Van de tafel naar de straat
Opinie -

Van de tafel naar de straat

Het was de mening van wijlen Jaap Kruithof dat consequent links in ons land slechts uit de winterslaap zou kunnen ontwaken via de opbouw van een politieke beweging, die mogelijks doorheen de ervaring tot een electorale kracht of tot een werkelijke politieke partij zou kunnen uitgroeien. Al de rest noemde hij de kar voor het paard spannen.

zondag 28 maart 2010 23:05
Spread the love

Het zorgde ervoor dat hij wel eens smalend deed over de radicaal-linkse formaties, maar tegelijkertijd zag niemand goed in hoe er een politieke beweging met consequent socialistische uitgangspunten zou kunnen ontstaan. Des te spijtiger dat Kruithof er niet meer bij kon zijn op die zaterdag 20 maart in de Vooruit, tijdens de Dag van het Socialisme. Allicht had hij er zijn gelijk graag in ontdekt. Alleen rest de vraag: hoe moet het nu verder?

Kruithof beschreef dat proces uitvoerig in het hoofdstuk over strategie van zijn lijvige boek ‘Het neoliberalisme’. Hij nam zelfs de moeite om het in een schemaatje te gieten. Aan sociale en politieke actiegroepen rond allerhande thema’s is er geen gebrek in ons land. Op bepaalde momenten treffen deze groepen elkaar in een gemeenschappelijk gevecht waardoor er een (langdurige) sociale beweging kan ontstaan rond een of andere concrete inzet. Het volgende niveau was volgens het schema van Kruithof de politieke beweging die “meerdere soorten sociale problemen met elkaar verbindt. (…) Er ontstaan standpunten die verband houden met de ordening en de orientatie van de gemeenschap als geheel.” Dergelijke bewegingen moeten volgens hem in staat zijn om te handelen in functie van het algemeen belang en tot het opstellen van algemene eisenplatforms. Uit die ervaringen kunnen dan weer politieke partijen ontstaan, die zelf vat willen krijgen op de politieke macht, bijvoorbeeld door deelname aan verkiezingen. Het is maar een schemaatje, dat echter onmiddellijk terug opdeemsterde op zaterdag 20 maart.

Pluim

Nee nee, van mij ga je niet horen hoe je dat schemaatje nu precies moet toepassen op de Dag van het Socialisme en wat er nu na 20 maart allemaal wel of niet moet gebeuren. Daarvoor waren we zelf om een aantal redenen te weinig betrokken bij de organisatie van de dag. Het succes van de dag, de geslaagde mobilisatie, de gesmeerde organisatie, de briljante sfeer… het zijn de verdiensten van de echte kartrekkers van de Ronde Tafel van Socialisten. Zij verdienen meer dan één pluim en hebben gezorgd voor een evenement waar de linkerzijde in Vlaanderen dringend nood aan had: een grootse dag, zonder sectaire spelletjes, met een duidelijk politiek profiel en vooral veel, heel veel volk.

Voor velen werd professor Jan Blommaert de revelatie van de Ronde Tafel en de Dag van het Socialisme. Blommaert heeft uiteraard al langer een stem in het linkse debat en leverde eerder al opmerkelijke opiniestukken en boeken af. Maar nu lijkt hij meer en meer het roer vast te houden van een politieke beweging in wording. Hij rekent daarbij schijnbaar ook af met zijn eigen verleden. Tijdens zijn openingstoespraak had hij het erover dat socialisme voor velen iets was uit de studententijd, om eraan toe te voegen: “Maar vandaag beginnen we opnieuw om nooit meer te stoppen”. Ook de titel van zijn nieuwe boekje gaat in dezelfde richting: “Socialisme voor (her)beginners”. Je zou haast vergeten dat zovele linkse actievelingen nooit stopten met militeren. Hoe dan ook,  Blommaert stapt hiermee min of meer in de voetsporen van zijn vroegere collega Kruithof en hij deelt er duidelijk een zekere politieke joligheid mee. Maar niet alleen dat. Hij lijkt Kruithof ook te volgen in zijn pleidooi voor een politieke beweging als stap naar de heropstanding.

Belgisch voorzitterschap van de EU

In een opiniestuk op deze website spreekt Blommaert zich uit voor de opbouw van een politieke beweging, die samen kan werken met bestaande structureren, maar er niet toe herleid kan worden. Voorts heeft hij het ook nog over de goede, kameraadschappelijke sfeer tijdens de Dag van het Socialisme, de breuk met het gekibbel. Een beetje grootsprakerig stelt hij: “Klein links is dood, groot links is terug”. Een beetje pep kan tijdens en na zo’n geslaagde dag natuurlijk niet ontbreken, maar dat laatste zinnetje lijkt toch wat voortvarend, daarover zal Blommaert het wel eens zijn. Want nu begint de hele oefening nog maar. De vraag is hoe je op basis van een dag met 700 enthousiaste aanwezigen, een politieke beweging kunt bouwen. Informeren en standpuntbepaling is daarbij zeker en vast essentieel, maar het is slechts een begin, lijkt ons. Uiteindelijk zullen die standpunten zich ook moeten vertalen in politieke campagnes, waarmee je nog veel meer mensen kunt bereiken en ‘mee’ krijgen in je beweging.

Waarom zou de Ronde Tafel van Socialisten bijvoorbeeld niet het voortouw kunnen nemen in het uitwerken van een brede campagne en mobilisatie rond het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie, tijdens het najaar van 2010? Die Europese Unie houdt immers de pen vast van het privatiserings- en besparingsbeleid van haar lidstaten. Die Europese Unie ligt met haar Lissabonpolitiek aan de basis van het beleid dat uiteindelijk tot de bankencrisis leidde en vandaag massale ontslagen tot gevolg heeft. Die Europese Unie dringt ons allerhande neoliberale verdragen op waarover de gewone mensen nooit hun zeg mogen doen… En tegelijkertijd zou dat Europese niveau –in principe- ook het niveau kunnen zijn waarop het roer kan gekeerd worden. Kan er daar misschien een campagne rond gemaakt worden, die eventueel kan uitmonden in een grote, volkse mobilisatie rond de Europese top van Brussel in december 2010. ’t Is maar een idee hoor.

De linkse afwezigheid

Vandaag een discussie opstarten over verkiezingsallianties zou allicht de dynamiek eerder doden dan vooruithelpen. Laten we dat dus maar niet doen. Maar het neemt niet weg dat zelfs een ronde tafel niet rond de hete aardappel heen kan: het grootste probleem voor de consequente linkerzijde in ons land blijft de totale afwezigheid van een geloofwaardig electoraal alternatief, dat de politieke standpunten van de belangrijkste sociale bewegingen en actiegroepen kan verdedigen binnen de politieke arena.  Zonder zo’n politieke kracht, blijft de linkerzijde redelijk machteloos, want te marginaal om te wegen op de echte politieke krachtsverhoudingen. Ooit zal dit debat dus toch ook eens ter tafel moeten komen. “Nou zijn jullie de kar weeral voor het paard aan het spannen”, zou de ouwe Kruithof allicht beweren.

Groot gelijk Jaap! Laat de Ronde Tafel van Socialisten nu maar eerst het hoofd buigen over wat er nu precies dient te gebeuren. Maar een vervolg moet er komen. Want ook wij zijn met opgeladen batterijen teruggekomen van de Dag van het Socialisme. “Socialisme, dat is een schone zaak!”, zo wist ook Didi De Paris in de Vooruit.

take down
the paywall
steun ons nu!