er daardoor slechts 8 partijen deelnemen. Toen al werd dat gehekeld omdat er bijvoorbeeld voor de Europese verkiezingen testen werden ontwikkeld waarin alle deelnemende partijen in heel Europa werden opgenomen, ook alle kleintjes. Die testen waren eveneens een samenwerking tussen verschillende media en universiteiten.

De wetstraatredactie grijpt in

Deze keer verschafte de software geen alibi. De webredactie vroeg aan een resem partijen om de vragenlijsten in te vullen, maar de wetstraatredactie greep in. Plots konden er maar 7 partijen deelnemen aan de test. Alles links van SP.A en Groen viel zo uit de boot. Peter Mertens van de PVDA hekelde dit reeds in een opinie op deze website. Volgens hem is dat een manier om enkel een radicale rechtse oppositie aan het woord te laten en de deelnemer niet te confronteren met de aanwezige linkse oppositie.

Maar er is meer aan de hand: sommige partijen mogen ronduit liegen in de test

We weten natuurlijk allemaal dat partijen in tijden van campagne soms wat demagogisch uit de hoek kunnen komen. Partijen die jaren aan de macht waren en weinig of niets realiseerden van wat ze beloofden, gaan dat nu plots wel doen. Sommigen slagen er zelfs in wetten en maatregelen aan te klagen die ze zelf mee goedkeurden. Anderen slikken het grootste deel van hun verkiezingsbeloftes in om toch maar mee te delen in de macht. Het is ergerlijk, iedereen heeft het door, en toch blijven ze het doen.

Wat doe je als een partij op bepaalde vragen ronduit liegt?

Zo word je gevraagd of je akkoord bent met: “De salarissen en vertrekpremies van topmanagers moeten aan banden worden gelegd.

Enkel VLD en LDD zeggen hiertegen te zijn.

N-VA zegt voor te zijn. Maar in de uitleg geven ze aan eigenlijk tegen te zijn. Of wat maakt U hiervan “De N-VA wil dit debat echter niet populistisch voeren. Een manager die het bedrijf goed leidt, structureel goede resultaten boekt en voor meer jobs zorgt, die mag gerust een hoog salaris verdienen.

Over de bonussen spreken ze zich niet uit. En een vertrekpremie mag maar 12 maandlonen bedragen, aldus N-VA. Maar ze willen dus toch die opzegpremie beperken tot 12 maanden zal u misschien opmerken. Jawel, maar dat is geen beperking. Want die 12 maanden opzegpremie is net wat het bedrijfsleven zichzelf oplegde na de bankencrsisis en de heisa over die gouden parachutes.
Wellicht weten ze bij N-VA dat een deel van hun potentiële kiezers voor dergelijke maatregelen zijn, en geven ze daarom een antwoord op maat van potentiële stemmers.

NV.A mag nog eens liegen op de vraag: “Voor werkgevers moet het makkelijker worden om mensen te ontslaan.” Ze zeggen niet akkoord te zijn maar in de uitleg luidt het andersn: “Het arbeidsrecht moet ook flexibeler in functie van arbeidsmobiliteit.” In mensentaal: het moet gemakkelijker worden om mensen te ontslaan.
Dit kan de redactie toch niet ontgaan zijn?

Klimaat onbelangrijk volgens deze stemtest

Er valt nog meer op in deze stemtest.

Zo is er bijvoorbeeld slecht één vraag die expliciet gaat over het klimaat:
“De overheid moet de plaatsing van zonnepanelen door gezinnen financieel aanmoedigen.”

Nagenoeg iedereen, jawel zelfs N-VA en Vlaams Belang, is akkoord, enkel LDD is niet akkoord. In de stemtesten worden vragen normaal zo gesteld dat ze diversifiëren, maar over het klimaat kiest men die vraag waar consensus over is?

Er is nog een vraag naar het langer openhouden van de kerncentrales. Met een beetje goede wil zou je kunnen zeggen dat die ook over het klimaat gaat. Maar zij die voor de sluiting zijn, zouden dat ook zijn zonder klimaatopwarming.

Partijen die rond het klimaat het verschil willen maken, zijn er dus aan voor de moeite in deze test, bij De Standaard vinden ze het klimaat gewoon niet relevant.

Sommige vragen gewoon verkeerd gesteld

Wat te denken van de volgende voorgelegde stelling: ‘De periode waar binnen abortus wordt toegestaan, moet worden verlengd.’

Er zijn vijf partijen die hier niet principieel tegen zijn. Drie daarvan kennen hun dossier (Groen!, SP.A en LDD) en weten dat de huidige wetgeving momenteel volstaat, ze zeggen dus neen. NV-A laat ethische kwesties over aan de individuele verkozenen en zegt daarom neen (er staat immers ‘moet worden verlengd’). Enkel de VLD zegt dus ja, maar geeft in haar antwoord aan: “Als uit de evaluatie van de Abortuswet blijkt dat er inderdaad nood is om de periode uit te breiden, staat Open VLD open voor een discussie hierover.” Eigenlijk dus hetzelfde standpunt als Groen!, SP.A en LDD.
Maar in de antwoordenlijst is Open VLD, anders dan de andere partijen, voor dit voorstel. Je kan alleen maar besluiten dat de vraag slecht geformuleerd werd.

Een andere vraag peilt naar het republikeins gehalte van de kiezer: “De koning mag voortaan enkel protocollaire en niet langer politieke taken vervullen.” Enkel CD&V zegt hiertegen te zijn, maar dat is enkel zo omdat ze het niet prioritair vinden. Ook hier weer is de vraag verkeerd gesteld voor wie het echte standpunt wil kennen.

Graag een evaluatie door politicologen

Het zou meer dan welkom zijn dat een paar politicologen zich eens ernstig buigen over die stemtest. Volgens De Standaard namen al meer dan 700.000 mensen deel aan de test. Hij zou dus best geëvalueerd worden op zijn wetenschappelijke waarde.

Helemaal bedenkelijk is dat De Standaard zelfs durft uit te pakken met de uitslagen van die test, en dat terwijl je expliciet wordt gevraagd om hem meer dan eens in te vullen.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!