10 jaar Lehman Brothers

10 jaar Lehman Brothers

Tien jaar geleden ging Lehman Brothers overkop. Het was het begin van een financieel-economische crisis die 10 jaar na datum nog steeds nazindert. Wie betaalde het gelag voor dit debacle? Juist ja, wij, de 99%. De burger.

dinsdag 18 september 2018 08:46
Spread the love

De bestuurders en elite, die leven gezapig voort. En dat in toegenomen weelde en welvaart, lachend in het vuistje. De rest moet het alleen zien te rooien met alsmaar kleiner wordende pensioentjes, drukkende zorg- en woonkosten en stagnerende lonen, die niet langer evenredig stijgen met onze productiviteit.

De politieke kaste van toen draagt een verpletterende verantwoordelijkheid. Toch ontliepen ze deze. Toch bleek hun toekomst veilig. Leterme, hier toen als premier, vandaag tot voor kort secretaris-generaal van Idea; Juncker toen als voorzitter van de Eurogroep, vandaag voorzitter van de Europese Commissie; Barosso, toen als voorzitter van de Europese Commissie, vandaag draaideurpoliticus eerste klas bij Goldman Sachs.

Tenenkrullend

De rijkste 1% is er de afgelopen 10 jaar pakken op vooruit gegaan. De kloof tussen arm en rijk groeit. De kloof tussen buitenproportioneel rijk en arm loopt de spuigaten uit. De rijkste één procent van de wereldbevolking zag in 2017 82% van de nieuw gecreëerde rijkdom naar zich gaan, klaagde Oxfam begin 2018 aan in een rapport. De armste 50% gaat er niet op vooruit.

Jeff Bezos en consorten worden met het jaar rijker. Kapitaal concentreert zich hoe langer hoe meer bij een selecte, minuscule, haast mysterieuze toplaag.

Ik vind dat een zeer gevaarlijke evolutie

En de bankiers, die bonussen rustig voort. Onverantwoord voort zelfs. Als je Joris Luyendijks boek ‘Dit kan toch niet waar zijn?’ leest, dan is de ontluisterende conclusie dat ze hun les nog niet hebben geleerd.

De crisis hield dan ook wereldwijd lelijk huis. In Groot-Brittannië moeten ouders verschillende jobs combineren om hun kinderen op z’n minst naar een degelijke school te sturen, in Berlijn heb je het fenomeen van ‘Pfandsammler‘, mensen die bijverdienen door lege glazen flesjes te verzamelen voor wat statiegeld en in de VS slinkt de middenklasse met de dag en zwelt de armoede aan (met haat, onverdraagzaamheid en #MakeAmericaGreatAgain tot gevolg).

Het onzichtbare ‘precariaat’ (Guy Standing) werd gedwongen in ‘lousy’ jobs (David Graeber) waar ze binnenkort zware concurrentie krijgen van hun digitale, algoritmische en/of gerobotiseerde collega.

Het ergste van dit alles, is dat het de burgers zijn geweest die de banken uit de penarie hebben gehaald. Niet de banken zelf, niet de overheden, niet de grootbedrijven. Banken zijn niet genationaliseerd, maar ‘gered’, en vooral gered van zichzelf.

Deze aanpak is een teken aan de wand. Dit systeem is ronduit gevaarlijk gebleken voor mens en planeet. We botsen op de limieten en mogelijkheden van dit systeem. Dus, nee Fukuyama, de ‘geschiedenis loopt dus niet op zijn einde’ en nee, Tatcher, er zijn wel degelijk wat alternatieven.

Maar welke dan?

Een samenleving waar de marktlogica niet als een ijzeren wet wordt beschouwd, waar megalomane multinationals niet profiteren van goedkope arbeidskrachten en waar zij een eerlijke fiscale bijdrage leveren. Het moet maar eens gedaan zijn met dat potverteren op de kap van overheid, mens en planeet. Want de schade die zij hebben berokkend, enkel voor de aandeelhouders met het oog op pure winstmaximalisatie (corporate governance), zullen we nog generaties lang moeten uitzweten.

Doen de ‘belangrijke’ en ‘populaire’ politici hier iets tegen? Neen. Als je enkel afgaat op twitter, dan staan ze met hun broek op de enkels. Daadkrachtig beleid: 0/10. Tweedracht zaaien: 10/10. De afgelopen jaren werd het een politieke sport om liefst zoveel mogelijk mensen op te zetten tegen zoveel mogelijk andere mensen.

Praten we nog mét elkaar? Nee, we roepen tegen elkaar. Elkeen in zijn of haar loopgraaf van het eigen gelijk. In de plaats van met getrokken messen tegenover elkaar te staan, kunnen we beter ons gezamenlijk vizier richten op zij die ons écht schade hebben berokkend. Hoog tijd om multinationals en bankiers ter verantwoordelijkheid te roepen.

take down
the paywall
steun ons nu!