Opinie - Hadewijch Vandenheede

Voetbal versus migratie 1-0

Als er één onderwerp is, naast voetbal, dat onze huis- en andere kamers dezer dagen beroert, is het migratie. Het migratiedebat en gesprekken over de Rode Duivels hebben met elkaar gemeen dat ze vaak sterk gepolariseerd zijn. Na de ene (oefen)match worden de Rode Duivels verguisd, na de andere worden ze wereldkampioen. Toch is er ook één groot verschil: waar de Rode Duivels verenigen, heerst er heel wat verdeeldheid over het thema migratie.

donderdag 21 juni 2018 16:33
Spread the love

Tot nog toe heb ik me er altijd van weerhouden om me in dit publieke debat en mijnenveld te mengen. Meer nog: ook tijdens gesprekken met familieleden en vrienden zwijg ik …

Waarom? Omdat ik als academica altijd op zoek ben naar argumenten gestaafd met cijfers, omdat ik vind dat iedereen het recht heeft op een eigen mening en ik me niet genoodzaakt voel daar tegenin te gaan, omdat mijn expertise vooral de relatie tussen migratie en gezondheid betreft, omdat … Echter: de laatste jaren en maanden is de polarisatie dusdanig toegenomen. Van een maatschappelijk debat is al lang geen sprake meer. Uiteenlopende meningen – noem ze links en rechts, zoals je wil – staan lijnrecht tegenover elkaar. Links is decennialang blind gebleven voor mogelijke samenlevingsproblemen m.b.t. migratie; rechts schrijft vaak gratuit samenlevingsproblemen zoals criminaliteit aan migratie toe. Migratie als thema wordt gebruikt als middel voor makkelijk electoraal gewin, kijken we maar naar president Trump. Vandaag nog tweette hij dat het scheiden van ouders en kinderen aan de grens met Mexico de schuld is van de Democraten. Daarbij ontbreekt elk gevoel voor nuance en is er ook een gebrek aan menselijkheid. En dat laatste – het gebrek aan menselijkheid en mededogen – zorgt ervoor dat zwijgen voor mij niet langer een optie is …

Ik zou heel graag willen pleiten voor een écht maatschappelijk debat, waarbij de verschillende partijen in alle openheid naar elkaar luisteren en waarbij argumenten op correct cijfermateriaal gebaseerd zijn. Een debat met aandacht voor de angsten en verzuchtingen van verschillende lagen van de bevolking want, zeker in een stedelijke context, is de impact van migratie vaak duidelijk zichtbaar en voelbaar en kan deze als bedreigend worden ervaren. (Toch wordt de omvang van migratie en zeker die van de recente vluchtelingenstromen vaak duchtig overschat.) Een debat met mededogen voor zowel de huidige inwoners als nieuwkomers … Het recente gebakkelei over mensen aan de grenzen tegenhouden (Fort Europa & Fort Amerika) en het scheiden van jonge ouders van hun kinderen is westerse landen onwaardig. Het zou goed zijn daarbij voor ogen te houden dat, wat hun beweegredenen voor migratie ook mogen zijn, mensen nooit zo maar hun have en goed achterlaten en met hun hele hebben en houden ergens anders een nieuwe thuis zoeken. Het zou goed zijn om in dat debat zowel de context van het thuisland mee te nemen als na te denken over hoe we samenleven in Europa en Amerika met zijn allen mogelijk kunnen maken. Want wat als een paal boven water staat, is dat het huidige beleid het trauma van diverse groepen nieuwkomers alleen maar groter maakt …

Kortom: dit is een pleidooi voor een uitgebreide analyse van migratie in al zijn facetten; een beetje zoals bij voetbal waarbij alle aspecten van het spel nauwkeurig geanalyseerd worden. Maar bovenal is dit ook een pleidooi voor menselijkheid. Vaak hebben migranten al een hele weg afgelegd vooraleer ze Europa/Amerika bereiken. Het zou goed zijn om hen te kunnen laten voelen dat hun reis ten einde is en niet langer te zeggen: bon voyage, maar: welkom thuis!

Hadewijch Vandenheede (Professor Sociologie, VUB)

take down
the paywall
steun ons nu!