Analyse -

Haal CBD-olie uit de juridische schemerzone

Het gebruik en de productie van medicinale cannabisolie (CBD-olie) is wettelijk nauwelijks geregeld in ons land. Het zorgt ervoor dat producenten en patiënten in een juridische schemerzone moeten opereren. Patrick Dewals legt uit tot wat voor toestanden dit leidt, en waarom een wettelijk kader zo lang op zich laat wachten.

maandag 23 april 2018 11:03
Spread the love

Louis Everaerts is een geboren en getogen Antwerpenaar. Tweeëntwintig jaar lang werkte hij aan te dokken. Een tijd van veel, en hard labeur dat ontegensprekelijk sporen op de Antwerpenaar zijn lichaam naliet. De opgelopen scoliose, verkromming van de rug, en het schoudergordelsyndroom1, nekte de kranige man uiteindelijk en transformeerden Louis in 1996, na veel bureaucratisch geharrewar, in een invalide.

Als jongeling blowde hij al eens een joint om te ontspannen, voor de leut zeg maar. Maar tijdens de geleidelijke aftakeling van zijn lichaam ervoer Louis de heilzame effecten van het cannabisgebruik. Het schots en scheve lichaam bleef haar silhouet behouden, maar die verdomde pijn werd draaglijker.

De invaliditeit verhinderde de ex-dokwerker zijn armen boven de schouders te heffen, maar de handen uit de mouwen steken kon Louis nog altijd. Hij werd geïntrigeerd door de medicinale eigenschappen van de cannabisplant en begon in het verlengde ervan met het telen van cannabis. De Antwerpenaar bouwde een jarenlange ervaring met medicinaal cannabisonderzoek en -gebruik op. Hij wou die kennis niet voor zich houden, maar met anderen delen om hen te helpen.

Na een lange tijd op een informele manier met zijn uit de hand gelopen hobby in de weer te zijn, besloot hij een Medicinale Cannabis Social Club (MCSC), in het Antwerpse, op te starten. De MCSC was geen lang leven beschoren. Na enkele jaren sloot ze haar deuren omdat ze in een donkergrijze justitionele schemerzone moest opereren. Drie jaar geleden gooide Louis het over een andere boeg. Hij startte een internetwinkeltje, Hemp Drop, waarlangs hij CBD2-olie aan zijn cliënteel verkocht.

Het winkeltje werkte op een legale manier. Louis had een BTW nummer, hij liet de olie voor verkoop door een laboratorium analyseren, hij verkocht zijn product met facturen en betaalde belastingen op zijn omzet. Geen vuiltje aan de lucht, dacht Louis, tot de volgende inval… Ditmaal één van het FAVV of Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen. De opdringerige ambtenaren aan de deur eisten toegang tot de woning. Ze zeiden “we zijn hier om de koffie en de thee te controleren”.

De ex-dokwerker en zijn echtgenote begrepen op dat moment niet wat de dames wilden, maar gezien ze geldige badges hadden, lieten ze hen binnen. Blijkbaar had Louis op de formele inschrijvingsformulieren voor de aanvraag van Hemp Drop, toentertijd ergens op een zoveelste bureaucratische ondervraag geantwoord, dat hij in de toekomst misschien in thee zou gaan handelen. Een weinig betekenishebbend antwoord bracht het FAVV aan zijn deur. En op grond van een toch wel dubieuze aanleiding wringt de ambtenarij zich binnen in de domicilie van Louis.

Bij het doorzoeken van het Hemp Drop bureel, op de eerste verdieping van het gezinshuis, vond men vanzelfsprekend geen koffie of thee. Wel permitteerden de dames van het FAVV zich om de koelkast te openen waarin een hoeveelheid CBD-extract lag. Dit CBD extract lengde Louis aan met olijfolie en verkoopt hij via zijn shop. Na de inval verzegelden ze de koelkast, enkele weken later nam de politie het extract in beslag en de procureur beval Louis om zijn online shop te sluiten.

