Het Zoniënwoud. - Foto: Flickr

 

Nieuws, Milieu, België, Milieu, België, Vlaanderen, Lappersfortbos, Parkbos -

Vlaamse bossen op intensieve zorg

Vlaanderen is een van de bosarmste regio’s van Europa. Slechts elf procent van de oppervlakte is bos. Van dat bos staat dan nog eens één derde niet als dusdanig ingekleurd op de gewestplannen. Met die lage cijfers scoort Vlaanderen zelfs slechter dan steden als Parijs en Londen of de Duitse regio Nordrhein-Westfalen.

woensdag 28 april 2010 12:26
Spread the love

Bosbarometer

De weinige bosoppervlakte in Vlaanderen is de jongste jaren amper toegenomen, en volgens cijfers uit de Bosbarometer 2009, is de netto bosoppervlakte in 2008 zelfs nog afgenomen. Ondanks de vele beloftes van de Vlaamse overheid om hier wat aan te doen. De Bosbarometer meet aan de hand van enkele vaste criteria de evolutie van het bos in Vlaanderen over de jaren heen.

“De recentste barometer is gebaseerd op cijfers van 2008. Die cijfers zijn niet helemaal volledig”, bouwt Bert De Somviele, directeur van de Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) wat voorzichtigheid in.

“Dat komt omdat de Vlaamse overheid ons geen volledige cijfers kan bezorgen. Maar toch kunnen we stellen dat de oppervlakte bos na lang stagneren nu zelfs gedaald is. We moeten dus constateren dat het beleid op vlak van bosbehoud en bosuitbreiding al jaren zijn doelstellingen niet waarmaakt.”

“Vandaar onze dringende oproep aan minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege (CD&V), om hier meer werk van te maken. In haar beleidsnota staan doelstellingen die ons hoopvol stemmen. Het is nu aan haar om die ook in daden om te zetten.”

Zonevreemde bossen

Een belangrijke reden voor die dalende bosoppervlakte is dat meer dan dertig procent van de bossen zonevreemd is. “Dat zijn bossen die gelegen zijn buiten de groene bestemmingen op de gewestplannen, de ruimtelijke uitvoeringsplannen of de plannen van aanleg. Die bossen zijn daardoor niet beschermd door de ontbossingstop die voorzien is in het Vlaamse bosdecreet. Een voorbeeld hiervan is het Lappersfortbos dat recent gekapt werd voor bouwprojecten”, verklaart De Somviele.

“Daarnaast is er volgens ons ook een gebrek aan middelen en menskracht bij de Vlaamse overheid. Komen tot bosuitbreiding op het terrein vergt heel veel inspanningen, overleg en technische kennis. Daarvoor moet de overheid dus middelen en mensen beschikbaar maken.”

Bovendien is er ook het probleem van het ambtelijke draagvlak. “Aanvragen voor de aanleg van bos worden vaak geweigerd na negatief advies van bijvoorbeeld de landbouwadministratie. Het blijft in Vlaanderen nog altijd eenvoudiger om harde infrastructuur als bruggen en gebouwen neer te poten, dan bomen aan te planten”, hekelt De Somviele de situatie.

Maatregelen niet uitgevoerd

De Vlaamse regering neemt wel maatregelen voor meer bos, maar ze blijft sukkelen om die uit te voeren. Zo bijvoorbeeld het boscompensatiefonds.

Dat stelt dat iemand die ontbost verplicht is die ontbossing te compenseren. Dat kan op het terrein, maar de meest gekozen weg is om een bedrag te storten in het boscompensatiefonds. Het geld in dat fonds, meer dan zes miljoen euro, blijft echter ongebruikt omdat de randvoorwaarden voor de aanwending van het geld te strikt zijn.

Een andere doelstelling is de aanplanting van meer stadsbossen. Dat zijn bossen in de omgeving van kleine, middelgrote en grote steden met een hoge recreatieve functie. Onderzoek toont namelijk aan dat bos de omgeving bij uitstek is waarin mensen ontspannen. Tot op vandaag blijft er een schrijnend tekort aan toegankelijk bos in de omgeving van woonkernen.

In Oost-Vlaanderen bijvoorbeeld, waar het Parkbos al jaren op de agenda staat. Dat is een stadsbos in de zuidelijke rand van Gent. Maar dat dossier kreeg vorige week in vergevorderde fase een serieuze knauw. De Raad van State strafte de Vlaamse regering voor het niet behandelen van enkele klachtenbrieven en stuurde het uitvoeringsplan voor het bos tien jaar terug in de tijd.

Oost- en West-Vlaanderen grootste probleemgebieden

Die terugval is een grote klap voor Oost-Vlaanderen. Samen met West-Vlaanderen is zij namelijk de bosarmste provincie. In West-Vlaanderen is slechts twee procent van de totale oppervlakte bosgebied. In Oost-Vlaanderen is dat vijf procent. Die cijfers zijn erg alarmerend. Vooral omdat er geen beterschap in het vooruitzicht is.

“Die ongelijke verdeling van bos in Vlaanderen is historisch gegroeid. Vroeger was het omgekeerd”, legt De Somviele uit.

“Er was meer bos in het westen en minder in het oosten van Vlaanderen. Later kwam daarin een verschuiving door onder meer de intensivering van de landbouw, die heel wat bomen en bossen uit het landschap duwde. Daarnaast bloeide in Limburg de mijnbouw. Die had heel wat dennenhout nodig voor het stutten van de mijngangen. Vandaar dus de vele dennenbossen die nu nog in het oosten van Vlaanderen voorkomen.”

Groene Potloden

Om de zonevreemde bossen groen te kleuren op de gewestplannen en hun roep om extra bos in Vlaanderen te benadrukken, voert de VBV samen met de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) op 8 mei de campagne ‘Groene Potloden’.

Ze zullen dan afzakken naar de kabinetten van minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters (N-VA) en minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) om dringende maatregelen te vragen.

take down
the paywall
steun ons nu!