#8maart: na de actie, de maatregelen
Economie, Samenleving, België -

#8maart: na de actie, de maatregelen

Op internationale vrouwendag kwam de filosofe Nina Power spreken in Gent en Brussel. Ze wees erop dat feminisme geen individuele aangelegenheid is en al evenmin iets dat ‘voorbij links en rechts’ gaat. Het gaat om een historische sociale strijd van onderuit die stapsgewijs aanstuurde en blijft aansturen op structurele veranderingen. De vakbonden trokken daarom gisteren op de jaarlijkse Dag voor Gelijk Loon v/m de straat op. Wil je weten wat die structurele veranderingen zoal kunnen zijn? Hierbij alvast 12 maatregelen.

vrijdag 15 maart 2019 00:03
Spread the love




‘De conservatieve regering-Bush viel Irak binnen onder de pretext dat het Westen de Iraakse vrouwen moest redden’ – het is één van de vele voorbeelden die illustreren hoe een rechts agenda zich aan het feminisme wil vergrijpen.

Tijdens haar lezing ‘Women’s Strike in Vooruit op 8 maart – internationale vrouwendag! – gaf de filosofe Nina Power nog heel wat andere voorbeelden.

Ze benadrukte ook dat vrouwen aan de top geen garantie zijn voor een beleid dat aanstuurt op een structurele verbetering van de vrouwenrechten. Denk aan Thatcher, Sarah Palin of die andere oorlogshavik uit de VS: Gondoleezza Rice.

In eigen land hebben we dan bijvoorbeeld Liesbeth Homans (N-VA) en haar falend armoedebeleid of het ‘feminisme’ van Open Vld wiens afbraakpolitiek van onze pensioenen, onze koopkracht en onze arbeidsvoorwaarden in de eerste plaats vrouwen treft. Dat zal niet anders worden met Goedele Liekens in de vitrine van die partij.

Lippenstift

Het feminisme wordt volgens Power, auteur van het boek One Dimensional Woman (2009), voortdurend gebruikt als lokvogel of lippenstift om een progressief imago in het uitstalraam te zetten – feminisme als een must-have accessoire – waardoor het aan slagkracht verliest.

Dergelijke windowdressing is soms immers een excuus om het woord niet bij de daad te moeten voegen of om het feminisme dusdanig voor te stellen dat sommigen er voorbehoud bij beginnen te maken.

In de krachtige woorden van Power: “Images of a certain kind of successful woman proliferate – the city worker in high heels, the flexible agency employee, the hard-working hedonist who can afford to spend her income on vibrators and wine – and would have us to believe, yes, that capitalism is a girl’s best friend.”

De filosofe benadrukte tijdens haar lezing daarom hoe belangrijk het is dat de strijd voor vrouwenrechten deze schone schijn, ingelepeld door reclame en rechtse propaganda, afschudt en daarentegen de politieke verbeelding zoveel mogelijk openvouwt voor daadwerkelijke, structurele veranderingen.

Het kapitalisme buit verschillende groepen mensen op verschillende manieren uit, vandaar dat elke groep een eigen strijd moet voeren. Maar uiteindelijk gaat het om een collectieve strijd tegen dezelfde structuren van onderdrukking, uitbuiting en ongelijkheid.

Laten we #MeToo, zo besloot Nina Power haar lezing, als aanleiding nemen om nog meer te ijveren voor een andere manier om met elkaar om te gaan: met zorg, empathie, openheid, wederkerigheid en compassie.

Innovatieve praktijken

Welaan dan. Het thema van vrouwendag 2019 ging over het ontwikkelen van innovatieve praktijken om de rechten van vrouwen te verbeteren. Geen week later, gisteren op 14 maart, organiseerde het ABVV haar jaarlijkse Dag voor Gelijk Loon v/m.

Dit jaar staat deze dag in het teken van Fight for 14, want elke 14de van de maand voeren de beroepscentrales en het ABVV overal in het land actie om het minimumloon naar 14 euro per uur of 2.300 euro per maand op te trekken. Dat is in veel sectoren immers allesbehalve een realiteit.

Daar zijn vooral de vrouwen het slachtoffer van als we weten dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen in ons land nog steeds 20 procent bedraagt. Wat we nodig hebben, zijn maatregelen. Hierbij 12 manieren om de hardnekkige loonkloof weg te werken.

1# Breid het aanbod van sociale opvang- en zorgstructuren uit

Betaalbare, kwaliteitsvolle kinderkribbes met flexibele openingsuren zijn essentieel. Voor kinderen van schoolgaande leeftijd dient er tevens een uitgebreid en soepel opvangaanbod beschikbaar te zijn, ook buiten de schooluren. Het vergemakkelijken van de toegang tot betaalbare kwaliteitszorg voor zorgbehoevenden en ouderen is ook cruciaal om voltijdse tewerkstelling te stimuleren.

2# Pas het geboorteverlof aan

Het is niet normaal dat vrouwen worden benadeeld op de arbeidsmarkt omdat ze een kind (kunnen) hebben. Kinderen zijn een gedeelde verantwoordelijkheid. De uitbreiding van het geboorteverlof verbonden aan de verplichte opname ervan, garandeert een gelijkwaardiger statuut voor moeders en vaders op de arbeidsmarkt.

