Zij worden door Rusland opgeëist. Rusland vraagt hun uitlevering uit hoofde van deelname aan zogenaamde terroristische activiteiten. Zij zijn sedert jaren in België gevestigd. Beiden dienden een asielaanvraag in, waarover nog geen enkele beslissing tussenkwam. Zij werden nooit door de Belgische strafwet verontrust.
Alvorens naar België te komen, reisde de eerste via Turkije, waar hij gedurende enige tijd regelmatig werkte. De Russische autoriteiten doen gelden dat hij, op dat ogenblik, zou hebben deelgenomen aan terroristische activiteiten in Syrië. Er werd geen enkel concreet bewijs ter ondersteuning van het aanhoudingsmandaat – hieromtrent tegen hem uitgevaardigd – bezorgd.
De tweede stuurde sinds zijn aankomst in België wat geld naar zijn familie en, in het bijzonder, naar een neef. Deze neef wordt ervan verdacht dit geld gebruikt te hebben om zich vervolgens naar Syrië te begeven om te vechten.
Deze feiten rechtvaardigen deze twee uitleveringsaanvragen.
De situatie in de Republieken van de Noord-Kaukasus, in het bijzonder in Tsjetsjenië en Daghestan, is en blijft uiterst precair. De fundamentele rechten worden er dag na dag met de voeten getreden.
Talrijke verslagen, waaronder deze van Amnesty International, bevestigen het sinds meerdere jaren. Eén van de organen van de Raad van Europa, het CPT (Europees Comité voor de voorkoming van foltering en mensonwaardige of vernederende straffen of behandelingen), dat de macht heeft op alle plaatsen van vrijheidsberoving onderzoek te voeren en dat het enige orgaan is dat over zo’n macht beschikt, heeft talrijke missies uitgevoerd en zoveel verslagen opgesteld. Haar laatste verslag, het enige waarvan de Russische autoriteiten de publicatie toelieten, is vernietigend, in het bijzonder betreffende de toestand van het strafrecht inzake de strijd tegen het terrorisme1 (ernstige en zware gevarieerde psychologische en fysische mishandelingen, waaronder zeer talrijke gevallen van foltering met elektriciteit op alle gevoelige delen van het lichaam – degelijk vastgesteld vanuit forensisch standpunt, opsluitingen op illegale plaatsen, straffeloosheid en gebrek aan onderzoek in geval van klacht, enz.)
Toen het Hof van Beroep in Luik ertoe gebracht werd in beide dossiers te beslissen de twee Russische aanhoudingsmandaten met het oog op de uitlevering van betrokkenen uitvoerbaar te verklaren, herinnerde het Hof er in het bijzonder aan dat Rusland deel uitmaakte van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de werkelijkheid van de situatie in de Noord-Kaukasus werd geminimaliseerd, zelfs miskend. Erger nog, de rechters wilden geen rekening houden met de internationale verslagen daar zij in het Engels waren opgesteld.
Vervolgens beperkte het Hof van Cassatie zich tot het zeggen dat, betreffende het in detail onderzoeken van de situatie in de Noord-Kaukasus, het daar enkel feiten en niets dan feiten betreft (zij het zoveel drama’s), maar dat zij slechts het recht kent …
De beide dossiers bevinden zich thans op het bureau van Koen Geens, die moet beslissen al dan niet een ministeriel besluit op te stellen die hen respectievelijk naar Tsjetsjenië en Daghestan terugstuurt.
Kan hij de werkelijkheid van de politieke regimes, die er heersen, negeren? Kan hij de wijze waarop de fundamentele rechten er met de voeten getreden worden, negeren? Kan hij met zo omstreden autoriteiten samenwerken?
Kortom, kan hij doen wat men zijn collega Theo Francken zonder enige scrupules verwijt te doen?
Het dringt zich op deze uitleveringen te verhinderen. Wat de verweten feiten ook zijn, het dringt zich op deze jongeren niet te terug te sturen naar een plaats waar er een willekeur heerst, die zij destijds ontvlucht zijn om zich naar België te begeven.
Voor de verdediging van de twee betrokken jonge Russen,
hun advocaat
Marc Nève
