Obama, picture by tsevis

 

Obama, Opinie, Nieuws, Wereld, België, Bomspotting, Opinie, Nucleaire wapens -

Obama kiest voor nucleaire ontwapening, maar concrete stappen blijven bescheiden

In de pas verschenen Nuclear Posture Review kiest de Obama-administratie voor nucleaire ontwapening, maar de concrete stappen blijven bescheiden. De daadwerkelijke ontwapening is die vervat in het nieuwe START-verdrag, maar dit is beperkt tot een honderdtal strategische kernwapens.

woensdag 7 april 2010 10:29
Spread the love

Wel is de NPR doordrenkt met de Obama-retoriek van een kernwapenvrije wereld en wordt er naar gestreefd om de rol van kernwapens in de militaire strategie te beperken. Tevens belooft de VS om geen kernwapens in te zetten tegen niet-kernwapenstaten, die het NPT ondertekend hebben en voldoen aan alle nonproliferatie-verplichtingen.


Met betrekking tot de tactische kernwapens toont de VS zich bereid om deze terug te trekken, maar moeten de Europese regeringen de keuze maken. De bal ligt nu in het kamp van de Europese bondgenoten, en dus ook bij de Belgische regering. Het effect van een duidelijk boodschap is wel degelijk in de Nuclear Posture Review terug te vinden. De Japanse regering liet duidelijk blijken dat voor hun kernwapens niet meer nodig waren. Dit werd ondersteund met een brief ondertekend door parlementsleden uit zowel meerderheid als oppositie. Resultaat: de VS schrapt de kernwapens bedoeld om in crisistijd in de Pacific te ontplooien.

Vredesactie roept de Belgische regering en politici op om duidelijk positie te kiezen voor de verwijdering van deze kernwapens.

De voorbije jaren maakten verschillende belangrijke politieke stemmen duidelijk dat het nu of nooit voor nucleaire ontwapening was. Ofwel maken de kernwapenmachten werk van hun ontwapeningsverplichting in het Non-Proliferatieverdrag, ofwel verliest dit verdrag alle geloofwaardigheid en zijn we op weg naar een wereld met 20-30 kernwapenstaten waarin ooit kernwapens opnieuw gebruikt zouden worden. Voormalige secretaris-generaal IAEA El Baradei: “When it comes to nuclear weapons, we are reaching a fork in the road. Either we must begin moving away from a security system based on nuclear weapons, or we should resign ourselves to President Kennedy´s 1960s prediction of a world with 20 to 30 nuclear-weapon States.”

In de net verschenen Nuclear Posture Review slaat de Obama-administratie de juiste weg in naar nucleaire ontwapening, al blijven de stappen op deze weg nog zeer bescheiden.

De daadwerkelijke ontwapening blijft beperkt tot het nieuwe START-verdrag en houdt slechts een vermindering van het aantal opgestelde strategische kernwapens in met een honderdtal. Het Witte Huis stelt wel dat de limieten voor dragers van kernwapens met 50% verminderen, maar die vermindering wordt vooral gerealiseerd door een wijziging in wat meegeteld wordt.

Wel is de NPR doordrenkt met de Obama-retoriek van een kernwapenvrije wereld en wordt er naar gestreefd om de rol van kernwapens in de militaire strategie te beperken. Het belangrijkste dat Obama in de aanbieding heeft naar de niet-kernwapenstaten op de komende NPT Review Conference zijn enkele verklaringen met betrekking tot de militaire strategie.

Ten eerste dat de rol van kernwapens in de Amerikaanse militaire strategie verminderd wordt. Toch blijft ook hier de formulering zeer timide. Een no first use-politiek, de belofte niet als eerste kernwapens in te zetten, is niet aan de orde. Zelfs een beperking van de rol van kernwapens tot afschrikking van kernwapens is nog teveel gevraagd, al wordt gesteld dat gestreefd zal worden naar zulk een militaire strategie. Maar voorlopig blijven kernwapens ook een rol houden ter afschrikking van andere massavernietigingswapens of een grootschalige conventionele aanval vanwege de andere kernwapenstaten. De niet-kernwapenstaten krijgen wel een garantie dat zij in zulk een geval niet met kernwapens geconfronteerd worden.

