Het theaterstuk ‘Vasio Levsky’ neemt de toeschouwer als aandeelhouder mee in de aandeelhoudersvergadering van Balkan Business, een bedrijf dat zaken doet in Bulgarije. Aan de ingang krijgen we van de hostesses het jaarverslag van het bedrijf. Voor ons zit de Raad van Beheer van Balkan Business. Samen overlopen we de agenda.

De verwachtingen van verschillende divisies van het bedrijf zijn positief en de omzet zal stijgen. De buxusbomen uit Bulgarije verkopen hier goed en de schorseneren uit België zijn hip geworden in Bulgarije. Dankzij de subsidies van Europa om de Belgische boeren te stimuleren, is de export ervan een lucratief zaakje geworden.

De volgende afdeling in opstartfase is ‘Vasio Levsky”. Een bejaardentehuis in het gelijknamig dorpje in Bulgarije. Het project zit ingenieus in elkaar, zo vertelt ons de Raad van Beheer. Het is een win-winsituatie. De bevolking daar heeft niets en is aan het vergrijzen.

De Vlaming kan hier voor een maandelijks bedrag (fiscaal aftrekbaar) een oudje uit het Bulgaars dorpje adopteren. Het oudje krijgt een plek in het door Balkan Business opgerichte bejaardentehuis in het dorp. Het Vlaams gezin wordt voor een klein bijkomend bedrag eigenaar van het dorpshuisje van de geadopteerde bejaarde.

De aandeelhouders werden van het project overtuigd met filmpjes die ter plaatse zijn gemaakt. Ook Aicha (Maya Albert) uit de tv-serie Thuis was meter van het project en zat in het panel van de Raad van Beheer. Ze vertelde hoe tof ze het project wel vond. Zelfs de VRT ging een bejaarde adopteren. De aandeelhouders werden nadien uitgenodigd op een receptie waar bij een glaasje de maquette van Vasio Levski werd getoond.

Na de voorstelling sprak ik met Peter Boelens de scenarioschrijver van Bad Marie.

‘Vasio Levsky’ gaat net een stapje verder dan de buxusbomen en de schorseneren, maar gaat over min of meer hetzelfde thema. Vanwaar komt het idee om dit thema in theatervorm te gieten?

Peter Boelens: “Ik ben fotograaf van opleiding en ging vroeger vaak naar Oost-Europa, onder meer naar Bulgarije en Albanië om er voor een tijdschrift foto’s te maken van zigeuners. Het was in de periode 1997-1998, niet lang na de val van de Muur. Het viel me op dat ik op het vliegtuig meestal samen zat met zakenmannen die op zoek waren naar een prooi. Dingen die ze daar goedkoper konden kopen om hier te verkopen. Ik kon het verhaal niet vertellen met alleen een fototoestel. Vandaar dat ik dacht om het in een theatervorm te gieten.”

“Het eerste deel van de voorstelling is echt gebeurd. Ik ben in Bulgarije echt een man tegengekomen die buxusboompjes kocht en hier in België verkocht. En er winst mee maakte. Op zich is daar niets mis mee, want heel ons systeem zit zo in elkaar. Maar als je erover nadenkt en heel dat traject nagaat van wanneer die boom bij die boer uit de grond komt tot in de vrachtwagen om in België verkocht te worden, dan wordt dat vrij absurd.”

“Dat gegeven zijn we gaan uitmelken en toen kwam ik bij de schorseneer omdat het een beetje een verloren groente is. Met het idee om onze overschot te hypen in Bulgarije. Het derde project ‘Vasio Levsky’ heb ik bedacht toen we een andere voorstelling voor een rusthuis maakten. Ik kreeg plots de ingeving om daar iets mee te doen in onze Balkan Business. We doen voor de ouderen wat Foster Parents doet voor de kinderen. Ondertussen heeft de realiteit ons deels al voorbijgestoken. Want nu zijn er hele dorpen in Bulgarije die opgekocht worden door bejaarde Japanners die er hun oude dag willen doorbrengen omdat ze denken dat de luchtkwaliteit er zuiver is.”

Er zit dus een boodschap achter ‘Vasio Levsky’?

“Inderdaad. De manier waarop we omspringen met de rest van de wereld. Je kan het staan roepen, maar dan zegt iedereen: dat weet ik wel. Ik hoop door het op deze manier absurd te maken dat het aankomt. Ook het hele aspect aandelen, ik snap zelf nog altijd niet hoe het juist in elkaar zit. Het is gewoon onwaarschijnlijk dat aandeelhouders heel veel geld verdienen, terwijl de mensen die aan het werken zijn, bijna niets verdienen. Trouwens ons schorsenerenverhaal gebeurt echt. Ik heb appelboomgaarden in Tsjechië zien rotten omdat wij hier in België met een overschot zaten en met de hulp van Europese subsidies appelen gingen uitvoeren. De plantages ginder ontsloegen hun personeel, lieten hun appels rotten en importeerden de goedkopere appels uit ons land.”

Jullie doen er ook alles aan om het visueel echt te laten lijken. Waarom?

“Ik krijg vaak reacties van mensen die vragen of we, zoals we in de filmpjes hebben getoond, echt bij die bejaarden zijn binnengevallen. Omdat ze zo inzitten met die mensen. Natuurlijk hebben we op voorhand met hen contact gehad en met hen gerepeteerd. Het geeft toch aan dat het overkomt en dat mensen het gortig vinden.”

“We proberen op al de details te letten om het zo echt mogelijk te laten overkomen. Ons hemdje heeft bijvoorbeeld op de kraag ook een Balkan Business-logo staan. Het decor ziet er ook zo echt mogelijk uit. We proberen fictie en realiteit ook een beetje met elkaar te verbinden. Vandaar dat we ook een actrice van de tv-serie Thuis hebben uitgenodigd. Het geeft de toeschouwers weer even een realiteitsprikkel. Waardoor ze gaan twijfelen en helemaal terug bij de les geraken.”

Is het betrekken van een BV een verwijt naar BV’s die zich zogenaamd voor allerlei goede doelen inzetten?

“Ja, ik geloof dat veel BV’s het peter- of meterschap van een goed doel op zich nemen zonder echt te weten wat ze steunen. Ze doen het louter om BV te blijven. En onze Aicha van Thuis doet dat ook, maar zij weet tenminste wat ze doet.”

Heb je ooit kwade reacties gekregen?

“Nee, niet met deze voorstelling. Wel met de vorige productie Buxus omdat die veel subtieler in elkaar stak. Het was zo echt dat mensen kwaad werden. Maar nu gaan we er net over, zo dat iedereen wel beseft dat het een absurde situatie is. Het krijgt een meerwaarde zodat men niet denkt dit een realityshow zonder meer is.”

Vasio Levsky is binnenkort onder andere nog te bekijken in Leuven en Arendonk. Bekijk de speeldata