96 is hij ondertussen. Hoewel zijn lichaam de sporen van de jaren vertoont, weet zijn geest niet van ophouden. Manolis Glezos is een fenomeen. Bij de meesten bekend als een van de twee tieners die samen met zijn kornuit Lakis Sandas in de nacht van 30 op 31 mei 1941 de swastikavlag van de Akropolis haalde. Maar nadien heeft hij niet stil gezeten.

Na de oorlog werkte hij als journalist en was hij politiek erg actief, onder meer als lid van de KKE, de Griekse communistische partij. Die partij was een paar keer buiten de wet gesteld, en Glezos is zelfs tot een gevangenisstraf van 5 jaar veroordeeld omdat hij lid was van de partij. Griekenland doet dat wel vaker: zijn vrijheidsstrijders van de vrijheid beroven.

Glezos heeft de Internationale Vredesprijs Lenin gewonnen in 1962 en de Sovjetunie heeft een postzegel met zijn afbeelding uitgegeven. Charles De Gaulle noemde hem ooit de “eerste partizaan van Europa”.

Waarom dan de titel van dit stuk “de laatste partizaan”? Omdat er een documentaire over Glezos is gemaakt die dezer dagen onder deze titel in de Griekse bioscopen te zien is. Er is al veel geschreven over het leven van Manolis Glezos en er zijn ook heel wat andere documentaires gemaakt.

De man heeft de laatste jaren in bepaalde delen van de media bijna een heiligenstatuut gekregen en de documenten zijn dan ook vaker bijna een hagiografie dan wat anders. Glezos zelf is er niet te veel mee bezig hoe hij wordt voorgesteld, maar zelf vertelt hij niet zo vaak over zijn meest bekende verzetsdaad.

De in het buitenland geboren Griek Andreas Hadjipateras – opgegroeid in Londen, filmregie gestudeerd aan de universiteit van New York – kende Glezos eigenlijk niet, maar zag hem voor het eerst in 1994, toen hij zich kandidaat stelde als Europees Parlementslid voor de SYRIZA partij, toen op zijn 91ste. Hij raakte zonder problemen verkozen. Wat bewoog een man van 91 er toe om dat te doen? Zo is de documentaire ontstaan.

De film volgt Glezos in Straatsburg, gaat met hem mee naar Italië waar de partizanen worden herdacht, en naar het geboortedorp van Glezos, op het eiland Paros.

Glezos was zeer gerespecteerd binnen SYRIZA. Hij heeft een indrukwekkende studie gemaakt van de materiële schade die de Duitse nazibezetting aan Griekenland heeft toegebracht. Onlangs nog liet de Griekse overheid weten dat die oorlogsschuld van Duitsland zal worden geëist (iets wat volgens Tsipras niet mogelijk was zolang Griekenland nog aan het noodinfuus hing). Die eisen zijn gebaseerd op het werk van Glezos, maar of Griekenland ooit een cent aan schadevergoeding zal zien, is een andere vraag. 

Manolis Glezos is ondertussen al lang geen Europarlementslid meer. Hij diende zijn ontslag in op 15 juni 2015, toen hij vond dat Tsipras compleet de verkeerde kant aan het uitgaan was in zijn onderhandelingen met de leenheren. Op 8 juli 2015 stapte hij op. Het is niet duidelijk of hij met Tsipras nog on speaking terms is, maar ik vermoed van niet. Sindsdien heeft Glezos de kant van de partij LAE (Laiki Enosi) van Panagiotis Lafazanis gekozen.

96. Trouw aan zijn ideeën. Beetje een dwarskop, maar tegelijk ook speels. En heel helder van geest. Manolis Glezos is een fenomeen. De documentaire een aanrader.

Deze recensie werd overgenomen van de blog van Bruno Tersago. Website van de documentaire The Last Partisan. Trailer van de documentaire (Grieks met Engelse ondertitels):