In ons land werken 200.000 mensen als poetsvrouw of -man. Daarbij gaat het niet alleen om mensen die privéhuizen, scholen of ziekenhuizen schoonhouden. Dat zijn misschien de meest zichtbare werknemers uit de sector, maar er zijn ook tienduizenden mensen die vliegtuigen, treinen en metro’s schoonmaken of die fabrieken en slachthuizen na een werkdag weer gebruiksklaar maken.

Bij hen komen rug- en nekpijn heel frequent voor. “We werken met hogedrukreinigers tot wel 2.500 bar. Dat is niet alleen enorm rugbelastend, maar ook gevaarlijk,” zegt Douglas, industrieel schoonmaker.

Dat gevaar blijkt ook uit de cijfers. 38 procent van de respondenten heeft al een arbeidsongeval meegemaakt. In 42 procent van de gevallen was de schoonma(a)k(st)ers meer dan een maand arbeidsongeschikt.

In bepaalde sectoren zoals op luchthavens is de werkdruk dan weer heel hoog. “Wij moeten elk vliegtuig in een recordtempo schoonmaken. Op papier moet elk type vliegtuig schoongemaakt worden met een bepaald aantal personen, maar in realiteit zijn we nooit met voldoende personeel,” zegt Samira, schoonmaakster in Zaventem.

Volgens het ACV moet schoonmaken dan ook als een zwaar beroep erkend worden. “Alle schoonmaakberoepen zijn fysiek zwaar,” zegt Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten. “Daarnaast gaan er heel wat gezondheidsrisico’s gepaard met het beroep. Niet alleen ons onderzoek toont dit aan, uit een recente studie van VUB-sociologe Laura Van den Borre blijkt dat schoonmakers  vaker sterven aan longzieken. Wij zijn dan ook erg verbaasd dat het schoonmaakberoep niet werd erkend als zwaar beroep in de openbare sector. Wij hopen dat de ogen van de politici nu open gaan: schoonmaken kan je niet volhouden tot je 67^ste.”

Zelf geven de bevraagde werknemers aan dat ze zich tot 57,6 jaar in staat voelen om hun huidige job uit te oefenen. Naast een erkenning als zwaar beroep vindt het ACV dat er ook andere maatregelen moeten komen. “Wij zijn voorstander van een 4-dagenweek voor oudere werknemers zonder verlies van inkomen en een uitbreiding van het tijdskrediet, zonder negatieve gevolgen voor het pensioen”, aldus Pia Stalpaert.

ACV Voeding en Diensten deed het onderzoek naar aanleiding van de Dag van de Schoonmaak. Op die dag worden elk jaar de poetsvrouwen en -mannen in de schijnwerpers gezet. Vorig jaar maakte het ACV naar aanleiding van deze dag bekend dat uit een onderzoek bij 50.000 werkneemsters bleek dat bijna een op de drie schoonmaaksters en gezinshelpsters ooit het slachtoffer werd van seksueel geweld.