De Bundestag – de Duitse federale Kamer van Volksvertegenwoordigers – heeft een resolutie goedgekeurd die BDS-activisme gelijkschakelt met antisemitisme. Joodse academici in Israël en Europa reageren met deze oproep om dat niet te doen. Zij beschouwen BDS als een vorm van vrije meningsuiting over de bezetting en kolonisatie van de Palestijnse gebieden, die niet kan of mag worden gelijkgeschakeld met antisemitisme.

Commentaar redactie: Op vrijdag 17 mei 2019 heeft de Duitse Bundestag met een grote meerderheid een resolutie goedgekeurd die de BDS-beweging beschuldigt van antisemitisme en de regering oproept geen subsidies meer toe te kennen aan organisaties die de BDS-beweging steunen. Ze werd ingediend door leden van de meerderheidspartijen CDU en SDP en kreeg steun van Die Grünen en de FDP.

Parlementaire resoluties hebben geen wettelijk afdwingbaar karakter. Het zijn intentieverklaringen gericht aan de regering. Bondskanselier Angela Merkel heeft het initiatief gesteund. Een parlementaire resolutie is voor een regering een handige manier om stoer te doen zonder concrete maatregelen te nemen. Als het de regering menens was, zou ze immers zelf een wetgevend initiatief nemen. Dat doet ze niet, omdat een wetsontwerp door het Grondwettelijk Hof moet worden beoordeeld. Een officiële veroordeling van deze wet als ongrondwettelijk wegens een inbreuk op het recht van vrije meningsuiting is een precedent dat de pro-zionistische bewegingen en politici in Duitsland willen vermijden. 

Lokale rechtbanken in Duitsland hebben eerder reeds pogingen om BDS op deelstaatniveau te criminaliseren afgekeurd. In de VS werd een wetsvoorstel van het parlement van de deelstaat Texas eveneens afgekeurd om dezelfde redenen. Voor een deel is dit Duits initiatief dus window-dressing. Desondanks is dit andermaal een ernstig politiek signaal dat niet mag worden genegeerd. Talrijke Joodse wetenschappers en academici in Israël, Duitsland en Europa hebben onmiddellijk gereageerd met deze oproep:

Wij, Joodse en Israëlische academici, waarvan velen Joodse geschiedenis en antisemitisme onderzoeken, drukken onze bezorgdheid uit over de toename van antisemitisme in de wereld, ook in Duitsland. Wij zien elke vorm van racisme en vooringenomenheid als een bedreiging die bestreden moet worden en moedigen de Duitse regering en parlement aan om dat te doen.

Tezelfdertijd wensen wij de alarmklok te luiden over een gelijkaardige trend: de groeiende tendens om supporters van Palestijnse mensenrechten antisemieten te noemen.

Deze trend is in Duitsland aan het escaleren. Twee Duitse partijen, de (liberale partij) FDP en de (extreem-rechtse partij) AfD hebben resoluties ingediend in de Bundestag die de beweging van Boycott, Divestment en Sanctions (BDS) gelijkstellen met antisemitisme. De regeringspartijen (christen-democratische) CDU/CSU en (sociaal-democratische) SPD bereiden een gemeenschappelijke resolutie voor die dat ook wil bereiken. Deze versmelting (van anti-semitisme met BDS-activisme) is niet correct, onaanvaardbaar en een bedreiging voor de liberaal-democratische orde in Duitsland.

De opinies over BDS van de ondertekenaars zijn zeer verschillend: een aantal steunt BDS, een aantal verwerpt het om allerlei redenen. Echter, wij allen verwerpen de bedrieglijke bewering dat BDS antisemitisch zou zijn.

Een persoon moet als antisemitisch beschouwd worden op basis van de inhoud en de context van zijn woorden en daden, niet op basis van zijn banden met een instelling. Wij moeten protesteren tegen eender welke antisemitische beweringen of daden – of ze van BDS-supporters komen of niet. Maar BDS zelf is niet antisemitisch.

Daarom verdedigen wij het recht van ieder individu of organisatie om deze actie te steunen. Israël en de internationale gemeenschap hebben altijd geëist dat de Palestijnen afzien van geweld wanneer zij zich verzetten tegen de bezetting van hun land, hun discriminatie en hun onderdrukking die ze ondergaan.

BDS is in essentie een geweldloze beweging, die protesteert tegen zware schendingen van de mensenrechten. De BDS-beweging bepleit geen specifieke politieke oplossing van het Israëlisch-Palestijns conflict. Integendeel, het voert campagne voor de implementatie van het internationaal recht, meestal in verband met de bezetting en kolonisering door Israël.

De beweging is expliciet over zijn categorieke verwerping van “alle vormen van racisme, waaronder antisemitisme”. Vele Joodse en Israëlische groepen steunen ofwel openlijk BDS of verdedigen het recht om er achter te staan. Men kan van mening verschillen met BDS, maar een categorieke delegitimering van deze geweldloze beweging is verkeerd en contraproductief.

