In het Klassieke Athene had het volk, dat aan het politieke leven geacht werd deel te nemen, een gelijkspreekrecht (isegoria). Het betekende in de praktijk dat de voorzitter van de Ekklesia (volksparlement) een bijeenkomst begon door de aanwezigen uit te nodigen om dit spreekrecht te doen gelden. Later besprak men de aangehaalde kwestie en beoordeelde men de geuite opinies op hun merites. Een dergelijk debat, waarbij iedereen zijn bemerkingen kan uiten, is een essentieel element voor een democratische samenleving en bepaalt mede haar ontwikkeling.

Wie de kwestie medicinale cannabis (MC) kent, weet dat hieromtrent anno 2019 een democratisch debat niet evident is. Integendeel! Patiënten die MC gebruiken blijven dikwijls liever onbekend uit vrees voor mogelijke juridische of andere represailles. Uit schrik stoten ze hun spreekrecht af. Samen met hun bijdrage verdwijnt het democratische debat hierdoor.

De Pano-reportage[1] van Daniel Demoustier bracht MC voor het eerst in vele huiskamers binnen. Hij liet zien hoe hij, terwijl hij aan kanker leed, zijn heil niet alleen in de reguliere medicijnen zocht. De reporter vertelde hoe MC hem de lijdensweg van chemotherapie hielp door spartelen. Hoewel hij er, volgens eigen zeggen, geen bewijs voor kan leveren, zou het hem zelfs niet verbazen mocht MC meegeholpen hebben bij het bestrijden van zijn kanker. 

Naast zijn eigen verhaal, liet de reporter eveneens verschillende andere patiënten aan het woord. Hiermee volbracht hij een essentiële taak van de media in een democratische samenleving. Namelijk het spreekrecht van het volk garanderen. Ook van hen die de maatschappelijke realiteit, zoals medicinale cannabisgebruikers, grotendeels uitsluit.

De patiënten verklaarden voor de camera zonder blikken of blozen dat MC hen bij pijn ten gevolge van kanker (Tristan), of bij psoriasis artritis (Thomas) of bij spasticiteit bij MS (Johan) hielp. Hiermee gaven ze de kijker een glimp van wat MC voor vele mensen kan doen, en in de praktijk daadwerkelijk doet. Zoals Pieter Van Reeth, de vader van Tristan, in de reportage verontwaardigd stelde ‘men kan dit niet blijven negeren’.

Door hun moedige getuigenis roepen ze de rest van de samenleving op om aandacht te hebben voor hun situatie, waarin ze hun gezondheid op een illegale manier in stand moeten houden. Door hun outing geven ze allen toe een in ons land illegaal product te gebruiken. MC mag dan voor hen een belangrijk medicijn zijn, door hun outing stellen ze zich bloot aan mogelijke gerechtelijke vervolging. Een feit dat nogmaals hun moed benadrukt. Doch nog meer onderstreept ze de wettelijke onrechtvaardigheid die de huidige toestand kenmerkt.

Deze Pano-reportage kan dus wel eens de voorbode van een maatschappelijk democratisch debat aangaande MC worden. Een debat dat aanstuurt om het hebben, telen, gebruiken en aankopen van MC van een goed geregeld wettelijk kader te voorzien. Dit is vandaag een hoogdringende eis van vele MC-gebruikers waar de Belgische volksvertegenwoordiger, vreemd genoeg en in weerwil van overtuigend wetenschappelijk bewijs dat MC werkt[2], nog steeds doof voor blijft.

In een inmiddels goedgekeurd wetsvoorstel[3] dat de oprichting van een Cannabisbureau regelt, lezen we:

Het wordt op deze wijze mogelijk gemaakt voor het FAGG[4] om in België de teelt van cannabis te organiseren, zonder evenwel de markt reeds te liberaliseren voor het gebruik van cannabis als medicijn of met het oog op medicinale doeleinden.

Met andere woorden, hoe en wanneer de distributie van MC naar de patiënt zal geschieden regelt dit wetsvoorstel niet. Ook de mogelijkheid van eigenteelt blijft onaangeroerd. In tijden dat de volksvertegenwoordiger (bij de kwestie MC) zich eerder als bedrijfsvertegenwoordiger gedraagt en ‘en passant’ het volk (de MC gebruiker) aan haar lot over laat, moeten we blij zijn dat de Pano-reportage de medicinale cannabisgebruikers, althans heel even, spreekrecht gaf!

De auteur van dit artikel schreef het boek ‘Medicinale cannabis. Meer dan een medische kwestie.’ Het verscheen eind oktober 2018 bij Garant (ISBN 9789044136364). Het telt 333 blz. en kost 35 euro.

Bronnen:

[1] https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/pano/2019/pano-s2019a5/

[2] https://www.nap.edu/catalog/24625/the-health-effects-of-cannabis-and-cannabinoids-the-current-state

[3] http://www.dekamer.be/FLWB/PDF/54/3530/54K3530001.pdf

[4] Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten.