Op maandag 24 januari 2017 plaatste de Joods-Israëlische dichter Yehonatan Geffen een gedicht op zijn Instagram waarin hij eer betoont aan Ahed Tamimi (die op 30 januari, de eerste dag van haar proces voor de militaire rechtbank 17 jaar wordt).

Geffen is zeer bekend in Israël voor zijn poëzie en voor zijn kinderboeken. Hij neemt regelmatig politieke standpunten in. Eerder noemde hij eerste minister Netanyahu al een racist. Minister van Defensie Avigdor Lieberman eiste dat Geffen voortaan van de radio-omroep van het leger verbannen zou worden en drong er op aan dat alle media hetzelfde zouden doen. Dit is een eigen vrije vertaling van de Engelse vertaling van dat gedicht:

Een mooi 17-jarig meisje deed iets verschrikkelijks

En toen een fiere Israëlische officier

Weer eens haar huis binnenviel

Sloeg zij hem

Ze was daarin geboren en in die slag

Zaten 50 jaar bezetting en vernedering gebundeld

En op de dag dat het verhaal van de strijd wordt verteld

Zal jij, Ahed Tamimi,

Met de rode haren,

Zoals David die Goliath slaat,

Worden vermeld in dezelfde lijst

Als Jeanne d’Arc, Hannah Szenes en Anne Frank

De figuur van Jeanne d’Arc is voldoende bekend in Europa en Anne Frank is een symbool over heel de wereld van de afkeer voor de gruwel van de Holocaust. Hannah Szenes is minder bekend, maar toch is het vooral haar vermelding in deze lijst die de woede van minister Lieberman opwekte.

Wie was Hannah Szenes?

Hannah Szenes (1921-1944) was één van 37 Joodse valschermspringers uit het Brits Mandaatgebied Palestina die door het Britse leger boven Joegoslavia werden gedropt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hun opdracht was Hongaarse Joden te helpen om te ontsnappen aan de dood in de concentratiekampen van Auschwitz. Ze werd zelf echter snel gevat en geëxecuteerd.

Hannah Szenes werd geboren op 17 juli 1921 in Hongarije. Haar vader was journalist en theaterauteur, maar stierf in 1927 toen Hannah amper zes jaar oud was. Samen met haar broer ging zij naar een protestantse school die ook katholieke en Joodse kinderen aanvaardde. Haar moeder moest daarvoor wel het drievoud van het normale schoolgeld betalen. Szenes werd lid van een Hongaarse zionistische studentenbeweging.

In 1939 emigreerde ze naar Brits mandaatgebied Palestina, waar ze in 1941 lid werd van de Haganah, de voorloper van het latere Israëlische leger, die zeer actief betrokken was bij de uitdrijving van de Palestijnse bevolking uit het huidige Israël. In 1943 vervoegde ze de vrouwelijke brigade van de Britse luchtmacht, waarna ze haar opleiding tot paracommando volgde in Egypte.

Op 14 maart 1944 werd ze in Joegoslavië gedropt met twee mannen. Aan de grens met Hongarije werd ze opgepakt met haar Britse radiozender. Ze werd drie dagen naakt vastgebonden, waarbij haar tanden werden uitgeslagen. Ze weigerde echter de code van de zender te geven en gaf geen enkele naam van haar kompanen. Ook toen de Duitsers haar echte naam wisten en dreigden haar moeder in Hongarije te vermoorden, weigerde ze elke medewerking. Op 7 november 1944 werd ze geëxecuteerd.

Szenes was dichteres en theaterauteur zoals haar vader in het Hongaars en het Hebreeuws. Meerdere van haar gedichten werden op muziek gezet en gezongen door bekende zangers.

Vergelijking met historische figuren

Het is niet zozeer de vergelijking met Anne Frank die minister Lieberman zo woedend maakte, maar de vergelijking met deze Hanna Szenes. Ook minister van cultuur en sport Miri Regev reageerde zeer verbolgen op deze vergelijking.