Deze garantie is de tweede belangrijke verklaring. Tot nu toe hebben de kernwapenstaten al zulke ‘negatieve veiligheidsgaranties’, dit zijn garanties aan niet-kernwapenstaten dat tegen hun geen kernwapens ingezet zullen worden, gegeven maar in zeer ambigue termen. Nu belooft de VS om geen kernwapens in te zetten tegen niet-kernwapenstaten, wanneer die het NPT ondertekend hebben en voldoen aan alle nonproliferatie-verplichtingen. Deze laatste voorwaarde maakt dat Iran en Noord-Korea niet op deze garantie kunnen rekenen en is bedoeld om landen aan te zetten zich volledig in het nonproliferatieregime in te schrijven.

Waar de Bush-administratie kernwapens ook duidelijk een rol gaf tegen landen met mogelijk andere massavernietigingswapens zoals chemische en biologische, stelt de Obama-administratie in dit geval vernietigend maar wel met conventionele wapens te zullen reageren. Deze garanties in een juridisch bindend instrument zoals een verdrag gieten, wat door vele niet-kernwapenstaten gevraagd wordt, is echter nog een stap te ver. En de optie om op deze politiek terug te komen wordt open gehouden in geval dat er zich fundamentele ontwikkelingen voordoen op het vlak van biotechnologie.

Kortom, de gekozen benadering gaat in de goede richting. Maar ook is duidelijk dat de militaire bureaucratie en de nucleaire labo’s zwaar op de rem hebben gestaan bij de formulering van de concrete stappen. De vraag is of dit voldoende is om op de NPT Review Conference de brede waaier van niet-kernwapenstaten tevreden te stellen.

Wat de tactische kernwapens in Europa betreft, laat de Nuclear Posture Review de keuze aan de bondgenoten of zij een verdere ontplooiing op hun grondgebied voor hun veiligheid noodzakelijk achten. De bal ligt nu in het kamp van de Europese bondgenoten, en dus ook bij de Belgische regering. Zij hebben nu alle ruimte om nee te zeggen tegen die kernwapens. Tot nu toe is de Belgische regering zeer op de vlakte gebleven. Maar verder zwijgen staat vanaf nu gelijk met een keuze om kernwapens te houden, en dus een stap naar daadwerkelijke nucleaire ontwapening te blokkeren.

Het effect van een duidelijk boodschap is wel degelijk in de Nuclear Posture Review terug te vinden. De Japanse regering liet duidelijk blijken dat voor hun kernwapens niet meer nodig waren. Dit werd ondersteund met een brief ondertekend door parlementsleden uit zowel meerderheid als oppositie. Resultaat: de VS schrapt de TLAM-N, nucleaire kruisraketten bedoeld om in crisistijd in de Pacific te ontplooien op duikboten of schepen.

Vredesactie roept de Belgische regering en politici op om duidelijk positie te kiezen voor de verwijdering van deze tactische kernwapens. Met zo’n duidelijke stellingname zou de Belgische regering de politiek van de Amerikaanse president Obama net ondersteunen. In deze Nuclear Posture Review is duidelijk te merken hoe de nucleaire bureaucratie en het Pentagon stevig weerstand hebben geboden tegen Obama’s keuze voor nucleaire ontwapening en hoe de bescheiden stapjes afgekocht zijn geworden.

Het verleden geeft enkele lessen over de mogelijke invloed van de Belgische politiek. Tijdens de tweede ambtstermijn van president Clinton in de jaren ’90 is zo de dynamiek naar nucleaire ontwapening stilgevallen. De Belgische en andere Europese regeringen keken toen de kat uit de boom. Enkele jaren eerder toonde minister van defensie Coëme zich minder schuchter. Hij verzette zich tegen de modernisering van de korte afstandskernwapens in Europa en haalde toen zijn slag thuis. Ook nu heeft de Belgische regering de keuze: stil toekijken hoe de militaire bureaucratie de initiatieven voor nucleaire ontwapening fnuikt, of met een duidelijke stellingname de door Obama ingeslagen weg ondersteunen.

take down
the paywall
steun ons nu!