Ooit was Facebook gewoon een middel om je interesses en informatie te delen met een beperkte gemeenschap, die je  zelf gekozen had. Het privacybeleid van Facebook beloofde: “Persoonlijke informatie zal voor geen enkele gebruiker toegankelijk zijn die niet behoort tot een van de groepen of mensen die jij zelf hebt geselecteerd.” Maar de tijden zijn veranderd.

Gebruikers van Facebook kunnen nu niet meer controleren wie hun interesses en persoonsgegevens kan bekijken. Informatie uit de gebruikersprofielen zoals de huidige woonplaats, geboorteplaats, opleiding en werk, hobby’s en interesses, worden omgezet in zogenaamde ‘connections’, wat wil zeggen dat ze publiek gedeeld worden. Wil je dat niet, dan kan je niets anders doen dan ze te verwijderen.

In zijn aankondiging van de verandering gebruikt Facebook als voorbeeld een pagina over koken. Vroeger kon je koken als bezigheid op je profiel zetten, maar je naam zou nooit toegevoegd zijn aan een algemene ‘kook’-pagina. Bij het oude systeem kon je, als je dat wou, wel fan worden van koken, maar nu verschijnen op de ‘kook’-pagina” ongevraagd alle namen van mensen die koken als een interesse hebben aangegeven.

Koken is geen controversieel thema en is ook niet gevoelig voor schending van de privacy, wat het vanuit het perspectief van Facebook een goed voorbeeld maakt. Want wie wil er zijn interesse in koken nu verstoppen? Maar het spreekt voor zich dat deze nieuwe toepassing ook publieke lijsten zal opmaken over controversiële onderwerpen zoals het recht op abortus, het homohuwelijk, cannabis, enzovoort.

Adverteerders

Maar zelfs bij een onschuldig onderwerp als koken is niet duidelijk op welke manier deze toepassing de gebruikers van Facebook enig voordeel oplevert. De gewone gebruiker gaat de lijst van miljoenen kookliefhebbers niet overlopen, want die is veel te lang. Alleen data miners en doelgerichte adverteerders hebben de tijd en de interesse om die te doorploegen.

Er is maar één manier om hier onderuit te komen: in je Facebook-profiel aangeven dat je minder dan 18 jaar bent. Bij minderjarigen zijn interesses alleen zichtbaar voor vrienden, familie en gecontroleerde netwerken. Dan kom je niet terecht op een publieke lijst. Dit werkt echter alleen als je een nieuw profiel aanmaakt.

De nieuwe ‘connections’ komen vooral Facebook en zijn zakenpartners ten goede, met amper voordeel voor de gebruikers. Maar wat kan je daaraan doen? Facebook negeert consequent eisen van gebruikers om hun persoonlijke informatie gemakkelijk te exporteren naar andere sociale netwerksites, terwijl ze zelf – met de ene minieme privacywijziging na de andere – de controle van de gebruikers over hun eigen informatie doen afnemen.

Het antwoord: laat Facebook jouw frustratie horen. In december kondigde Facebook een nieuwe maatregel aan om de privacy van de gebruikers te verminderen. Die lokte een krachtige cocktail uit van publieke woede, aankondigingen van mogelijke gerechtelijke stappen en overheidsonderzoeken.

Facebook luisterde naar de kritiek en draaide een aantal veranderingen terug. Zo kunnen gebruikers informatie in hun profiel, zoals hun vriendenlijst, verbergen voor vreemden. Als je wil dat Facebook ook deze nieuwe veranderingen terugdraait, laat ze dan weten hoe jij erover denkt.

Kurt Opsahl

Kurt Opsahl is senior staff advocaat bij de Electronic Frontier Foundation, een organisatie die focust op burgerlijke vrijheden, vrije meningsuiting en de privacywetgeving.