Opperrechter Avichai Mandelbilt gaf na de uitlatingen van beide ministers een verklaring uit die typeert hoe het Israëlisch gerecht balanceert tussen de democratische beginselen van de rechtstaat en de verdediging van de bezetting van Palestina en de apartheid in Israël. In zijn juridische opinie stelt hij dat het niet aan ministers van een regering is, maar aan “de wettelijke autoriteiten om de inhoud te bepalen van de uitzendingen van het radiostation (van het leger)”.

Aan die juridische opinie voegde hij echter een politieke commentaar toe: “De hierboven vermelde opinie (van de rechter) mag op geen enkele wijze worden gezien als een legitimering van de inhoud van de schandelijke verklaringen (van dichter Geffen) die werden gemaakt.” 

Ahed Tamimi, een pr-ramp voor Israël

Het ziet er meer en meer naar uit dat Israël met de beslissing om Ahed Tamimi te arresteren en voor de militaire rechtbank te brengen zich symbolisch in de voet heeft geschoten. De Israëlische regering heeft de zaak zelf zo opgezweept dat ze het voor de eigen publieke opinie niet meer kan maken om terug te krabbelen en Tamimi vrij te laten.

Bovendien, afgaande op de geschiedenis van die militaire rechtbanken in Israël is de kans nihil dat ze onschuldig wordt verklaard. Deze rechtbanken negeren alle normen van normale rechtspraak qua verdediging, aanvaarden van getuigenissen van de verdediging, aanvaarden van bekentenissen onder foltering, gebruik van ‘bewijzen’ die geheim worden gehouden en weigering van beroepsprocedures.

Bovendien overtreden zij alle rechten van minderjarige vervolgden en beoordelen zij op het grondgebied van Israël Palestijnen uit de bezette gebieden, wat verboden is door de Conventies van Genève over de plichten van bezettende strijdmachten. Op elk ogenblik van het jaar houdt Israël ongeveer 300 Palestijnse kinderen in gelijkaardige omstandigheden als Ahed gevangen.

De realiteit van de bezetting ontmaskerd

Met haar zaak wordt die praktijk open en bloot voor de wereldpers getoond. De beelden van een jong meisje vastgeketend tussen meerdere Israëlische gevangenisbewakers is zelfs met de meest professioneel doordachte omkadering niet recht te praten. Suggestieve commentaren dat zij fanatiek en gewelddadig zou zijn, weglaten van de context van de bezetting en zijn repressiepraktijken kunnen dat beeld moeilijk omturnen.

Wereldwijd worden protesten georganiseerd om Aheds vrijlating te eisen. Die protesten zullen bij het begin van haar proces nog toenemen. Dat proces begint op 30 januari, haar zeventiende verjaardag. Zelfs massamedia die de praktijk van de militaire rechtbanken anders altijd goedpraten of verzwijgen, zitten met dat probleem. Dit krijg je niet omgebogen naar een kader waarin Israël zich als slachtoffer kan voorstellen van barbaarse fanatici.

De VS onder Trump zullen niet van positie veranderen, net zomin als de regeringen van de EU-lidstaten en andere westerse bondgenoten van Israël – enkele halfzachte veroordelende verklaringen ten spijt.

Uit alle onderzoeken blijkt de trend echter onomkeerbaar. Israël verliest de strijd om de publieke opinie. Zelfs in de VS, waar (buiten Israël zelf) de steun voor het huidige regime in Israël het grootst ter wereld is, haken jonge Joods-Amerikanen massaal af. Zij verwerpen de massale schendingen van de mensenrechten in Israël en weigeren er mee geassocieerd te worden.

Of de druk van de publieke opinie Ahed zal redden van een gevangenisstraf die tussen twee en veertien jaar zal vallen, is op korte termijn zeer onwaarschijnlijk. Die onoverkomelijkheid werd echter ook gesteld over het apartheidsregime in Zuid-Afrika, tot het regime alsnog in elkaar stuikte.

Amerikaans historicus Howard Zinn zei ooit dat sociale strijd altijd zinloos lijkt tot het moment dat die strijd lukt. Dan blijken al die voorafgaande inspanningen wel degelijk zin gehad te hebben. De strijd voor Ahed Tamimi gaat over meer dan vrijheid en rechtvaardigheid van één meisje, dit gaat over het hele Palestijnse volk.

Bron: Israeli Defense Minister urges ban against poet for calling Ahed Tamimi a hero