Wat betreft de werknemerspensioenen worden de vakbonden in de zak gezet. Twintig jaar geleden lieten zij toe dat de pensioenen ook voor vrouwen geleidelijk aan zouden berekend worden in 45’sten. In de meeste andere landen kreeg/krijg je al een volledig pensioen na 40 loopbaanjaren. Dat is één van de redenen waarom de pensioenen van de werknemers van de privésector en van de zelfstandigen tot de allerlaagste van Europa behoren. Gemiddeld minder dan 1.000 euro per maand!
In ruil kregen de vakbonden belangrijke beloften van de toenmalige kopstukken van de regering, Frank Vandenbroucke en Jean-Luc Dehaene. Werknemers met kortere of deeltijdse loopbanen kregen voortaan recht op het minimumpensioen, en de pensioenen van oudere werklozen en bruggepensioneerden zouden blijven gelijkgesteld worden aan hun laatste loon. Door deze keuzes voor de minstbedeelden daalde de armoede bij de gepensioneerden geleidelijk, van een schandelijke 24 procent, naar een gemiddelde van de bevolking: 15 procent. Eigenlijk is dit de enige grote verwezenlijking in het armoedebeleid van de laatste decennia, waardoor het armoedecijfer gemiddeld op hetzelfde niveau bleef, ondanks de armoedestijging bij jongeren, alleenstaanden en werklozen.
De huidige regering maakt komaf met deze “sociale correcties”: oudere werklozen en bruggepensioneerden zullen zwaar inleveren, en het pensioenminimum wordt alleen nog verhoogd voor wie 45 jaar loopbaan heeft. Vooral de vrouwen zijn hiervan de pineut.
Je moet dus geen helderziende zijn om te begrijpen dat de armoede bij de gepensioneerden terug gaat stijgen, want juist de pensioenen van de kwetsbaarste werknemers (deeltijds werkenden, 50-plussers) worden gekort.
Als er al hoop is dat de Open Vld zal proberen om de 50-plussers te redden, dan is het vooral verwonderlijk dat de CD&V en haar ACW-vleugel onberoerd blijven, want het zijn zij die hiermee een historische belofte verbreken.
Ambtenarenpensioenen afgeschaft
Wat helemaal onder de radar verdwijnt, is het verdwijnen van de ambtenarenpensioenen. Zij krijgen vandaag gemiddeld zo’n 1.700 euro netto pensioen per maand, en zijn daarmee de enigen die in België een fatsoenlijk pensioen krijgen, dat dicht bij het Europees gemiddelde zit.
Deze regering schaft deze ambtenarenpensioenen af. Ze deed dat in twee stappen. Eerst besliste ze dat contractuelen geen overheidspensioen meer krijgen voor de jaren dat ze niet vast benoemd zijn. Zelfs niet als dit later alsnog gebeurt.
Nu besliste de federale overheid om gewoon geen ambtenaren meer te benoemen (tenzij enkele “geprivilegieerde beroepen”). De andere overheden gaan natuurlijk volgen.
De honderdduizenden contractuelen, en in de toekomst alle mensen die bij de overheid werken, zullen het in de toekomst daardoor moeten stellen met het schamele pensioenstelsel van de privésector. Geen sprake van harmonisering, enkel van downsizing naar het allerlaagste Europees niveau.
Jef Maes, was 20 jaar lang onderhandelaar voor het ABVV over de pensioenen (1994-2015)