Vijf maanden later stevent de onlinewinkel wellicht een faillissement tegemoet. De hele zaak frustreert Louis enorm. Door de tussenkomst ziet hij niet alleen zijn zaak verloren gaan, maar tegelijkertijd weet de goedhartige man dat er honderden mensen zonder CBD-olie komen te zitten. Zoals Dewereldmorgen eerder berichtte is Sofie Voncken, een negenjarige epilepsiepatiënte, één van hen3.

Waar de gerechtelijke wegen Louis van hier nog naartoe zullen leiden is vooralsnog koffiedik kijken. Volgens eigen zeggen riskeert hij een boete tussen de 200 en 40.000 euro. Meer nog dan het onfortuinlijke avontuur van Louis schuilt in dit verhaal een maatschappelijke vraag die ons allen aangaat. Hoe kan het dat de Belgische overheid er niet in slaagt om het verhandelen van CBD olie wettelijk te regelen? Mocht dit gebeuren dan hoeven de Louis’ van deze wereld geen FAVV, en/of andere, invallen meer te vrezen.

De nationale krakkemikkige toestand is enigszins de weerspiegeling van de internationale bureaucratische ongesteldheid waarmee de regulering van medicinale cannabis of, in bovengenoemd voorbeeld CBD, moet afrekenen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) is hierbij het leidend voorbeeld om in een fiasco terecht te komen. Hieronder komen we er kort op terug. Daarnaast heeft ieder land natuurlijk de verantwoordelijkheid om haar bevolking van de hoogst mogelijke fysische en mentale gezondheidsstandaard te voorzien. Zo staat het in de Universele Verklaring van de Mensenrechten die de VN, de WGO is er een onderdeel van, en de participerende landen (waaronder België) goedkeurde. Laat ons daarom even kort op de communicatie over CBD door het WGO en haar werkingswijze inzoomen.

85 jaar zonder evaluatie

Op de website4van de WGO leest men, in een bericht van december 2017, dat er wel enig bewijs bestaat dat CBD bij epilepsie helpt. Maar gezien de huidige stand van zaken, raadt het WGO het medicinale gebruik van CBD niet aan. Dit bericht is opvallend minder enthousiast dan het rapport Cannabidiol (CBD) Pre-Review Report Agenda Item 5.2.5, het verslag van de meeting van het WGO expertencomité over CBD dat tussen 6 en 10 november van 2017 plaats vond. Deze meeting dateert dus van minstens drie weken vóór de eerder genoemde berichtgeving op de website van het WGO, en die men nota bene nog steeds op de website terugvindt.

In het verslag van de november meeting leest men dat CBD in klinische studies goed getolereerd wordt en veilig is. Daarnaast blijkt het een effectief middel bij de behandeling van epilepsie in verschillende klinische onderzoeken te zijn. Hetzelfde rapport weet dat er voorlopig nog geen geautoriseerde pure CBD producten bestaan, maar dat verschillende landen CBD producten ongesanctioneerd aan de bevolking aanbiedt. Tegelijkertijd, en in schril contrast met het decemberbericht, zou CBD volgens dit rapport mogelijks nog bij 17 andere medische indicaties (Alzheimer, Parkinson, MS, Huntington, pijn, psychose, enz) gunstige therapeutische effecten hebben.

Verwarrend? Inderdaad maar alleen wanneer u er vanuit gaat dat de VN, en de WGO, over een rimpelloos werkingsmechanisme beschikken en er alleen wetenschapstrouwe ambtenaren werken. Spijtig genoeg is dit niet de aard van de VN. Hier is niet de plaats om veel dieper op de scheve fundamenten van de VN in te gaan. Maar het hierna volgend voorbeeld zal u duidelijk maken dat aan de VN top politieke ideologieën boven wetenschappelijke bevindingen de teugels vieren.

