Het Center for Persuasive Communication (UGent) heeft op vraag van Greenpeace onafhankelijk onderzoek gedaan naar de wijze waarop voorverpakte vleeswaren specifiek naar jonge kinderen worden gepromoot. De onderzoekers vonden in totaal 12 merken van charcuterie in Belgische supermarkten die zich met hun verpakking en productdesign rechtstreeks naar kinderen richten.

Wie inzoomt op de marketing van zulke producten, stelt vast dat bekende trucs worden gebruikt om kinderen te verleiden: een speciale vorm of uniek uitzicht van de charcuterie, felle kleuren, voedingsclaims en promotie door kinderidolen. Verpakkingen van kindercharcuterie stralen vrolijkheid, plezier en geluk uit. Eerder onderzoek toont bovendien aan dat de positionering in de winkels – op ooghoogte van kinderen – jengelgedrag van kinderen in de hand kan werken.

“De verpakkingen die zich specifiek richten op jonge kinderen beelden vaak populaire figuurtjes af of bevatten elementen waaruit blijkt dat kinderen tot de doelgroep behoren. Bovendien worden deze producten vaak op ooghoogte van kinderen geplaatst in de winkel. De overtuigingskracht hiervan is in voorgaand onderzoek reeds aangetoond. Daarom pleiten we voor omzichtigheid in het gebruik van zulke promotionele technieken”, verklaren Liselot Hudders en Dieneke van de Sompel, docenten marketingcommunicatie en consumentenpsychologie aan het Center for Persuasive Communication van de Gentse Universiteit.

Impact op klimaat

Deze marketing heeft indirect ook een impact op onze planeet die niet genegeerd kan worden. “Om de klimaatverandering tegen te gaan, moeten we met z’n allen de helft minder vlees eten tegen 2050. Daarom is het heel belangrijk dat kinderen andere eetpatronen aangeleerd krijgen en niet langer aangezet worden tot het consumeren van bewerkt vlees met behulp van deze marketingtechnieken”, zegt Sébastien Snoeck, expert vlees en veeteelt bij Greenpeace België.

Greenpeace voert campagne voor minder en beter vlees, want ons dieet heeft niet alleen gevolgen voor onze gezondheid, maar ook voor het klimaat, het water en de bossen. De milieuorganisatie roept bedrijven op om mee te werken aan de overgang naar een voeding die voorrang geeft aan gezonde plantaardige producten en ecologisch gekweekt vlees en is daarom zeer blij dat charcuterie met De Smurfen (Aubel) sinds kort niet meer verkocht wordt.

Kinderen zijn onvoldoende reclamewijs

Test-Aankoop betreurt dat de verpakking van ongezonde producten niet meer aan banden wordt gelegd. “Wanneer kinderen als doelgroep geviseerd worden, zouden marketeers beter op hun tellen moeten passen. Populaire figuurtjes op de verpakking van ongezonde voedingswaren, zoals bewerkt vlees, is een erg bedenkelijke praktijk”, zegt Simon November, woordvoerder van Test-Aankoop.  

Kinderen zijn veel gevoeliger voor reclametactieken dan volwassenen, omdat hun reclamewijsheid nog onvoldoende is ontwikkeld. De onderzoekers van het rapport wijzen dan ook op het belang om kinderen op een transparante en ethische manier te benaderen, en niet rechtstreeks aan te zetten tot zeur- of koopgedrag.  

Minder maar beter vlees

Ook het Vlaamse Instituut Gezond Leven vraagt de overheid om kinderen beter te beschermen tegen reclame voor ongezonde voeding. Bewerkt vlees staat buiten de voedingsdriehoek van het Instituut, in de rode restgroep met producten rijk aan suiker, vet of zout. Het is met andere woorden niet nodig voor een evenwichtige voeding en kan bij overconsumptie de gezondheid schaden. Dit geldt nog meer voor kinderen, die andere voedingsbehoeften hebben dan volwassenen.

“Reclame voor ongezonde voeding doet kinderen zin krijgen in deze producten. Ze zeuren vervolgens bij hun ouders om de producten te kopen. Bovendien geloven kinderen dat een voedingsproduct met daarop hun favoriete tekenfilmfiguur ook echt lekkerder smaakt”, zegt Loes Neven, senior stafmedewerker van Gezond Leven.