Dankzij begrotingsakkoord wordt België paradijs voor de gig-economie

‘Flexijobs uitgebreid naar slagers en bakkers’, zo werd dit luik van het begrotingsakkoord samengevat in de media. Alleen klopt dat niet. De regering zet de deur open naar oproepcontracten in tal van handelsbedrijven. Enkele uren per avond onbelast bijklussen bij Ikea? Binnenkort kan het.

vrijdag 28 juli 2017 17:43
Spread the love

Flexi-jobs kwamen er twee jaar geleden als steuntje in de rug van de horeca, een sector die net de witte kassa had moeten slikken en waar het soms krabben is om te overleven. Een werknemer die elders al minstens 4/5de werkt, kan onbelast bijklussen. De werkgever betaalt enkel een belasting van 25 procent. De totale brutokost komt neer op 12 euro per uur, ongeveer de helft van wat het zou kosten om de werknemer in dienst te nemen.

Alleen stond het in de sterren geschreven dat het daar niet zou bij blijven. Open Vld vroeg al snel een uitbreiding naar ‘de bakkers en de slagers’. Dezelfde argumenten werden gebruikt. Bakkers hebben bijvoorbeeld piekuren op zondagmorgen en vinden dan moeilijk personeel.

Open Vld haalde de uitbreiding binnen tijdens de recente begrotingsonderhandelingen maar die gaat wel veel verder dan wat in de media vermeld werd. In het akkoord staat dat de flexi-jobs worden uitgebreid naar de ‘detailhandel, zelfstandige kleinhandel, kleinhandel in voedingswaren, grote kleinhandelszaken en warenhuizen’.

De woordkeuze is welgekozen. Het gaat immers om bekende sectoren met een paritair comité. Onder de ‘grote kleinhandelszaken’ vallen ondernemingen als Autogrill, Ikea, H&M, Mediamarkt en Fnac. In paritair comité 312 ‘warenhuizen’ vind je onder meer Carrefour en Hema. Delhaize en Colruyt zitten bij het paritair comité van de ‘kleinhandel in voedingswaren’.

Het gaat dus om vrij grote ondernemingen. In een Ikea-vestiging werken al snel een 500-tal mensen. Om meer flexibel te zijn, maken dergelijke bedrijven al meer dan andere gebruik van deeltijdse contracten. Tien mensen die deeltijds werken, kan je makkelijker flexibel inplannen dan vijf voltijdse werknemers. Zo lukt het beter om de piekperiodes op te vangen: de avonden, de zaterdagen, de dagen voor kerst en oud op nieuw of de koopjes.

Dankzij de flexi-jobs kunnen deze bedrijven nog flexibeler omgaan met hun personeel. Flexi-jobs zijn namelijk oproepcontracten. Er is geen vast uurrooster aan verbonden. Je belt de flexi-werknemer op als je haar of hem nodig hebt en stuurt haar/hem terug naar huis als de piek voorbij is. Het is bovendien de helft goedkoper dan een werknemer in dienst nemen.

De vakbonden vrezen dat de flexi-jobs vaste werknemers zullen vervangen. “Als een werknemer bij een onderneming vertrekt, is het risico niet denkbeeldig dat hij of zij zal worden vervangen door bijvoorbeeld twee flexi-jobbers die geen belastingen of sociale zekerheid op hun uren zullen betalen. Méér zelfs. De werkgevers dreigen dan tijdelijke contracten niet langer te verlengen, en mensen worden werkloos”, zegt Kristel Vandamme van de christelijke bediendenvakbond LBC-NVK.

De flexi-jobs dreigen niet alleen vaste contracten weg te drummen, ze zijn ook nefast voor de financiering van de sociale zekerheid. Met een flexi-job bouw je wel sociale rechten op maar je draagt veel minder bij.

Er is nog een maatregel die jobs zal kosten. Mensen die minstens 4/5de werken en gepensioneerden mogen voortaan 500 euro onbelast bijklussen in de non-profit en in de diensten van particulieren aan particulieren.

De regering legt dat dan plastisch uit als de trainer van een jeugdvoetbalclub of de buur die je gras afrijdt. Maar particulieren die diensten leveren aan particulieren is natuurlijk heel breed. Valt pakweg een huis schilderen daar ook onder? Bovendien zijn er een aantal bedrijven die beweren particulieren met andere particulieren in contact te brengen. Het gaat dan bijvoorbeeld over Über en Airbnb. Taxichauffeurs gaan dus concurrentie krijgen van chauffeurs die onbelast via de Über-app klanten rondrijden.

Door die invoering van de 500 euro onbelaste som wordt België plots interessant voor andere grootheden uit de zogenaamde gig-economie. Platformen als TaskRabbit, Upwork of PeoplePerHour brengen werkzoekenden in contact met werkaanbieders. Het gaat dan om klusjes als vertalingen of administratie.

Deze maatregelen gelden wel enkel voor werknemers die al minstens 4/5de werken en gepensioneerden. Zij zullen hun schamel loon of pensioen kunnen (moeten?) aanvullen. Dat zal de druk om de lonen te laten stijgen afnemen. Wie buiten de arbeidsmarkt staat, zal het nog moeilijker krijgen om werk te vinden.

take down
the paywall
steun ons nu!