Wij doen een oproep aan alle Duitse (politieke) partijen om geen resoluties in te dienen of te ondersteunen die BDS gelijkstellen met antisemitisme. In het bijzonder doen wij een oproep aan de mainstream democratische partijen FDP, CDU en SPF om hun voorstel van resolutie in die zin te wijzigen.

Wij doen ook een oproep aan alle Duitse partijen om geen ngo’s die BDS ondersteunen uit te sluiten van subsidies. Zoals door de Europese Unie werd bevestigd, vallen verklaringen en acties in de context van BDS onder de vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging, zoals ze verankerd zijn in het EU-Charter van Fundamentele Rechten.

Onder de meer dan honderd Palestijnse burgerorganisaties die de oproep tot BDS hebben ondertekend zijn meerdere gerespecteerde mensenrechtenorganisaties, verenigingen van advocaten en ingenieurs, comité’s van landbouwers en gezondheidswerkers, vakbonden van gehandicapten en leerkrachten. Het zou zeer schadelijk zijn voor de Palestijnse maatschappij als geheel en voor de rol en reputatie van Duitsland als deze organisaties zouden worden uitgesloten van Duitse subsidies – enkel en alleen voor het uitoefenen van hun recht op vrije meningsuiting en voor hun keuze om zich te verzetten tegen de Israëlische bezetting met vreedzame middelen.

Als zij zouden worden uitgesloten zou dat een verdere verzwakking betekenen van de volledige Palestijnse maatschappij, die reeds een zware slag leed toen de Amerikaanse regering zijn financiële steun opzegde voor de Palestijnen – een beslissing die door de EU werd betreurd.

Bovendien, een beslissing door de Bundestag om de door de Palestijnen geleide BDS-beweging gelijk te stellen met anti-semitisme beledigt en stigmatiseert Palestijnse burgers van Duitsland en verhindert hen om vrij hun opinies, hun verdriet en hun bezorgdheid te uiten. Dit zou hen en andere groepen daarenboven kunnen vervreemden in de Duitse maatschappij en op andere plaatsen van de strijd tegen anti-semitisme, eerder dan hen daar in te engageren.

De gelijkschakeling van BDS met anti-semitisme werd gepusht door de meest rechtse regering in de geschiedenis van Israël. Dit maakt deel uit van doorgaande inspanningen om elk debat over Palestijnse rechten en elke internationale solidariteit met de Palestijnen te delegitimeren, die lijden onder militaire bezetting en ernstige discriminatie.

Wij dringen er bij u op aan om anti-semitisme en alle vormen van racisme te bestrijden zonder hulp te bieden aan deze kwaadaardige initiatieven. Wij vragen u om de vrijheid van meningsuiting te vrijwaren en democratische ruimte in Duitsland te beschermen, in plaats van hen te isoleren en zij die geweldloos hun politiek geloof uitdrukken het zwijgen op te leggen.

De oproep ‘Ein Aufruf an die Deutschen Parteien, BDS nicht mit Antisemitismus gleichzuseiten’ werd vertaald door Lode Vanoost.

Ondertekenaars:

