Arbeidsdeal van de regering-Michel slecht nieuws voor werkzoekenden én voor werknemers

Uitkeringen verlagen, brugpensioen verder afbouwen en de barema's van oudere werknemers aanpakken. De arbeidsdeal van de regering-Michel lijkt wel een wenslijst van de werkgeversorganisaties. En dat allemaal omdat er 'maar' 490.000 werklozen zijn.

dinsdag 24 juli 2018 15:52
Spread the love

In mei waren er 490.318 werkzoekenden. Daartegenover staan ‘slechts’ 135.000 openstaande vacatures. Bovendien zijn er in 2018 in Vlaanderen alleen al 34.000 meer werkzoekenden dan bij de vorige economische pieken van 2001 en 2008. Dat bleek eerder deze maand nog uit een intern document van de VDAB.

Toch gaat het in regeringskringen al maanden enkel nog over ‘krapte op de arbeidsmarkt’. De voorbije nacht sloot de regering-Michel een arbeidsdeal. Uit de lijst van 28 maatregelen blijkt dat al die heisa over krapte vooral moest dienen om de aanpak van werkzoekenden strenger te maken en om in één tijd nog een aantal maatregelen te nemen die populair zijn in werkgeverskringen.

Zo zullen uitkeringen – nadat ze gedurende de eerste zes maanden iets verhoogd worden – sneller dalen. De maatregel heet budgetneutraal te zijn. Wat aan de langdurig werklozen afgenomen wordt, zou bij de andere groep terechtkomen. Maar de uitkeringen voor langdurig werklozen liggen nu al 10 procent (voor alleenstaanden) en tot 30 procent (voor samenwonenden) onder de Europese armoedegrens, zo rekende armoedespecialist Ides Nicaise deze week nog voor.

De absolute ondergrens zou niet dalen – zo belooft minister van Werk Kris Peeters toch -, maar werkzoekenden gaan dus wel sneller die ondergrens bereiken en dus diep onder de armoedegrens zakken.

Meer armoede

Volgens de cijfers van Eurostat moet nu al de helft van de werkzoekenden rondkomen met een inkomen dat onder de armoederisicogrens ligt. Voor kinderen die opgroeien in een gezin waarin alle volwassenen werkloos zijn bedraagt het armoederisico maar liefst 86 procent. Die cijfers zullen ongetwijfeld stijgen de komende jaren.

De logica van de regering is dat mensen pas bereid zullen zijn te werken als ze honger en kou lijden. Ernstige onderzoekers spreken dat buikgevoel tegen. Ides Nicaise: “Volgens ons jongste onderzoek op Europese schaal zou je bij een halvering van de uitkeringen de tewerkstellingskans van kansarme werkzoekenden hooguit met een half procent kunnen verhogen. Dat komt omdat de financiële druk hen wel harder doet zoeken, maar hen niet meer kansen biedt. En de “gelukkigen” die dan toch een job vinden, snoepen hem vaak af van een andere werkzoekende.”

In de arbeidsdeal duikt ook het plan om langdurig werkzoekenden verplichte gemeenschapsdienst te laten uitvoeren opnieuw op. Ook hier wijst eerder onderzoek op nefaste gevolgen voor (vooral) laaggeschoolde werkzoekenden. In landen waar het systeem van bestaat wordt vastgesteld dat gemeenschapsdienst geen mensen aan een job helpt, maar dat het wel laaggeschoolde reguliere jobs verdringt. Betaalde jobs zullen voortaan kunnen uitgevoerd worden door onbetaalde langdurig werklozen.

De regering opent ook nog eens de aanval op de barema’s. Dat zijn de loonsverhogingen die mensen krijgen naarmate ze langer een job uitoefenen. “De minister van werk, zal samen met de sociale partners een precieze agenda vastleggen voor de lopende hervorming van de lonen, die niet langer aan leeftijd maar aan competentie en productiviteit moeten worden gekoppeld”, zo staat het in de officiële versie van de arbeidsdeal.

In de zogenaamde landingsbanen wordt ook gesnoeid. Nu konden bepaalde werknemers nog vanaf 55 tijdskrediet nemen om de laatste jaren van hun loopbaan te verlichten. Die grens wordt nu voor alle werknemers opgetrokken tot 60 jaar.

Brugpensioen (of SWT zoals dat nu heet) vanaf 55 bij bedrijven die herstructureren zoals onlangs nog bij Carrefour is vanaf 2019 ook niet langer mogelijk. Dan wordt de minimumleeftijd opgetrokken tot 59. Een jaar later zelfs tot 60 jaar.

De regering wil bij knelpuntberoepen ook onderzoeken of het aantal overuren dat recht geeft op belastingverminderingen kan verhoogd worden van 130 tot 184 uur per jaar. De tekst legt niet uit hoe deze maatregel werkzoekenden aan een job moet helpen.

Al die maatregelen samen moeten een half miljard opbrengen. Zo wordt meteen een groot deel van het gat in de begroting gevuld. Ter vergelijking: bij fiscale fraudeurs wil de regering 150 miljoen zoeken.

‘Onrechtvaardig’

Het ACV is hard voor de arbeidsdeal en de bijhorende begroting. “De regering wilde met de arbeidsdeal meer mensen aan het werk helpen. Dat had een positief verhaal kunnen worden. Maar finaal draait het weer uit op een nieuwe ronde zware inleveringen voor wie zich elke dag keihard inzet, op het werk of in de zoektocht ernaar. Deze regering sloeg een budgettaire krater ondanks de door haar opgelegde miljardenbesparingen bij gewone mensen. Nu wil men om Europees budgettair mededogen te claimen nogmaals hard besparen bij werkenden en werkzoekenden. De meer begoeden worden opnieuw ontzien. Deze regering is en blijft sociaal en fiscaal onrechtvaardig”, klinkt het.

ABVV-voorzitter Robert Vertenueil heeft het op Twitter over de VBO-deal (naar de grootste werkgeversorganisatie van het land). Volgens hem zijn de maatregelen om de begroting op koers te houden lucht. Het enige tastbare zijn de aanvallen op de meest kwetsbaren, klinkt het.

“Deze repressieve aanpak is een gemiste kans om werk te maken van echte jobs voor iedereen”, reageert het ABVV verder nog in een persbericht.

De liberale vakbond ziet in het akkoord vooral een poging om ondanks het magere begrotingswerk toch op een goed blaadje te komen bij de Europese Commissie. “Dergelijke deal is tekenend voor een zwak budgettair beleid dat eerder dient om Europa te paaien dan wel om de eigen burgers sociaal te verzorgen.”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!