Concreet kanten de milieugroepen zich vooral tegen de lening die de Wereldbank recent heeft toegekend aan het Zuid-Afrikaanse Eskom voor de financiering van een elektriciteitcentrale op steenkool. Eskom is verantwoordelijk voor 40 procent van de totale CO2-uitstoot in Zuid-Afrika.
“De Wereldbank is de grootste multilaterale ontwikkelingsbank in de wereld”, zegt Elena Gerebizza van CRBM (Campagna per la Riforma della Banca Mondiale), een campagnegroep die ijvert voor de hervorming van de Wereldbank.
“Haar opdracht is armoedebestrijding door leningen te verstrekken aan ontwikkelingslanden. Toch gaat het grootste deel van haar leningen in de energiesector naar multinationals. Deze bedrijven exploiteren natuurlijke bodemrijkdommen in het Zuiden, maar ze houden geen rekening met een betaalbare toegang tot energie voor de armste bevolkingsgroepen.”
Wereldbank op zoek naar maximale winst
“Eigenlijk gedraagt de Wereldbank zich steeds vaker als een bedrijf dat op zoek is naar maximale winst”, zegt Gerebizza. “Daarom investeert ze graag in steenkoolcentrales die vrij goedkoop zijn. Ze stelt deze centrales aan ontwikkelingslanden voor als de enige optie voor betaalbare energie. Ze houdt dus geen rekening met de impact van dergelijke investeringen op de klimaatverandering.”
Lening aan grootste energiebedrijf van Afrika
“Op 8 april keurde de Wereldbank een lening aan Eskom goed”, zegt Gerebizza. “Dat is een nationaal energiebedrijf in Zuid-Afrika en een van de grootste elektriciteitsproducenten van het continent.”
“De Zuid-Afrikaanse economie ontwikkelt zich in snel tempo, maar buurlanden van Zuid-Afrika behoren tot de armste ter wereld. Daarom is betaalbare toegang tot energie een belangrijk thema in deze regio. Eskom creëert momenteel een energiemonopolie zodat het zijn energie kan verkopen aan de omringende landen. De belangen van de bevolking spelen daarbij geen rol.”
Protest tegen Medupi-centrale
“In Zuid-Afrika liggen de energiekosten voor de bevolking bijvoorbeeld hoger dan die voor de privébedrijven. Dat is nog een beslissing uit de tijd van de apartheid. Met het geld van de Wereldbank financiert Escom de zeer vervuilende Medupi-steenkoolcentrale.”
“Duizenden burgers en activisten kwamen al op straat om te protesten tegen de plannen. Wij staan hier in Brussel omdat we vinden dat het protest in alle donorlanden van de Wereldbank moet weerklinken.”
“CRBM kon reeds een voorlopige tekst inkijken over de herziening van de energiestrategie van de Wereldbank”, zegt Gerebizza. “Zorgwekkend is dat de Wereldbank blijft focussen op energietoegang door multinationals. Haar prioriteit is niet om dat te doen voor de armste bevolkingsgroepen in de wereld.”
“Een positieve evolutie waar de Wereldbank graag mee uitpakt, is dat ze haar investeringen in hernieuwbare energie heeft opgedreven. Maar dat aandeel is slechts weinig gegroeid. De Wereldbank geeft miljoenen uit aan hernieuwbare energie, maar daartegenover staan de miljarden die ze onder de vorm van goedkope leningen geeft aan de exploitatie van fossiele brandstoffen.”
“Onjuist geïnformeerd”
“Ik denk dat de activisten die hier protesteren onjuist geïnformeerd zijn”, zegt Christopher Neal, woordvoerder van de Wereldbank in Brussel. “Onze leningen gaan rechtstreeks naar regeringen in ontwikkelingslanden en niet naar de multinationals. Bovendien gaat slechts drie procent van ons budget naar leningen voor steenkoolgestookte centrales.” Op de vraag hoeveel het Zuid-Afrikaanse Eskom krijgt, luidt het antwoord 3,5 miljard dollar.