• Prof. Gadi Algazi, Institute of History, Tel Aviv University
• Dr. Merav Amir, Senior Lecturer in Human Geography, Queen’s University Belfast
• Dr. Hila Amit, freie Wissenschaftlerin, Israel
• Prof. (emeritus) Yonathan (Jon) Anson, Chair for Social Work, Ben Gurion University of the Negev
• Dr. Seth Anziska, Department of Hebrew and Jewish Studies, University College London
• Prof. Lisa Baraitser, Dept. for Psychosocial Studies, Birkbeck Institute, University of London
• Dr. Moshe Behar, University of Manchester
• Prof. Avner Ben-Amos, Dept. of History, Tel-Aviv University
• Yaara Benger Alaluf, Wissenschaftliche Mitarbeiterin, Max-Planck-Institut für Bildungsforschung, Berlin
• Prof. Gabriele Bergers, Dept. of Oncology, University of Leuven
• Prof. Louise Bethlehem, Dept. of English and Cultural Studies, Hebrew University Jerusalem
• Prof. David Blanc, Dept. of Mathematics, University of Haifa
• Prof. Daniel D. Blatman, Head, Avraham Harman Research Institute of Contemporary Jewry, The Max and Rita Haber Chair in Contemporary Jewry and Holocaust Studies, Hebrew University Jerusalem
• Dr. Paola Canarutto, freie Wissenschaftlerin
• Prof. (emerita) Jane Caplan, Modern European History, University of Oxford
• Prof. Stephen Clingman, Dept. of English, University of Massachusetts, Amherst
• Prof. Alon Confino, Pen Tishkach Chair of Holocaust Studies, University of Massachusetts, Amherst
• Prof. (emerita) Sonia Dayan-Herzbrun, Dept. of Social Science, University Paris Diderot
• Prof. (emerita) Sidra DeKoven Ezrahi, Dept. of Comparative Literature, Hebrew University Jerusalem
• Prof. (emeritus) Tommy Dreyfus, Pädagogische Hochschule, Tel Aviv University
• Prof. David Enoch, Faculty of Law & Philosophy, Hebrew University Jerusalem
• Dr. Yuval Eylon, Dept. of History, Philosophy and Jewish Studies, The Open University of Israel
• Prof. (emeritus) Gideon Freudenthal, The Cohn Institute for the History and Philosophy of Science and Ideas, Tel Aviv University
• Dr. Elizabeth Freund (emerita), Dept. of English Literature, Hebrew University Jerusalem
• Prof. (emeritus) Chaim Gans, The Buchmann Faculty of Law, Tel Aviv University
• Prof. Amos Goldberg, Jewish History and Contemporary Jewry, Hebrew University Jerusalem
• Prof. Oded Goldreich, Weizmann Institute of Science
• Prof. Neve Gordon, Dept. of Politics and Government, Ben Gurion University
• Prof. Rebecca Gould, School of Languages, Cultures, Art History and Music, University of Birmingham
• Dr. Erella Grassiani, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam
• Prof. Lev Grinberg, Dept. of Sociology and Anthropology, Ben Gurion University
• Prof. David Harel, The Weizmann Institute of Science, Vice President of the Israel Academy of Sciences and Humanities
• Dr. Shir Hever, Politikwissenschaften, Freie Universät Berlin
• Professor (emerita) Susan Himmelweit, Faculty of Social Science, Open University Milton Keynes
• Prof. Eva Illouz, Dept. of Social Science and Anthropology, Hebrew University Jerusalem, The European Centre for Sociology and Political Science, Paris
• Dr. Itamar Kastner, Humboldt-Universität zu Berlin
• Dr. Brian Klug, Faculty of Philosophy, University of Oxford, Parkes Institute for the Study of Jewish/non-Jewish Relations, University of Southampton
• Prof. (emerita) Vered Kraus, Dept. of Social Science, University of Haifa
• Prof. (emeritus) Micah Leshem, Dept. of Psychology, University of Haifa
• Dr. Mark Levene, Parkes Centre for Jewish/non-Jewish Relations, University of Southampton Prof. Joseph Levine, Dept. of Philosophy, University of Massachusetts, Amherst Revital Madar, Dept. of Cultural Studies, Hebrew University Jerusalem
• Rela Mazali, freie Wissenschaftlerin und Schriftstellerin
• Dr. Dana Mills, Oxford Brookes UniversityDr. Sheryl Nestel, Independent Scholar, Toronto
• Prof. Isaac (Yanni) Nevo, Dept. of Philosophy, Ben-Gurion University
• Prof. Kobi Peterzil, Dept. of Mathematics, University of Haifa Dr. Noa Roei, Dept. of Comparative Literature and Cultural Analysis, University of Amsterdam
• Na’ama Rokem, Associate Professor of Modern Hebrew Literature & Comparative Literature, University of Chicago
• Prof. Jacqueline Rose, Co-director Birkbeck Institute, University of London
• Prof. Michael Rothberg, 1939 Society Samuel Goetz Chair in Holocaust Studies, University of California
• Dr. E. Natalie Rothman, Dept. of History and Cultural Studies, University of Toronto Scarborough
• Prof. Catherine Rottenberg, Foreign Literature and Linguistics, Ben Gurion University
• Dr. Ilan Saban, Faculty of Law, University of Haifa
• Dr. Hannah Safran, Feminist Research Center, Haifa
• Prof. Lynne Segal, Psychosocial Studies, Birkbeck Institute, University of London
• Dr. Itamar Shachar, Marie Curie postdoctoral fellow, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam
• Nava EtShalom, poet and writer, PhD candidate, University of Pennsylvania
• Prof. (emerita) Alice Shalvi, Hebrew University Jerusalem/Ben Gurion University of the Negev
• Dr. Dmitry Shumsky, Head of the Cherrick Centre for the Study of Zionism, the Yishuv and the State of Israel, Hebrew University Jerusalem
• Dr. Itay Snir, The Open University of Israel and Minerva Humanities Centre/Tel-Aviv University
• Prof. Tamir Sorek, Social and Jewish Studies, University of Florida
• Dr. Anya Topolski, Associate Professor Ethics and Political Philosophy, Radboud Universiteit Nijmegen
• Dr. Yair Wallach, Head of the Centre for Jewish Studies, SOAS, University of LondonProf. Niza Yanay, Dept. of Sociology and Anthropology, Ben Gurion University
• Prof. (emeritus) Moshe Zuckermann, The Cohn Institute for the History and Philosophy of Science and Ideas, Tel Aviv University