Opinie, Wereld, Samenleving, Politiek, België -

Extreemrechtse figuren opvoeren als expert na Nieuw-Zeeland en Baudet? VRT, u bent schaamteloos

Wat deed de VRT-nieuwsdienst in de week dat 51 moslims vermoord werden in Nieuw-Zeeland en een extreemrechtse politicus de Nederlandse verkiezingen won? Ze nodigden een resem extreemrechtse figuren uit in de studio... als expert.

vrijdag 22 maart 2019 17:12
Spread the love

Eén week geleden vermoordde een extreemrechtse terrorist 51 mensen in twee moskeeën. Woensdag werd het partijvehikel van de extreemrechtse Thierry Baudet de grootste politieke formatie van Nederland. Wie even het archief van Baudet doorneemt, komt uitspraken tegen die zo uit het manifest van de massamoordenaar in Nieuw-Zeeland kunnen komen. Vluchtelingen en migranten noemde Baudet ooit ‘kwaadwillende, agressieve elementen’, die ons ‘maatschappelijk lichaam in ongehoorde aantallen worden binnengeloodst’.

En wat doet de nieuwsdienst van de VRT op een moment dat de hele wereld nog maar eens keihard geconfronteerd wordt met de verwoestende opkomst van extreemrechts? Hun studio’s volproppen met extreemrechtse figuren die daar dan zonder tegenspraak mogen oreren als expert.

Achtereenvolgens Filip Dewinter (De Zevende Dag), Gerolf Annemans (Terzake) en Jean-Marie Dedecker (De Afspraak) werden uitgenodigd als expert om commentaar te geven bij de exploten van hun geestesgenoten.

Overdrijf ik nu niet? Als expert, echt? Ja, echt. In De Zevende Dag kreeg presentatrice Lisbeth Imbo op een bepaald moment alleen nog de uitroep ‘meneer Dewinter, we gaan er geen monoloog van maken’ over haar lippen. Een onemanshow was het.

Of wat dacht u van deze vraag die Kathleen Cools in Terzake stelde aan VB-kopstuk Annemans? “Omschrijf ik het goed als ik zeg: Baudet is een rechtspopulist die zeer goed de afkeer capteert van het linkse cultuurmarxisme en het politiek correcte denken?” Annemans was zo tevreden met die omschrijving dat hij alleen het woord ‘rechtspopulist’ nog wou vervangen. Voor de rest had Cools perfect de extreemrechtse framing gepapegaaid.

Bart Schols, presentator van De Afspraak, kon natuurlijk niet achterblijven. Bij hem zat Jean-Marie Dedecker in de studio. Ook hier een monoloog over de ‘politieke correctheid op de universiteiten’ en ‘de media worden beheerst door de linkse kant’. Weet u wat de repliek was van Schols op die laatste uitspraak? ‘Mhm.’ Een instemmende ‘mhm’. Ah ja, een expert spreek je niet tegen natuurlijk.

Extreemrechts normaliseren

Vrijdagavond zet De Afspraak op vrijdag de kroon op het werk met als gasten Mia Doornaert en VB-voorzitter Tom Van Grieken. Doornaert presteerde het om in haar column in De Standaard op het moment dat nog niet alle slachtoffers van de aanslag in Nieuw-Zeeland begraven waren, een softe versie van de omvolkingssamenzweringstheorie op te dissen.

Doornaert: “Men kan de Europeanen niet voorhouden dat ze een morele plicht hebben jegens vluchtelingen en ze anderzijds daarvoor belonen door te zeggen dat ze moeten aanvaarden dat hun continent niet meer van hen is, dat zij zich moeten aanpassen aan de inwijking en niet omgekeerd. Dat is nu sluipend bezig.” Nog zo’n zin die zo uit het manifest van de massamoordenaar kan komen.

Extreemrechts wordt aan een onwaarschijnlijk tempo genormaliseerd. Eén voorbeeld. Jean-Marie Le Pen werd in 2015 door zijn eigen dochter uit het FN gezet nadat hij een interview had gegeven met als titel ‘We Must Save Boreal Europe & the White World’. Vier jaar later gebruikt Baudet datzelfde extreemrechtse woord ‘boreaal’ (een term die verwijst naar de mytische Arische wortels van witte Europeanen en die terug gaat tot nazi’s als Heinrich Himmler) in zijn overwinningsspeech.

De VRT draagt een levensgrote verantwoordelijkheid voor die normalisering. Jonge lezers zullen het nauwelijks geloven, maar er is een tijd geweest dat de journalisten van de VRT collectief afspraken dat het VB ‘geen politieke partij is als alle andere’. Het interne beukwerk van iemand als Siegfried Bracke sloopte die omzichtigheid.

Media zijn een troef voor extreemrechts

“In tegenstelling tot sociale media kunnen de traditionele media het ‘extremisme-stigma’ opheffen dat vaak aan rechts-populistische groeperingen kleeft. Zeker in de vroege levensfasen van een partij kunnen de media dus een belangrijke (en goedkope) troef zijn”, schreef onderzoekster Léonie De Jonge vorige maand in het tijdschrift Sampol.

Door extreemrechtse types op te voeren als experten gaat de VRT-nieuwsdienst nog een stap verder. Ze deden het eerder al toen ze een Vlaamse ex-bokser live in De Zevende Dag als enige ‘expert’ (hij heeft een Braziliaanse vrouw) een lofzang lieten zingen op de extreemrechtse president Bolsonaro.

Een uitschuiver, dachten velen toen wellicht. De ombudsman van de VRT weet het aan een technisch mankement en probeerde zo de critici gerust te stellen. Enkele maanden later weten we beter. Het is de nieuwe redactionele lijn.

Wellicht denken ze bij de VRT-nieuwsdienst zoals de CEO van de Amerikaanse nieuwszender CBS toen ze er daar maar niet genoeg van kregen om elke oprisping van Trump in de ether te gooien:

It may not be good for America, but it’s damn good for CBS. Man, who would have expected the ride we’re all having right now? … The money’s rolling in and this is fun. I’ve never seen anything like this, and this is going to be a very good year for us. Sorry. It’s a terrible thing to say. But, bring it on, Donald. Keep going.

Of misschien is het erger. Misschien meent Cools wat ze zegt en denkt Schols echt ‘mhm’ als hij tirades over de ‘linkse media’ en ‘politiek correcte universiteiten’ aanhoort.

Het maakt niet uit. Na de ‘uitschuiver’ met de extreemrechtse bokser reageerde ACOD, de overheidsvakbond bij de VRT nog kritisch: “We rekenen op de professionaliteit van de hoofdredactie zodat we dit soort lage kwaliteit verslaggeving in de toekomst niet meer op onze openbare omroep zullen zien en stellen voor dat de VRT hier openlijk over communiceert met haar kijkers.”

Het maakte blijkbaar weinig indruk. Die uitschuiver werd de normale praktijk. Er zal dus meer nodig zijn om de VRT-nieuwsdienst aan te pakken. Het lijkt tijd voor een heuse campagne. Iemand ideeën?

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!