Begin deze maand besliste president Trump al heffingen van 25 procent en 10 procent op te leggen op de invoer van staal en aluminium in de VS. Ondertussen zijn talrijke landen waarbij ook de EU (voorlopig) vrijgesteld van deze heffingen  maar China en Japan niet. Trump wil dat China maatregelen treft om het handelstekort met de VS met minstens 100 miljard te verminderen.

Gisteren kwamen op de heffingen op staal en aluminium nog eens voor 60 miljard heffingen bij op technologische goederen. Het gaat om goederen die vallen onder het ‘Made in China 2025‘-plan: onder andere ICT, elektronica, robots, producten uit lucht- en ruimtevaart. Trump vindt dat China meer dan de VS geprofiteerd heeft van toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Meer bepaald zegt hij te reageren tegen de verplichte overdracht van technologie van VS-bedrijven in China die werken in joint ventures. Volgens het Witte Huis kost dit de VS 30 miljard dollar per jaar.  De president noemt dit ‘diefstal’.

Gedurende 15 dagen krijgen VS bedrijven nu de tijd om te reageren vooraleer de definitieve lijst met de betrokken producten gepubliceerd wordt en de maatregelen ingaan. De minister van Handel krijgt verder de opdracht om beperkende maatregelen te onderzoeken tegen Chinese bedrijven die, ‘voor militaire doeleinden bruikbare’, technologie uit de VS verwerven. Ook bij de WTO zal een zaak aanhangig worden gemaakt tegen Chinese ‘discriminerende vergunningspraktijken’.

Reacties in China

China heeft al scherp gereageerd tegen de aangekondigde maatregelen. Het land zegt dat het zijn rechtmatige belangen zal beschermen. Volgens Beijing zal een handelsoorlog echter geen winnaars kennen. Concreet heeft China een lijst opgesteld met 128 producten in 7 categorieën waarvoor het op zijn beurt voor 3 miljard importheffingen zal op leggen: 15 procent heffingen op 120 producten zoals fruit, noten, wijn en buizen brengen 977 miljoen dollar op. Er word 25 procent geheven op varkensvlees en gerecycleerd aluminium .…

Analisten wijzen er ook op dat het Chinese handelsdeficit de helft kleiner uitvalt wanneer dit berekend wordt op de Chinese toegevoegde waarde: bv. wordt de iPhone nu voor 100 procent Chinees gerekend terwijl de Chinese toegevoegde waarde nauwelijks 10 procent bedraagt. Wetenschappelijke lectuur houdt staande dat 66% van de in de VS ingevoerde producten afkomstig zijn van dergelijke ‘global production networks‘.

Reacties in de VS

In de VS zelf heeft de US Chamber of Commerce al negatief gereageerd. DeSemiconductor Industry Association deelt Trumps doelstellingen, maar niet zijn middelen. Ook de National Retail Federation is uitgesproken negatief. DeAmerican Apparel & Footwear Association(AAFA) herinnert eraan dat 41 procent van de kleding, 72 procent van de schoenen en 84 procent reisartikelen (koffers e.d.) in China gemaakt worden. De AAFA herinnert er aan dat de VS al de hoogste heffingen leggen op verbruiksgoederen (bijv. 32 procent op kledij en 67 procent op schoenen). Met hogere heffingen straf je alleen de consumenten, aldus nog AAFA-topman Rick Helfenbein.

‘Tarieven opleggen is niet de juiste weg’ aldus de voormalige handelsmedewerker Cutler onder president Obama. ‘Een dergelijk unilaterale actie is niet verenigbaar met de WTO-regels en zal  verbruikers, werkers en bedrijven raken’ aldus nog Cutler. WTO dir.-gen. Azevedo vindt dat  ‘De destabilisatie van de handelsstromen de wereldeconomie zal in gevaar brengen, op een moment dat het economisch herstel, hoewel nog fragiel, steeds duidelijker wordt in de wereld’.

Prof. Paul Kennedy merkt op dat in de VS op één arbeider die in de vervaardiging van staal en aluminium werken er tien staan die werken in het gebruik van aluminium: dus voor één werker die tevreden is zullen er 10 andere ontevreden zijn omdat de kost voor hen zal stijgen. Kennedy vindt dus de voorgestelde maatregelen contraproductief.

Beurzen

Vanzelfsprekend hebben de Aziatische beurzen al negatief gereageerd op de mogelijks opdoemende handelsoorlog. Zowel op het vasteland als in Hongkong gingen de indexen met 3 procent naar beneden. In Japan daalde de Nikkei met 4,6%. De NASDAQ-index ging met 2,4 procent achteruit.

Bronnen: SCMP, FT, HLN, People’s Daily

Dit artikel is eerder gepubliceerd op Chinasquare.be.