3# Verbeter het imago van geboorteverlof bij vaders

De tijd dat de vader de enige kostwinner was en de hele dag werkte om zijn gezin te onderhouden is ver voorbij. Vrouwen werken ook, mannen willen ook betrokken worden bij de opvoeding van hun kinderen.

Sommige werkgevers blijven echter vasthouden aan het traditionele model van de kostwinner. Om dat te doorbreken, is het belangrijk dat het geboorteverlof verplicht wordt gemaakt en uitgebreid wordt tot 20 dagen.

4# Besteed meer aandacht voor de genderdimensie in het onderwijs

Dat kan door bijv. in stereotiepvrije schoolboeken te voorzien en dit onderwerp op te nemen in het leerprogramma.

5# Stimuleer voltijdse tewerkstelling van vrouwen

Weinig vrouwen kiezen vrijwillig voor deeltijds werk. Een groter aanbod aan voltijdse banen (liefst in combinatie met collectieve arbeidsduurvermindering, zie 7#) en ijveren voor de uitbreiding van variabele uurroosters voor vrouwen is noodzakelijk.

6# Herzie de definitie van voltijdse tewerkstelling

Het grote aandeel van deeltijds werken bij vrouwen is te wijten aan problemen van work-life balance. Een voltijds betaalde baan en een reeks niet-betaalde zorgtaken thuis, leiden tot stress en tijdgebrek. Vrouwen betalen hier een prijs voor: langdurig absenteïsme wegens ziekte bereikt recordcijfers.

7# Maak werk van werkbaar werk

De regering beloofde dat te doen, maar spitste desondanks het debat toe op flexibiliteit en niet op de herverdeling van de arbeidstijd. Er is nood aan een collectieve arbeidsduurvermindering met loonbehoud en compenserende aanwervingen.

Dit systeem, waarbij de wekelijkse arbeidstijd lager komt te liggen dan 38 uur, kan nu vrij door de ondernemingen in de privésector en in de autonome overheidsbedrijven worden ingevoerd.

Een algemene arbeidsduurvermindering voor alle sectoren en alle werknemerscategorieën garandeert een evenwichtige verdeling tussen privé- en beroepsleven. Enkel wanneer de maatregel van toepassing is op iedereen, zullen alle vrouwen evenveel kansen hebben als mannen om een loopbaan uit te bouwen.

Een kortere arbeidstijd zorgt voor een herverdeling van het beschikbare werk en schept zo ruimte voor extra banen.

8# Voer sneller quota in

En al zeker bij de directiecomités van de overheidsbedrijven en beursgenoteerde bedrijven. Zoals een recente studie van het Instituut van Gelijkheid voor Vrouwen en Mannen aangeeft, vormen quota een efficiënt instrument om het glazen plafond te doorbreken.

9# Dwing een correcte toepassing af van de wet van 22 april 2012 inzake de loonkloof

Studies tonen helaas aan dat de wet weinig weerklank heeft gekregen. Volgens deze wet moeten de ondernemingen nochtans de loonlasten van voltijdse en deeltijdse werknemers tussen vrouwen en mannen in hun sociale balans opsplitsen. Veel organisaties weigeren helaas om dit te doen.

Daarom is de invoering van een loonkloofwet naar IJslands model noodzakelijk waarbij de werkgever zelf moet bewijzen dat werknemers en werkneemsters gelijk betaald worden.

10# Meer koopkracht, meer kwaliteitsbanen en een betere work-life balance voor iedereen

Daarvoor was er al de nationale staking op 13 februari. Dat zal heus niet de laatste actie zijn. De stijging van de loonnorm van 0,8 procent naar 1,1 procent (dat komt neer op 15 euro of 20 euro per maand extra) en daarbij ook nog eens de belofte tot sociale vrede?

Dat staat niet in verhouding tegenover de stijgende winsten (17 miljard euro in 2018, voor sommige aandeelhouders een ‘loonsverhoging’ van 25 procent en meer) en de dalende reële koopkracht van de afgelopen jaren, o.a. door de indexsprong.

11# Een rechtvaardige fiscaliteit, een versterking van de openbare diensten en de sociale zekerheid en een waardig pensioen voor iedereen

Publieke dienstverlening is immers ‘de eerste koopkracht’ van ons allemaal. Openbaar maakt het leven betaalbaar. Stop de vermarkting van alles wat los en vast zit aan de publieke sectoren.

 12# Last but not least: de individualisering van de sociale rechten

Een gelijke behandeling inzake sociale bescherming – afschaffing van de categorieën ‘samenwonende’, ‘gezinshoofd’- en inzake fiscaliteit, maakt een betere afstemming mogelijk tussen deeltijdse jobs en dat betekent ook meer autonomie in de beroepskeuzes.

 Fight for 14? Teken de petitie hier.

 

 Robrecht Vanderbeeken is vakbondsverantwoordelijke voor ACOD Cultuur.

take down
the paywall
steun ons nu!