Naar aanleiding van haar samenkomst Expert Committee on Drug Dependence te Geneve in november 2016 kreeg de Wereldgezondheidsorganisatie, een aanmanend rapport, Cannabis and Cannabis Resin Pre-Review Report6, toegestuurd van de hand van enkele professoren. In het voorwoord betuigt Michel Kazatchkine, professor in de geneeskunde, lid van de Global Commission on Drug Policy en voormalig uitvoerend directeur van het Globale Fonds ter Bestrijding van HIV, Tuberculose en Malaria: “In the eighty years since cannabis and cannabis resin were last reviewed by the Health Committee of the League of Nations in 1935, both the social context of cannabis use and the science of drug dependence have dramatically changed.” Later vervolgt hij met: “The current scheduling of cannabis is in marked divergence with the Convention’s principle that scheduling of substances should be based on a scientific assessment by WHO. In the absence of a recent assessment, the continued prohibition of cannabis appears completely illegitimate even though it may be legal.”

In het aanmanende rapport berispt een handvol professoren de WGO omdat ze al ruim 85 jaar cannabis en de fytocannabinoïden7 niet evalueerde. Dit is niet alleen ongelooflijk schokerend, maar het gevolg ervan is dat de kennis van het WGO betreffende de medische toepassingen van cannabis de huidige wetenschappelijke bevindingen niet weerspiegelen. Dit is in overtreding met haar eigen regels omdat deze stellen dat de bevindingen, en het classificeren van de substanties, van het WGO op de meest actuele wetenschappelijke bewijzen moet berusten. Is het niet vreemd dat de internationale organisatie waarvan we aannemen dat ze gedreven wordt door het behoud en verbetering van de volksgezondheid op mondiaal niveau zodanig van haar beleidsplan afwijkt?

In plaats van duidelijke richtlijnen te verstrekken, zorgt het WGO voor chaos. Een wanorde waarvan een groeiend aantal landen (Canada, Zwitserland, Australië, Nieuw-Zeeland,…) afstand nemen om CBD, maar ook medicinale cannabis in zijn geheel, voor haar bevolking aan te bieden. Andere beleidvoerders, zoals in eigen land mevrouw De Block8, buiten deze wanorde uit om te stellen dat CBD geen medische waarde heeft en er dus geen beleidsverandering moet komen.

Maar ook op Belgische bodem verspreidt de overheid tegenstrijdige berichten, al zal de minister dit misschien niet weten. Zij stelt namelijk dat CBD geen therapeutisch effect heeft maar via de website van het FAVV9 lezen we: “Cannabidiol kan een therapeutische werking hebben (onder meer afhankelijk van de concentratie) of kan zijn voorgesteld voor de behandeling van een ziekte.”

Verwarrend? Dat komt doordat medicinale cannabis, meer dan een medische kwestie is!



De auteur van dit artikel werkt op momenteel aan een boek met als werktitel Medicinale Cannabis, meer dan een medische kwestie! dat later dit jaar bij de uitgeverij Garant zal verschijnen.

Noten

1 https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=14473

2 CBD is een niet psychoactieve cannabinoïde die de cannabisplant bevat.

3 https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2018/04/18/gerecht-neemt-medicinale-cannabisolie-af-van-9-jarige-sofie-met-zware-epilepsie

4 http://www.who.int/features/qa/cannabidiol/en/

5 http://www.who.int/medicines/access/controlled-substances/5.2_CBD.pdf

6 http://fileserver.idpc.net/library/DrugScience%20Cannabis%20PreReviewReport%2038th%20WHO%20ECDD%2014%20-%2018%20Nov%202016.pdf

7 De typische elementen van de cannabisplant.

8 https://www.hln.be/nieuws/binnenland/politie-valt-binnen-bij-leverancier-cannabisolie-ouders-van-sofie-zijn-radeloos~a03582f0/

9 https://www.fagg-afmps.be/sites/default/files/downloads/faq_cannabis_nl.pdf

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!